Chuyên gia đề xuất cơ chế mới thúc đẩy công nghiệp văn hóa

Theo đó, Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam phối hợp UBND phường Cửa Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế về hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa nhằm góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững đất nước trong điều kiện mới”.

Hội thảo có sự tham dự của đại diện các ban, bộ, ngành trung ương; các nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, quản lý nhà nước; đại diện các cơ quan nghiên cứu, cơ sở đào tạo, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp sáng tạo cùng đông đảo các nhà quản lý, cán bộ làm công tác văn hóa, nghệ thuật, thể thao và du lịch ở trung ương và địa phương.

Hội thảo là hoạt động trong khuôn khổ Đề tài khoa học cấp quốc gia “Hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa nhằm góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững đất nước trong điều kiện mới”.

Bà Trịnh Ngọc Trâm - Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam, Hà Nội phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh Xuân Trường

Thông qua Hội thảo, cung cấp luận cứ khoa học, kinh nghiệm quốc tế và các khuyến nghị chính sách cho xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển công nghiệp văn hóa của Việt Nam. Bên cạnh đó, trao đổi, chia sẻ quan điểm, đề xuất các giải pháp và khuyến nghị chính sách hướng tới mục tiêu xây dựng nền công nghiệp văn hóa Việt Nam phát triên mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế và quảng bá hình ảnh đất nước trong giai đoạn mới.

Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam Trịnh Ngọc Trâm cho biết, những năm gần đây, phường Cửa Nam nói riêng, thành phố Hà Nội nói chung luôn xác định công nghiệp văn hóa là hạt nhân thúc đẩy phát triển kinh tế dựa trên các giá trị văn hóa sáng tạo, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và nâng cao đời sống tinh thần cho người dân.

Việc UBND phường Cửa Nam phối hợp tổ chức Hội thảo khẳng định đồng hành của phường Cửa Nam và TP. Hà Nội trong việc thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa trên địa bàn phường Cửa Nam, Thủ đô Hà Nội cũng như cả nước. Thông qua Hội thảo, tạo diễn đàn đàn học thuật chất lượng, thúc đẩy sự hợp tác, đối thoại, trao đổi ý kiến sâu rộng, qua đó giúp các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm phát triển hiệu quả các ngành công nghiệp văn hóa, góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững cho Thủ đô Hà Nội nói riêng và đất nước nói chung trong điều kiện mới.

PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam phát biểu đề dẫn hội thảo. Ảnh Xuân Trường.

PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam nhận định, trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta xác định rõ văn hoá không chỉ là nền tảng tinh thần, mà còn là sức mạnh nội sinh, là động lực và hệ điều tiết của xã hội góp phần phát triển nhanh và bền vững. Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng nhấn mạnh yêu cầu khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trên cơ sở phát huy giá trị văn hoá và con người Việt Nam như nguồn lực nội sinh đặc biệt. Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV cũng nhấn mạnh yêu cầu đột phá về thể chế, hoàn thiện khung chính sách cho đổi mới sáng tạo, kinh tế tri thức, công nghiệp văn hoá và kinh tế sáng tạo như một trong những trụ cột tăng trưởng mới.

Tuy nhiên, theo PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương, điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là ở thể chế. Khung thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hoá hiện nay vẫn còn phân tán theo từng lĩnh vực quản lý nhà nước; thiếu một cơ chế điều phối đủ mạnh để kết nối văn hoá - sáng tạo - khoa học công nghệ - du lịch - thương mại - đô thị; thiếu các công cụ khuyến khích đầu tư tư nhân và hợp tác công - tư; thiếu hành lang thử nghiệm chính sách cho các mô hình mới; và đặc biệt là thiếu các cơ chế vận hành linh hoạt ở cấp địa phương, nhất là tại các đô thị trung tâm sáng tạo... Điều này khiến cho tiềm năng của các ngành công nghiệp văn hoá chưa thực sự trở thành động lực phát triển.

Hội thảo khoa học “Cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế về hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa nhằm góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững đất nước trong điều kiện mới”.

Tại hội thảo, Ban tổ chức Hội thảo đã nhận được gần 30 tham luận có giá trị đến từ các nhà khoa học, các nhà quản lý, hội nghề nghiệp, doanh nghiệp và những người thực hành văn hóa. Các tham luận tập trung làm rõ các nội dung về: Nội hàm các khái niệm thể chế, thể chế công nghiệp văn hóa; Các quan điểm, lý thuyết vận dụng để làm căn cứ vận dụng hoạch định, xây dựng khung thể chế, chính sách; Phân tích các mô hình thể chế, chính sách phát triển các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo của các quốc gia trên thế giới giúp Việt Nam chọn lọc có hướng đi riêng phù hợp với điều kiện, bối cảnh hiện nay và trong thời kỳ kỷ nguyên số; Giải pháp và chính sách hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt khi Việt Nam có thay đổi lớn về mô hình quản lý chính quyền hai cấp...

Trên cơ sở các ý kiến tại Hội thảo, Ban tổ chức nhận định, để công nghiệp văn hóa thực sự phát triển, cần hoàn thiện hành lang pháp lý, chính sách đầu tư, cơ chế khuyến khích sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy hợp tác công-tư trong lĩnh vực văn hóa. Hội thảo đã góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa văn hóa trở thành sức mạnh nội sinh, nền tảng tinh thần của xã hội, động lực phát triển bền vững đất nước.