Blockchain giúp nông sản Việt minh bạch từ đồng ruộng đến bàn ăn
Công nghệ blockchain đang mở ra hướng đi mới cho ngành nông nghiệp Việt Nam khi giúp truy xuất nguồn gốc nông sản một cách minh bạch và đáng tin cậy. Nhờ đó, sản phẩm không chỉ được bảo chứng về chất lượng mà còn nâng tầm giá trị trên thị trường trong nước và quốc tế.
Blockchain hoạt động như một chuỗi dữ liệu liên kết, lưu giữ trọn vẹn hành trình của sản phẩm từ khi gieo hạt đến lúc lên kệ. Mỗi khâu sản xuất, thu hoạch, chế biến, vận chuyển đều được ghi lại bằng dấu thời gian và chữ ký số, tạo thành hồ sơ không thể chỉnh sửa. Người tiêu dùng chỉ cần quét mã QR là có thể thấy toàn bộ thông tin về nguồn gốc và quy trình sản xuất.
Theo FPT Digital, việc kết hợp blockchain với hệ thống quản trị doanh nghiệp giúp doanh nghiệp theo dõi dòng sản phẩm theo thời gian thực, hạn chế gian lận và sai sót trong chuỗi cung ứng.
Minh bạch hóa hành trình nông sản
Nhiều doanh nghiệp Việt đã sớm nhận ra giá trị thực tiễn của blockchain. Vinamilk là một trong những đơn vị tiên phong, khi đưa mã QR vào sản phẩm sữa Organic Gold. Mỗi lon sữa có thể được truy xuất đến tận trang trại chăn nuôi, chứng nhận hữu cơ và ngày đóng gói, giúp người tiêu dùng an tâm hơn về chất lượng. Cách làm này đồng thời giúp thương hiệu củng cố niềm tin ở thị trường trong nước và mở rộng cửa ra thế giới.
 |
| Người dùng có thể dễ dàng truy xuất nguồn gốc xuất xứ và các thông tin liên quan sản phẩm như thông tin về đàn bò cho sữa, ngày vắt sữa, thời gian giao sữa, … bằng cách quét mã QR được in trên bao bì sản phẩm. Ảnh: CAFEF |
Không chỉ các tập đoàn lớn, các mô hình địa phương cũng đang tận dụng blockchain để nâng giá trị nông sản. Nền tảng iTrace247 đã được sử dụng cho vải thiều Thanh Hà và rau quả Sơn La khi xuất khẩu sang Nhật Bản, Singapore. Người mua tại nước ngoài chỉ cần quét mã để thấy rõ hành trình của từng lô hàng – điều từng là trở ngại lớn đối với nông sản Việt trong quá khứ.
Tập đoàn TH cũng triển khai hệ thống truy xuất điện tử cho 12 bước sản xuất sữa, từ đồng cỏ, chuồng trại đến khâu kiểm định và đóng gói. Điều đó cho thấy blockchain hoàn toàn có thể vận hành hiệu quả ngay trong quy mô sản xuất công nghiệp ở Việt Nam.
 |
| Người dùng trải nghiệm quét QR truy xuất nguồn gốc sữ TH. Ảnh: Thanh niên Việt |
Nhờ công nghệ này, việc kiểm tra, xử lý sự cố an toàn thực phẩm trở nên nhanh chóng hơn. Khi có vấn đề phát sinh, doanh nghiệp có thể truy vết chính xác lô hàng và khâu sản xuất liên quan, giảm thiểu thiệt hại cho cả nhà phân phối và người tiêu dùng. Nhiều địa phương như Bắc Giang, Sơn La, Lâm Đồng đã bắt đầu đưa nền tảng truy xuất blockchain vào chương trình chuyển đổi số nông nghiệp, góp phần hình thành hệ sinh thái dữ liệu minh bạch hơn.
Khi công nghệ bước vào đời sống nông nghiệp
Hiệu quả của blockchain không chỉ phụ thuộc vào công nghệ mà còn ở cách người tham gia sử dụng nó. Doanh nghiệp lớn có thể tích hợp hệ thống quản trị, tự động hóa quá trình ghi dữ liệu. Còn các hợp tác xã, hộ nông dân nhỏ cần được hỗ trợ bằng những ứng dụng dễ thao tác, giao diện thân thiện, giúp họ ghi nhật ký canh tác, lưu trữ thông tin sản xuất chỉ bằng vài thao tác điện thoại.
Một số nền tảng nội địa như Te-Food, iTrace247 đã xây dựng ứng dụng di động cho phép nông dân cập nhật dữ liệu trực tiếp mỗi khi gieo trồng, bón phân hay thu hoạch. Thông tin này trở thành phần không thể thiếu trong hồ sơ sản phẩm, giúp tăng độ tin cậy khi giao dịch với đối tác trong và ngoài nước. Nhờ sự liên kết giữa doanh nghiệp, hợp tác xã và nông hộ, mỗi sản phẩm khi ra thị trường đều mang theo “câu chuyện” rõ ràng về nguồn gốc và quy trình sản xuất.
Từ những kết quả thực tế, có thể thấy blockchain không chỉ giúp chứng minh nguồn gốc mà còn tạo giá trị gia tăng lâu dài cho nông sản Việt. Khi dữ liệu minh bạch, thương hiệu dễ dàng xây dựng niềm tin, gia tăng giá trị và mở rộng kênh xuất khẩu. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng có thể dựa vào dữ liệu truy xuất để cấp phép nhanh hơn, giảm thủ tục và rủi ro trong kiểm định.
Blockchain đang dần trở thành cầu nối giữa người sản xuất, doanh nghiệp và người tiêu dùng, giúp nông sản Việt tiến gần hơn đến chuẩn quốc tế. Từ những ví dụ như Vinamilk, iTrace247 hay TH, có thể thấy công nghệ này không còn là khái niệm xa vời mà đang hiện hữu trong từng sản phẩm cụ thể, góp phần xây dựng chuỗi cung ứng minh bạch, nâng tầm giá trị nông sản Việt trên thị trường toàn cầu.
Minh Đức