Ngân hàng Nhà nước cảnh báo rằng việc rao đổi tiền mới lấy phí là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm. Theo nghị định của Chính phủ, cá nhân thực hiện việc đổi tiền không đúng quy định sẽ bị phạt tiền 20 - 40 triệu đồng, và tổ chức vi phạm sẽ bị xử phạt gấp đôi.
Dịch vụ đổi tiền mới lì xì Tết trên mạng - Ảnh: T.T.D.
Cũng trong dịp này, Luật sư Vũ Quang Đức khuyến nghị người dân nên hạn chế giao dịch với người lạ để tránh mất tiền và thay vào đó, sử dụng các kênh chính thống để đổi tiền mới. Trong bối cảnh Tết đang đến gần, sự cẩn trọng trong việc thực hiện các giao dịch này sẽ giúp mọi người tránh được những phiền toái không mong muốn.
Trong thời gian gần đây, thị trường đổi tiền mới đón nhận sự náo nhiệt trước thềm Tết, tuy nhiên, điều đáng chú ý là phí đổi tiền đã tăng cao, đặc biệt là khi lượng tiền mới trên thị trường trở nên khan hiếm. Trên nền tảng mạng xã hội Facebook, người dùng dễ dàng bắt gặp các mẩu quảng cáo và bài đăng về dịch vụ đổi tiền mới, và có người đã đặt hàng với hy vọng thu được những tờ tiền mới để lì xì trong dịp Tết.
Tuy nhiên, sự tăng cao đáng kể là mức phí đổi tiền. Ví dụ, khi đổi 1 triệu đồng loại tiền mệnh giá 10.000 đồng, phí có thể lên đến 70.000 đồng, tương đương 7%. Với các tờ tiền khác như 20.000 đồng và 50.000 đồng, mức phí cũng đạt mức 5-10%. Nhiều người cung cấp dịch vụ đổi tiền mới còn tự quảng cáo trên các nhóm cộng đồng và trang cá nhân trên mạng xã hội, tận dụng cơ hội tìm kiếm "khách hàng tiềm năng".
Nguồn cung tiền mới thấp hơn so với các năm trước và khó khăn trong việc đổi lấy lượng tiền lớn là nguyên nhân chính khiến phí đổi tiền tăng cao. Nhiều người dùng đã phải tìm đến các trang đổi tiền mới và chấp nhận chi trả phí để có được số lượng tiền mong muốn.
Chuẩn bị cho dịp Tết, thị trường đổi tiền mới đang trở nên sôi động hơn, nhưng đi kèm với đó là sự gia tăng đáng kể về các dịch vụ đổi tiền lẻ mới có thu phí. Trên mạng xã hội, người làm dịch vụ đổi tiền không chỉ quảng cáo thông qua số điện thoại mà còn kết nối trực tiếp qua các ứng dụng như Messenger, Zalo, và thậm chí công khai thông tin dịch vụ trên Google Maps, giúp khách hàng dễ dàng tìm đến địa điểm giao dịch.
Ngoài việc đổi tiền mệnh giá Việt, một số địa điểm còn quảng cáo dịch vụ đổi tiền 1-2 đô la Mỹ. Người cần đổi tiền có thể đến trực tiếp hoặc sử dụng dịch vụ giao hàng sau vài giờ hoặc 2-3 ngày, tùy thuộc vào khoảng cách.
Mức phí đổi tiền được công bố cho thấy rằng, với các mệnh giá tiền giấy từ 500 đồng đến 200.000 đồng, mức phí tăng theo mệnh giá giảm. Các địa điểm đổi tiền thậm chí "mạnh miệng" cam kết có sẵn lượng tiền lẻ mới từ vài chục triệu đồng. Đối với khách hàng muốn đổi số lượng lớn, họ cần liên hệ trước ít nhất một ngày để "đơn vị liên hệ với ngân hàng xuất tiền."
Mặc dù có những ưu đãi như giao tiền tận nhà qua dịch vụ bưu điện với phí ship 50.000 đồng, cũng như khả năng kiểm tra hàng trước khi thanh toán, nhưng có những rủi ro tiềm ẩn. Các dịch vụ đổi tiền lẻ không chỉ hoạt động thông qua các địa chỉ cụ thể, mà còn thực hiện giao dịch qua mạng, đòi hỏi khách hàng chuyển khoản trước khi nhận tiền sau. Và đặc biệt, cận kề Tết, tỉ lệ thu phí đổi tiền càng cao, có nơi lên đến 15%.
Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước cảnh báo rằng hành vi đổi tiền để hưởng chênh lệch giá và thu phí là vi phạm quy định của pháp luật. Theo Nghị định 88/2019, cá nhân có thể bị phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng, trong khi tổ chức vi phạm sẽ bị xử phạt gấp đôi.
Cảnh báo từ báo chí và các cơ quan chức năng đã được đưa ra trước đó, nhấn mạnh rằng việc tham gia đổi tiền lẻ và tiền mới qua mạng với chi phí có thể mang lại rủi ro lớn cho người tham gia, từ mất tiền, tiền giả cho đến các trường hợp lừa đảo và gian lận. Do đó, người cần đổi tiền nên sử dụng các kênh chính thống để tránh rủi ro và không ủng hộ hành vi vi phạm pháp luật.