Luật Đất đai là đạo luật quan trọng, tác động đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước. Với 16 chương, 260 điều, Luật Đất đai 2024 đã góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách về đất đai phù hợp với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong các chính sách, pháp luật có liên quan đến đất đai; Giải quyết các vấn đề vướng mắc, tồn tại từ thực tiễn công tác quản lý, sử dụng đất. Tăng cường quản lý đất đai cả về diện tích, chất lượng, giá trị kinh tế,...

Theo quy định tại khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024, đất phải có đủ các điều kiện sau mới được phép mua bán: Có sổ đỏ; đất không có tranh chấp; đất không bị kê biên hoặc bị áp dụng các biện pháp khác để đảm bảo thi hành án; vẫn còn trong thời hạn sử dụng đất; đất không bị áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời.

Nghị định 123/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 4/10/2024 quy định về xử phạt các vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

Theo đó, cá nhân có hành vi cố tình chuyển nhượng dù nhà đất không có sổ đỏ sẽ bị phạt hành chính từ 30 - 50 triệu đồng. Nếu đối tượng thực hiện hành vi vi phạm là tổ chức thì sẽ bị phạt từ 60-100 triệu đồng và buộc phải thực hiện đầy đủ các biện pháp khắc phục hậu quả.

Nghị định cũng quy định rõ biện pháp khắc phục hậu quả là buộc bên mua phải trả lại đất. Đồng thời buộc chấm dứt hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất, nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Ngoài ra, buộc phải thực hiện việc đăng ký đất đai với trường hợp đất đủ điều kiện cấp sổ đỏ.

Trường hợp bên bán là tổ chức đã giải thể, phá sản hoặc là cá nhân nhưng đã chết không có người thừa kế/chuyển đi nơi khác và không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất thì bên mua phải thực hiện toàn bộ các biện pháp khắc phục hậu quả do bên bán gây ra và buộc phải thực hiện đăng ký đất đai đối với mảnh đất đó.