Cuộc gọi lừa đảo, tin nhắn rác: nỗi ám ảnh trong thời đại công nghệ

Tin nhắn rác, lừa đảo đang làm giảm chất lượng dịch vụ của các nhà mạng

Tin nhắn rác, cuộc gọi rác và lừa đảo đã làm mất đi niềm tin của người dùng về chất lượng dịch vụ của các nhà mạng. Thực tế hiện nay, không ít người dùng cảm thấy khó chịu và phiền lòng mỗi khi nhìn thấy cuộc gọi, tin nhắn từ một số lạ. Sự gia tăng cuộc gọi lừa đảo, tin nhắn rác, đã làm mất đi cơ hội giao lưu, trao đổi thông tin và đồng thời đe dọa quyền riêng tư của người dùng. Ngay cả ở nông thôn, tình trạng này còn trở nên nghiêm trọng hơn khi thế hệ trẻ khuyên người già chỉ nên nghe điện thoại từ những người thân thiết để tránh những cuộc gọi không mong muốn.

Sự lan truyền của cuộc gọi, tin nhắn rác đã tạo nên một vấn đề nghiêm trọng trong việc bảo vệ quyền riêng tư và an toàn thông tin của người dùng điện thoại. Người dùng phải đối mặt với hàng loạt thông điệp không mong muốn, quảng cáo gây phiền toái và những hình thức lừa đảo khác nhau. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng mà còn đe dọa sự riêng tư và an ninh của họ.

Thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ghi nhận tình trạng nhiều chủ thuê bao bị xúc phạm khi từ chối cuộc gọi làm phiền. Theo đó, rất nhiều người dùng hiện nay nhận được các cuộc gọi rác, như kêu gọi đầu tư chứng khoán, việc nhẹ lương cao, mời mua bất động sản...

Ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng tập sự Cục An toàn thông tin tại Họp báo thường kỳ tháng 7/2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Theo ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng tập sự, Cục An toàn thông cho biết tại buổi họp báo thường kỳ tháng 7/2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông. Tình hình lừa đảo trực tuyến đang diễn biến phức tạp. Trong 6 tháng đầu năm 2023, lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 37,82 % so với 6 tháng cuối năm 2022.

Ngoài ra, nội dung và các hình thức lừa đảo không mới, tuy nhiên đối tượng bị lừa đảo trực tuyến đã dịch chuyển mạnh sang nhóm người cao tuổi, sinh viên, người lao động có thu nhập thấp và trẻ em.

Hợp lực ngăn chặn, xử lý cuộc gọi rác, tin nhắn rác

Trên thế giới, tình trạng cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo không chỉ xảy ra ở một số quốc gia mà đã trở thành một vấn đề toàn cầu. Có nhiều trường hợp nổi tiếng về các vụ cuộc gọi lừa đảo đã gây ra thiệt hại nặng nề cho người dùng và gây mất niềm tin trong hệ thống điện thoại. Một số vụ tiêu biểu bao gồm:

Vụ cuộc gọi lừa đảo "Vishing" tại Hoa Kỳ: Kẻ gian đã sử dụng các cuộc gọi tự động để lừa đảo người dùng thông qua việc yêu cầu thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng. Vụ việc này đã gây ra mất hàng triệu đô la cho người dùng. Hay tại Nhật Bản, kẻ lừa đảo thực hiện hàng loạt cuộc gọi ngắn và ngắt kết thúc ngay sau khi người dùng nhấc máy. Mục đích của họ là khiến người dùng gọi lại số điện thoại đó, với hy vọng sẽ thu phí cao cho cuộc gọi quốc tế.

Bên cạnh những vụ việc trên, còn rất nhiều trường hợp cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo đã gây ra sự mất niềm tin và ám ảnh đối với người dùng điện thoại trên toàn thế giới. Tình trạng này đòi hỏi sự cảnh giác và sự hợp tác của cả người dùng và các nhà mạng để chống lại các hoạt động lừa đảo và bảo vệ an toàn cho người dùng.

Để giải quyết vấn đề này, cần sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, nhà mạng và người dùng. Các biện pháp bảo vệ an ninh mạng cần được xây dựng và thực thi hiệu quả, bao gồm cơ chế kiểm soát tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo. Ngoài ra, người dùng cần nâng cao ý thức và học cách phòng tránh, báo cáo và chặn các cuộc gọi không mong muốn. 

Ảnh minh họa

Nhằm tăng cường sự phối hợp trong việc xử lý cuộc gọi rác, tin nhắn rác, mới đây, với sự chứng kiến của Cục Viễn thông, Bộ Thông tin và Truyền thông, các nhà mạng Viettel, VNPT, MobiFone, Vietnamobile, Local, Itel và Gmobile đã cùng ký thỏa thuận cam kết để thực hiện kế hoạch ngăn chặn và xử lý cuộc gọi rác và kế hoạch quản lý thông tin thuê bao di động, ngăn chặn, xử lý SIM có dấu hiệu tồn kênh.

Nâng cao hiệu quả công tác quản lý, góp phần giải quyết triệt để tình trạng SIM thuê bao có thông tin không đúng quy định, Bộ TT&TT đã hướng dẫn người dân cách thức chuẩn hóa thông tin thuê bao. Việc chuẩn hóa thông tin thuê bao, sử dụng SIM thuê bao chính chủ vừa là quyền lợi cũng là nghĩa vụ của khách hàng, người dân nhằm đẩy lùi nạn SIM rác, cuộc gọi rác, tin nhắn rác, đồng thời giúp ngăn chặn những rủi ro pháp lý đối với người dùng trong quá trình sử dụng.

Để tăng cường nhận thức, kiến thức về lừa đảo trực tuyến nhằm bảo vệ người dân Việt Nam trước những rủi ro tiềm ẩn trên không gian mạng, Bộ TT&TT đã chính thức phát động Chiến dịch “Tháng hành động tuyên truyền về nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến”, triển khai từ ngày 23/6 đến ngày 23/7/2023. Chiến dịch do Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT chủ trì, điều phối và phối hợp cùng thành viên Liên minh Tuyên truyền nâng cao nhận thức và kỹ năng đảm bảo an toàn thông tin cho người dân trên không gian mạng.

Trên thực tế, việc chống lại cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Kẻ gian luôn tìm cách thay đổi phương thức và thủ đoạn để lừa đảo người dùng. Do đó, cần có sự đầu tư và nỗ lực liên tục trong việc nâng cao công nghệ, xây dựng cơ chế phòng ngừa và tìm ra các biện pháp hiệu quả nhằm ngăn chặn cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo.

Với sự hợp lực của cơ quan quản lý, các doanh nghiệp viễn thông, các nhà mạng và người dân, vấn nạn SIM rác, tin nhắn rác, cuộc gọi rác sẽ được xử lý triệt để nhất. Đặc biệt, sự quyết tâm phối hợp của các doanh nghiệp viễn thông sẽ tạo ra chuyển biến căn bản, thực chất trong vấn đề quản lý SIM điện thoại nhằm góp phần tạo ra một môi trường không gian mạng an toàn, lành mạnh. Người dùng điện thoại mới có thể tận hưởng trọn vẹn những lợi ích của công nghệ mà không phải chịu đựng những phiền toái không đáng có từ tin nhắn rác, cuộc gọi lừa đảo.