Phát hiện tập hợp vi rút 'khổng lồ' có cấu trúc bên trong chưa từng thấy trước đây
Các nhà khoa học tại Đại học Massachusetts Amherst và Viện khoa học Joint Genome của Bộ Năng lượng Mỹ (JGI) đã thực hiện một nghiên cứu ở rừng Harvard - khu vực rộng 15,5km2 về phía tây Boston, bang Massachusetts (Mỹ). Ban đầu, họ quan tâm đến cách vi khuẩn phản ứng với biến đổi khí hậu, nhưng điều bất ngờ xảy ra khi họ phát hiện ra một tập hợp các loại vi rút 'khổng lồ' có cấu trúc bên trong chưa từng thấy trước đây.
Virus khổng lồ 'Gorgo' và 'tutle' - Ảnh: BIORXIV
Theo trang Popular Mechanics, những con vi rút này có kích thước lớn hơn nhiều lần so với vi rút thông thường, với đặc điểm đáng chú ý như cánh tay, đuôi và cấu trúc đối xứng kiểu "turtle" hay hình thái giống "Medusa" trong thần thoại Hy Lạp cổ đại.
Mẩu đất chứa vi rút khổng lồ này đã được chuyển đến Viện Max Planck ở Đức để kiểm tra bằng kính hiển vi điện tử đặc biệt, và kết quả mới chính thức được công bố trên bioRxi vào đầu tháng 7-2023.
Đáng ngạc nhiên hơn, mẩu đất có kích thước nhỏ chứa đựng đa dạng lớn hơn tất cả các loại vi rút khổng lồ đã biết đến trước đây. Chúng có chiều rộng lên tới 635 nanomet (nm)/con, so với vi rút thông thường chỉ rộng 50-140 nanomet.
Các nhà khoa học đã đặt tên cho những cấu trúc vi rút khổng lồ này, như "Gorgon", "haircut", "christmas star" và "chim ưng", và họ đang tiếp tục nghiên cứu về nguồn gốc và chức năng của chúng.
Phát hiện này đã mở ra một cánh cửa mới để khám phá và hiểu sâu hơn về thế giới phức tạp của vi rút và tiềm năng quan trọng của chúng trong các lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng tương lai.
Bên trái ảnh là vi rút 'turtle' rộng 380nm được tìm thấy trong đất rừng Harvard. Nó khiến người xem nghĩ đến hình ảnh một con rùa (phải)
Ảnh: BIORXIV
Ảnh trái là vi rút 'gorgon' rộng 410nm được tìm thấy trong đất của rừng Harvard. Ảnh phải: tượng Medusa - Ảnh: BIORXIV
Virus 'haircut' được tìm thấy trong đất rừng Harvard (trái) và một con búp bê troll (phải) - Ảnh: BIORXIV
Vi rút 'supernova' rộng 490nm (trái) và hình vẽ siêu tân tinh của một nghệ sĩ (phải) - Ảnh: BIORXIV
Virus 'christmas star' (trái) và một ngôi sao trên cây thông Noel (phải) - Ảnh: BIORXIV
Vi rút "siêu khổng lồ" dưới băng
Vào năm 2010, các nhà khoa học phát hiện ra vi rút Megavirus chilensis rộng 700nm ngoài khơi bờ biển Chile. Khi đó vi rút này lập kỷ lục thế giới là vi rút lớn nhất.
Đến năm 2013, một Pandoravirus 1.000nm được tìm thấy trong một cái ao ở Melbourne. Nó được đặt tên theo chiếc hộp Pandora thần thoại.
Năm 2014, băng tan để lộ ra vi rút Pithovirus sibericum rộng 1.500nm. Đây là một loại vi rút khổng lồ bị chôn vùi trong lớp băng vĩnh cửu ở Siberia trong 30.000 năm, và nó là vi rút lớn nhất hiện nay.