Ảnh minh họa.

Một ví dụ mới đây là CTCP Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia (AGG), vừa bị xử phạt 92 triệu đồng. Lý do là không công bố báo cáo tài chính từ năm 2020 đến 2022, "giữ lại" thông tin về thanh toán lãi và gốc trái phiếu năm 2020, nửa đầu 2021, không công bố tình hình thực hiện cam kết với người sở hữu trái phiếu năm 2022.

Ngoài ra, công ty còn trễ thông báo về việc sử dụng nguồn vốn từ việc phát hành trái phiếu, thanh toán lãi và gốc trái phiếu nửa đầu 2021 và 2022, cùng các báo cáo tài chính liên quan đến năm 2022 và 2023.

Tương tự, CTCP Đại Nam (do ông Huỳnh Uy Dũng - chồng bà Nguyễn Phương Hằng làm Chủ tịch HĐQT) cũng bị xử phạt 85 triệu đồng vì không định kỳ công bố thông tin với Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội về báo cáo tài chính, thanh toán lãi và gốc trái phiếu nửa đầu năm 2021.

CTCP Hưng Vượng Developer, sau khi huy động 600 tỷ đồng từ lô trái phiếu phát hành năm 2021, đã không công bố báo cáo định kỳ năm 2022 về việc sử dụng số tiền thu được, cũng như chậm trễ công bố nhiều tài liệu liên quan đến tài chính, thanh toán lãi và gốc trái phiếu nửa đầu năm 2021 và 2022, và báo cáo tài chính nửa đầu năm 2022 và 2023.

CTCP Thương mại và Dịch vụ Danh Việt cũng bị phạt vì không công bố báo cáo định kỳ năm 2022 về tình hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu đối với hai đợt phát hành trái phiếu với tổng giá trị hơn 1.540 tỷ đồng. Công ty cũng chậm trễ công bố nhiều tài liệu về báo cáo tài chính đã được kiểm toán, báo cáo tình hình sử dụng nguồn vốn từ phát hành trái phiếu, và tình hình thanh toán lãi và gốc trái phiếu, với tổng số tiền phạt lên đến 92,5 triệu đồng.

Các doanh nghiệp bất động sản không chỉ không công bố thông tin về tình hình trả nợ và sử dụng vốn từ việc bán trái phiếu, mà còn thông tin sai lệch về việc sử dụng vốn từ cổ phiếu. Tổng CTCP Đầu tư Phát triển Xây dựng (DIC Corp, DIG) bị phạt 470 triệu đồng vì "giữ lại" thông tin về thay đổi phương án sử dụng vốn từ đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ năm 2021 và công bố thông tin không chính xác về việc sử dụng tiền huy động được.

Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) cảnh báo rằng áp lực đáo hạn trong năm 2024 và 2025 lớn, với tổng giá trị lên đến hơn 278.200 tỷ đồng và 294.400 tỷ đồng tương ứng, trong đó có khoảng 40% là trái phiếu bất động sản. Năm 2024, một số quy định mới sẽ làm cho việc phát hành trái phiếu trở nên chặt chẽ hơn, điều này có thể tạo ra khó khăn trong việc đáo nợ.

Doanh nghiệp có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác

Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới về trách nhiệm của doanh nghiệp phát hành trái phiếu.

Cụ thể, theo quy định tại khoản 3 Điều 34 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế, thì doanh nghiệp phát hành trái phiếu có trách nhiệm: "Thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu khi đến hạn và thực hiện các quyền kèm theo (nếu có) cho chủ sở hữu trái phiếu theo điều kiện, điều khoản của trái phiếu".

Ngoài nội dung quy định như trên, Nghị định số 08/2023/NĐ-CP bổ sung quy định: Đối với trái phiếu chào bán tại thị trường trong nước, trường hợp doanh nghiệp phát hành không thể thanh toán đầy đủ, đúng hạn nợ gốc, lãi trái phiếu bằng đồng Việt Nam theo phương án phát hành đã công bố cho nhà đầu tư theo quy định tại Điều 17 Nghị định này, doanh nghiệp có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác theo các nguyên tắc sau:

a) Tuân thủ quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan. Đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện thì còn phải tuân thủ quy định của pháp luật về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện đó.

b) Phải được người sở hữu trái phiếu chấp thuận.

c) Doanh nghiệp phát hành phải công bố thông tin bất thường và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định của pháp luật".