Nghị định số 264/2025/NĐ-CP mở đường cho quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia
Nghị định số 264/2025/NĐ-CP vừa được Chính phủ công bố ngày 14/10/2025 tạo khung pháp lý cho Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và địa phương. Quyết định này nhằm thúc đẩy hoạt động đầu tư cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Nghị định 264/2025/NĐ-CP tạo nền tảng thúc đẩy thị trường đầu tư mạo hiểm trong nước, mở ra cơ hội thu hút dòng vốn xã hội hóa và hình thành môi trường đầu tư minh bạch, năng động hơn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Tại Hội thảo "Mô hình và cơ chế vận hành Quỹ đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách nhà nước: Kinh nghiệm quốc tế và khả năng áp dụng tại Việt Nam" do Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ tổ chức để triển khai nghị định này, các lãnh đạo và chuyên gia đã chia sẻ nhiều góc nhìn về cơ hội và thách thức của thị trường đầu tư mạo hiểm trong nước.
 |
| Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Trung tâm Truyền thông KH&CN |
Cơ chế mới thúc đẩy đầu tư mạo hiểm
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh nhấn mạnh việc ban hành nghị định thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đặc biệt, Nhà nước chủ động đầu tư, chấp nhận rủi ro để đồng hành cùng doanh nghiệp, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu, phát triển công nghệ và thương mại hóa sản phẩm.
Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ Phạm Hồng Quất cho biết Nghị định 264/2025/NĐ-CP đánh dấu bước thay đổi về chất trong cơ chế đầu tư công cho khởi nghiệp sáng tạo. Việc xây dựng nghị định có sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành và đại diện quỹ đầu tư, thể hiện tư duy hội nhập và thực tiễn. Đây là mô hình đa chiều, phục vụ trực tiếp cho hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia trong giai đoạn tới.
 |
| Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ Phạm Hồng Quất phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Trung tâm Truyền thông KH&CN |
Nghị định quy định cụ thể việc thành lập, cơ cấu tổ chức, quản lý và sử dụng vốn của quỹ đầu tư mạo hiểm, xác định rõ tỷ lệ vốn ngân sách nhà nước, cơ chế giám sát và quyền, nghĩa vụ của các chủ thể tham gia. Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia sẽ được cấp tối thiểu 500 tỷ đồng vốn điều lệ ban đầu, hướng tới quy mô 2.000 tỷ đồng trong 5 năm.
Một trong những điểm nhấn quan trọng là khuyến khích khu vực tư nhân cùng tham gia đầu tư mạo hiểm. Các doanh nghiệp được phép góp vốn vào quỹ có sử dụng vốn ngân sách nhà nước, phù hợp với chiến lược phát triển của mình. Cơ chế này giúp liên kết chặt chẽ khu vực công và tư, vận hành nguồn vốn linh hoạt, hiệu quả.
Việc cho phép quỹ được thuê đơn vị quản lý chuyên nghiệp, áp dụng cơ chế quản trị rủi ro linh hoạt và miễn trừ trách nhiệm trong các trường hợp rủi ro khách quan được xem là những điểm tiến bộ. Nghị định cũng hướng đến chuyển đổi số trong đầu tư mạo hiểm với việc xây dựng nền tảng kết nối số giữa startup, quỹ đầu tư, chuyên gia và tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp.
 |
| Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: Trung tâm Truyền thông KH&CN |
Kinh nghiệm quốc tế và triển vọng phát triển
Ông Phạm Tuấn Hiệp từ BK Holdings cho rằng thị trường đầu tư mạo hiểm Việt Nam sau giai đoạn trầm lắng đang cần một "cú huých" chính sách để khởi động và phát triển bền vững. Hiện có khoảng 4.000 startup, chủ yếu trong lĩnh vực công nghệ thông tin, trong khi startup công nghệ lõi như vật liệu mới, năng lượng, bán dẫn vẫn còn rất ít.
Chủ tịch quỹ ThinkZone Ventures Bùi Thành Đô nhận định việc xây dựng mô hình quỹ đầu tư mạo hiểm theo tinh thần Nghị định 264 cần học hỏi kinh nghiệm từ Hàn Quốc, Singapore, Trung Quốc và Israel - những quốc gia đã thành công trong việc kết hợp vốn nhà nước và tư nhân. Ở Hàn Quốc, mô hình "Quỹ của các Quỹ" đã huy động hơn 31 tỷ USD vốn đầu tư, trong khi Singapore áp dụng cơ chế đồng đầu tư linh hoạt, đảm bảo tính thị trường nhưng vẫn duy trì được định hướng chiến lược của nhà nước.
Từ góc nhìn Nhật Bản, Tổng Giám đốc MRIV International, Mitsubishi Research Institute tại Việt Nam Ogata Ryosuke cho biết mô hình Quỹ đầu tư công - tư quốc gia của Nhật Bản đã chứng minh hiệu quả trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Với sự tham gia của Chính phủ và hơn 25 tập đoàn lớn như Mitsubishi, Toyota, Sony, Hitachi, quỹ đã trở thành động lực khơi thông dòng vốn tư nhân và hình thành các ngành công nghiệp công nghệ cao mới.
Các chuyên gia đánh giá Nghị định sẽ là bước ngoặt trong phát triển đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam, tạo nguồn lực tài chính chiến lược cho các doanh nghiệp sáng tạo, thúc đẩy quá trình chuyển dịch sang nền kinh tế tri thức, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và khả năng thích ứng với biến động toàn cầu. Nghị định 264/2025/NĐ-CP là bước cụ thể hóa chính sách của Chính phủ về thúc đẩy đầu tư mạo hiểm gắn với mục tiêu phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.
Phạm Anh