Bộ Tài chính không tán thành đề xuất về việc áp đặt thuế khí thải đối với xe máy và ô tô

Ảnh minh họa (Nguồn: Chi Mai)

Bộ Tài chính lý giải rằng việc áp đặt thuế mới về khí thải là một chính sách mới, và hiện nay, quy định pháp luật chưa xác định tổng lượng khí thải và thành phần cụ thể của chúng đối với các phương tiện giao thông. Do đó, việc xác định mức thuế phải nộp cho các phương tiện giao thông là không khả thi.

Bộ cũng chỉ ra rằng việc áp đặt thuế khí thải đối với xe máy không khả thi, đặc biệt là đối với nhóm người có thu nhập thấp, vì phần lớn người dùng xe máy sẽ bị ảnh hưởng đến thu nhập của họ. Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng để đảm bảo tính khả thi, dự thảo nghị định chưa quy định về việc áp đặt thuế đối với phương tiện giao thông trong giai đoạn hiện tại.

Trước đó, từ tháng 5 đến tháng 9 năm 2020, Sở Giao thông vận tải TP.HCM đã thực hiện thí điểm kiểm tra khí thải miễn phí cho các xe máy (đã sử dụng hơn 5 năm) tại 8 điểm kiểm tra. Kết quả cho thấy nhiều xe không đạt chuẩn, và chúng được khuyến khích bảo dưỡng, sửa chữa để giảm phát thải.

Dựa trên kết quả này, các đơn vị đã đề xuất kế hoạch kiểm soát khí thải cho xe máy tại TP.HCM, bao gồm việc xây dựng cơ sở dữ liệu và thu phí kiểm định. Tuy nhiên, để hỗ trợ người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, Bộ Tài chính sẽ đề xuất chính sách ưu tiên từ UBND TP.HCM.

Ở nước ngoài, quy định về việc kiểm soát khí thải và áp đặt thuế hoặc phí liên quan đối với phương tiện giao thông thường được đề cập trong các chính sách môi trường và giao thông của từng quốc gia. Quy định này có thể thay đổi tùy thuộc vào tình hình môi trường cụ thể và các chính sách quốc gia.

Dưới đây là một số phương thức mà một số quốc gia có thể sử dụng để kiểm soát khí thải và ứng dụng các biện pháp phí:

Thuế khí thải: Một số quốc gia áp đặt thuế trực tiếp lên lượng khí thải mà các phương tiện giao thông sản xuất. Thuế này có thể dựa trên lượng CO2 hoặc các chất khí thải khác. Mức thuế thường thay đổi tùy thuộc vào loại phương tiện và mức độ ô nhiễm.

Phí đăng ký và tiêu hao nhiên liệu: Một số quốc gia có thể áp đặt phí đăng ký cao đối với các phương tiện có khí thải cao. Ngoài ra, việc thiết lập tiêu chuẩn về hiệu suất nhiên liệuh của xe cũng có thể được sử dụng để tạo động lực cho việc sử dụng xe hiệu quả nhiên liệu.

Quy định về công nghệ xe: Các quốc gia có thể đặt ra các tiêu chuẩn về khí thải cho các nhà sản xuất ô tô và xe máy. Các hãng sản xuất phải tuân thủ các tiêu chuẩn này để có thể bán xe trong thị trường đó.

Zoning và phí nhập cảnh: Một số thành phố hoặc khu vực có thể thiết lập các vùng giới hạn (zoning) và áp đặt phí nhập cảnh cho các phương tiện có khí thải cao khi đi vào các khu vực quan trọng hoặc trung tâm thành phố.

Khí thải tự đánh giá (Emissions Testing): Các biện pháp kiểm soát có thể bao gồm việc thường xuyên kiểm tra khí thải của các phương tiện và áp đặt các biện pháp xử lý nếu xe không đạt chuẩn.

Khuyến khích sử dụng xe sạch: Các chính phủ có thể thúc đẩy việc sử dụng xe sạch thông qua các chính sách khuyến khích, ưu đãi thuế, hoặc hỗ trợ tài chính khi mua xe điện hoặc sử dụng nhiên liệu tái tạo.

Mỗi quốc gia có những quy định cụ thể tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện cụ thể của họ, và quy định này có thể thay đổi theo thời gian để đáp ứng thách thức ngày càng tăng của ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu.