Tham dự hội thảo còn có lãnh đạo các bộ, ban, ngành; lãnh đạo thành phố Đà Nẵng, đại diện Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam, các doanh nghiệp lớn thuộc lĩnh vực công nghệ, công nghiệp bán dẫn…

Chính phủ cam kết đồng hành cùng cơ sở đào tạo, doanh nghiệp

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhận định, ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn là ngành công nghiệp nền tảng, là bộ phận cốt lõi của ngành công nghiệp điện tử; có vai trò quan trọng trong sự phát triển của các công nghệ, giải pháp công nghệ mới hiện nay.

Từ các hệ thống dân dụng như hệ thống năng lượng, giao thông, điện toán hay các tiến bộ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (BigData), viễn thông 5G, siêu máy tính, tự động hóa đến các hệ thống quốc phòng, an ninh… đều dựa vào sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của ngành công nghiệp bán dẫn.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại hội thảo.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đồng thời khẳng định, công nghiệp vi mạch bán dẫn chính là ngành công nghiệp đóng vai trò quan trọng, nền tảng định hình sự phát triển của nhiều lĩnh vực khác nhau trong nền kinh tế toàn cầu; là tiền đề, động lực thúc đẩy xu thế chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển dựa vào tri thức của toàn cầu.

Theo Phó Thủ tướng, trong 20 năm qua, thị trường chip bán dẫn thế giới vẫn giữ vững tốc độ tăng trưởng và được dự báo sẽ trở thành ngành công nghiệp với quy mô hàng nghìn tỷ USD vào năm 2030. Do đó, đẩy mạnh nghiên cứu, đầu tư, phát triển ngành công nghiệp bán dẫn đang trở thành “cuộc đua” mới giữa các quốc gia, các nền kinh tế trong thế kỷ 21.

“Mỗi quốc gia đều có chiến lược riêng phát triển sản phẩm, nhóm sản phẩm trong hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn dựa trên thế mạnh của mình. Trong xu thế chuyển dịch chuỗi sản xuất khu vực và toàn cầu, Việt Nam có lợi thế về địa kinh tế; môi trường đầu tư - kinh doanh thuận lợi, với các chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn; nguồn nhân lực trẻ, có trình độ cơ bản, khả năng tiếp cận công nghệ mới; nguồn nguyên-vật liệu thuận lợi… Vì vậy, Việt Nam đang đứng trước thời cơ to lớn để trở thành một điểm đến chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu của ngành công nghiệp bán dẫn” - Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng cho rằng, Việt Nam đang chạy đua với thời gian và đã có những bước đi cụ thể, bài bản, mang tính nền tảng nhằm tạo tiền đề, môi trường thuận lợi cho phát triển ngành công nghiệp quan trọng này. Từ chủ trương của Đảng, được thể chế hóa trong các chính sách, pháp luật của Nhà nước; đến những nỗ lực vượt bậc trong ưu tiên phát triển hạ tầng, như năng lượng, logistics…

“Chính phủ đang tập trung xây dựng Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và Đề án đào tạo nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn theo tiêu chuẩn quốc tế. Việc nhanh chóng xây dựng được đội ngũ nhân lực chất lượng cao, có chuyên môn sâu về vi mạch bán dẫn được cho là bài toán mấu chốt, là cơ hội, cũng là thách thức lớn nhất để Việt Nam phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, tham gia vào chuỗi giá trị của ngành công nghiệp bán dẫn” - Phó Thủ tướng nêu rõ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, cùng đại diện Bộ GD&ĐT, Bộ Khoa học và Công nghệ thăm Trường Đại học Phenikaa.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng cho rằng, Việt Nam cần xác định thế mạnh; có thể nghiên cứu, tiếp nhận, chuyển giao, làm chủ ngay những khâu phù hợp trong chuỗi giá trị công nghiệp bán dẫn với điều kiện về nhân lực, cơ sở hạ tầng khoa học, kỹ thuật hiện có để phát triển nguồn nhân lực phù hợp. Cần xây dựng tháp nhân lực đáp ứng nhu cầu nhân lực cho hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn; phát huy được năng lực, sở trường, nhất là về toán học, khoa học cơ bản vốn là thế mạnh của Việt Nam.

Xác định kế hoạch đào tạo chuyển đổi cử nhân, kỹ sư từ các ngành nghề gần hơn như điện tử, vật liệu, vật lý, hóa chất, lập trình... để sẵn sàng nguồn nhân lực trong ngắn hạn. Có cơ chế, giải pháp thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp với các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học trong xây dựng chương trình đào tạo, nghiên cứu, thí nghiệm, bên cạnh đặt hàng của nhà nước, để đào tạo dựa trên tín hiệu thị trường, thực sự đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Đồng thời, cũng cần xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút đội ngũ chuyên gia trong và ngoài nước tham gia vào hoạt động đào tạo và phát triển nhân lực. “Chính phủ cam kết đồng hành cùng cơ sở đào tạo, doanh nghiệp, tạo ra môi trường kinh doanh và học thuật thuận lợi để khuyến khích sự đổi mới, nghiên cứu, phát triển, sản xuất trong lĩnh vực bán dẫn” - Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định.

Đẩy mạnh đầu tư, phát triển ngành công nghiệp bán dẫn

Theo Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, một trong những bước đi của chiến lược quốc gia về công nghiệp bán dẫn là xây dựng để Việt Nam trở thành trung tâm nhân lực toàn cầu về công nghiệp bán dẫn. Từ trung tâm này, sẽ tiến tới xây dựng công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.

“Nhân lực như thỏi nam châm thu hút đầu tư nghiên cứu, thiết kế, sản xuất, đóng gói, kiểm thử chip bán dẫn tại Việt Nam. Trung tâm nhân lực toàn cầu sẽ bao gồm cả người làm việc trong công đoạn gia công, xuất khẩu lao động về công nghiệp bán dẫn” - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phân tích.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, thế giới đang thiếu hụt nhân lực công nghệ bán dẫn, chủ yếu trong ngắn hạn và trung hạn. Tuy nhiên, Việt Nam có thể đáp ứng nhanh cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn về nhu cầu nhân lực bán dẫn toàn cầu.

Việc đào tạo nhân lực mang tính dài hạn trong nước như giáo dục STEM ở bậc phổ thông, đào tạo tiến sĩ vẫn phải chú trọng trong ngắn hạn. “Việt Nam hiện có 600.000 - 700.000 kỹ sư công nghệ thông tin, phần mềm, điện tử. Nếu đào tạo lại trong 6 - 12 tháng, số nhân lực này có thể sẵn sàng cho công nghiệp bán dẫn” - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhận định.

Chia sẻ tại Hội thảo, Chủ tịch Tập đoàn Phenikaa - PGS.TS Hồ Xuân Năng cho biết, Tập đoàn Phenikaa đã tham gia lĩnh vực công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam thông qua những kế hoạch đầu tư mang tầm chiến lược.

Hội thảo đã thu hút sự quan tâm và tham gia của giới chuyên gia, các tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn trong và ngoài nước.

“Tập đoàn Phenikaa đã thành lập công ty Bán dẫn Phenikaa (S-Phenikaa) hoạt động trong lĩnh vực thiết kế vi mạch và các dịch vụ liên quan đến vi mạch; thành lập Trung tâm Phenikaa đào tạo nguồn nhân lực vi mạch theo mô hình (upskill) dựa trên nhu cầu của khách hàng. Trường Đại học Phenikaa cũng đã đưa chuyên ngành thiết kế vi mạch vào chương trình đào tạo đại học chính quy từ năm 2024-2025 với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực ngành vi mạch bán dẫn theo chiều rộng và chiều sâu theo nhu cầu xã hội...

“Một trong những mục tiêu chiến lược của chương trình đào tạo nhân lực ngành bán dẫn mà Phenikaa hướng đến là có thể từng bước tạo ra những người có khả năng trở thành tổng công trình sư lãnh đạo việc thiết kế các sản phẩm chip tầm quốc tế, có ý nghĩa quan trọng cả về trình độ công nghệ và quy mô kinh tế” - PGS.TS Hồ Xuân Năng nhấn mạnh.

Theo đó, Tập đoàn Phenikaa sẽ hướng đến việc đào tạo theo đơn hàng, theo nhu cầu thị trường. Gắn việc đào tạo với việc thành lập Công ty Phenikaa thiết kế và cung cấp dịch vụ thiết kế chip bán dẫn, tạo nên một tổ hợp dịch vụ kinh doanh cung cấp dịch vụ đào tạo theo nhu cầu xã hội; thiết kế sản phẩm chip theo nhu cầu thị trường; cung cấp các dịch vụ thiết kế chíp hàng đầu khu vực và thế giới. Kỳ vọng sẽ là vườn ươm tạo ra các nhân sự có năng lực của các kiến trúc sư, tổng công trình sư.

Bên cạnh đó, Tập đoàn Phenikaa sẽ phê duyệt kế hoạch dài hạn đến năm 2030, tầm nhìn đến 2040, trong đó, đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng phục vụ đào tạo, nghiên cứu thiết kế chip hiện đại với hệ thống trang thiết bị thực hành tiên tiến, hiện đại hàng đầu khu vực; đầu tư các phòng thí nghiệm và hạ tầng cơ sở cho các công đoạn đào tạo ATP; kết nối với Nacentech (Bộ KHCN) để sử dụng phòng lab kiểm thử...

Chủ tịch Tập đoàn Phenikaa - PGS.TS Hồ Xuân Năng.

Ngoài ra, Tập đoàn Phenikaa sẽ thu hút, tuyển dụng được đội ngũ chuyên gia, hợp tác với đội ngũ giảng viên, chuyên gia quốc tế và trong nước có chuyên môn và kinh nghiệm tại các Tập đoàn lớn về bán dẫn. Hợp tác với Trung tâm nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo Đà Nẵng thành lập Liên minh Đào tạo nghiên cứu bán dẫn theo mô hình hợp tác công tư.

Kết nối và hợp tác với Trường Đại học Arizona State University (Hoa Kỳ), Chang Gung University (Đài loan); Công ty Synopsys, SiCADA; Viện TSRI (Đài Loan)… nhằm mở rộng hoạt động đào tạo cũng như chuẩn bị đầu ra cho nguồn nhân lực sau khi đào tạo. “Mục tiêu đến năm 2030, Tập đoàn Phenikaa sẽ đào tạo ra tối thiểu 8.000 kĩ sư thiết kế chip và 12.000 kĩ sư theo mô hình Upskill, công nhân bậc cao trong các nhà máy lắp ráp, kiểm thử, đóng gói, đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu nhân sự dự kiến cần bổ sung của ngành” - PGS.TS Hồ Xuân Năng chia sẻ.

Trong khuôn khổ hội thảo đã diễn ra lễ trao thỏa thuận hợp tác chiến lược giữa Tập đoàn Phenikaa với các trường đại học: Arizona State University-Hoa Kỳ, Chang Gung University Đài Loan (Trung Quốc), các công ty Synopsys, SiCADA, Công ty cổ phần Công nghệ VMO Holding…, nhằm mở rộng hoạt động đào tạo cũng như chuẩn bị đầu ra cho nguồn nhân lực tại Việt Nam và các quốc gia phát triển.

Nhân dịp này, Liên minh đào tạo nhân lực và nghiên cứu bán dẫn VASA cũng chính thức ra mắt tại hội thảo. Liên minh này được thành lập bởi Trường Đại học Phenikaa và thành phố Đà Nẵng theo hình thức đối tác công-tư (PPP).

Liên minh sẽ tối ưu mọi nguồn lực hiện có theo hướng chia sẻ tài nguyên, áp dụng mô hình quản trị đào tạo hiện đại, đào tạo nâng cao kĩ năng với các chứng chỉ được giới công nghiệp chấp nhận, hướng đến đào tạo nguồn nhân lực bán dẫn chất lượng cao cho thị trường trong nước và nước ngoài.