5G Việt Nam: Bứt phá hạ tầng, hướng tới phủ sóng 90% dân số

Việt Nam hoàn thành sớm đấu giá băng tần quan trọng cho 5G

VNPT vượt Viettel dẫn đầu tốc độ 5G tháng 6/2025

Tốc độ mạng 5G Việt Nam nơi như 'tên lửa', nơi lại 'rùa bò'

Tiến độ triển khai và dữ kiện thực tế

Các báo cáo quản lý tần số, thông cáo của nhà mạng và thống kê thị trường ghi nhận bước tiến rõ rệt trong nửa đầu 2025. Khả năng tiếp cận 5G tại một số vùng đô thị tăng nhanh; số trạm hoạt động đạt con số đủ nền tảng để nhà mạng đẩy mạnh mở rộng.

Viettel công bố phủ sóng 5G trên nhiều tỉnh thành, VNPT và MobiFone khai trương dịch vụ 5G tại các thành phố lớn, lượng thuê bao đăng ký gói 5G tăng đều tại các khu vực có hạ tầng tốt. Những con số này phản ánh ưu tiên đầu tư giao thông băng thông tại trung tâm kinh tế, tập trung khắc phục điểm nghẽn dung lượng trước khi mở rộng sâu vùng xa.

Bộ Khoa học và Công nghệ đã thúc giục doanh nghiệp đảm bảo số trạm 5G đạt ít nhất 50% tổng số trạm 4G hiện có vào năm 2025. Ảnh: Vietnamnetglobal.

Con số 68.000 trạm tạo nền tảng cho tham vọng phủ 90% dân số; để con số này chuyển hóa thành truy cập 5G chất lượng, cần đảm bảo ba yếu tố then chốt: hạ tầng truyền dẫn quang nối trạm về mạng lõi đủ năng lực, chiến lược phân bổ trạm ưu tiên những điểm nóng dung lượng thay vì dàn trải không hiệu quả, cùng tốc độ phổ cập thiết bị đầu cuối hỗ trợ 5G trong dân cư để tỷ lệ thuê bao thực sự tận dụng được băng thông.

Bài toán hạ tầng và khoảng cách thiết bị

Cốt lõi của quá trình mở rộng 5G nằm ở hạ tầng truyền dẫn. Ở đô thị, hệ thống cáp quang đã phủ dày, giúp việc triển khai nhanh hơn và chi phí thấp hơn. Ngược lại, khu vực miền núi, hải đảo hay vùng sâu, vùng xa lại thiếu kết nối cáp quang, khiến việc kéo đường truyền tới trạm gốc tốn kém gấp nhiều lần. Các doanh nghiệp buộc phải tính toán giữa hiệu quả đầu tư và nhu cầu thực tế, khiến tiến độ mở rộng vùng xa chậm hơn dự kiến.

Song song với đó, câu chuyện thiết bị đầu cuối tiếp tục là trở ngại lớn. Thị trường smartphone 5G tại Việt Nam hiện chiếm chưa đến 40% tổng số điện thoại đang sử dụng. Ở các đô thị, người dùng nhanh chóng chuyển sang điện thoại 5G, trong khi khu vực nông thôn vẫn chủ yếu dùng máy 4G do giá thành cao. Điều này khiến vùng phủ sóng và vùng truy cập thực tế chưa song hành.

Để khắc phục, một số nhà mạng bắt đầu thử nghiệm mô hình chia sẻ hạ tầng, đồng thời áp dụng công nghệ Open RAN nhằm giảm chi phí thiết bị. Việc sử dụng chung cột, tủ nguồn, và hạ tầng truyền dẫn giữa các nhà mạng giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, đồng thời rút ngắn thời gian triển khai.

Kết quả triển khai hơn 68.000 trạm phát sóng đã mở ra chặng mới trên hành trình phủ sóng 5G toàn quốc, hướng tới mục tiêu 90% dân số được kết nối. Tuy nhiên, sau con số tưởng chừng đủ lớn ấy vẫn còn khoảng cách giữa “phủ sóng trên giấy” và “kết nối thực tế”. Để người dân thật sự cảm nhận tốc độ và độ trễ chuẩn 5G, không chỉ cần mở rộng hạ tầng trạm phát mà còn phải đầu tư mạnh vào hệ thống truyền dẫn, tối ưu vị trí lắp đặt, hỗ trợ thiết bị đầu cuối và duy trì cơ chế vận hành, bảo trì hiệu quả.