Theo trang Science.org, kể từ đầu tháng 8, một "sự cố mạng" đã gây ra gián đoạn trong hoạt động của Trung tâm Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF) - tổ chức có nhiệm vụ điều phối các hoạt động thiên văn quốc tế.
Kính viễn vọng Gemini North tại Đài thiên văn Gemini ở Hawaii đã ngừng hoạt động sau khi một “sự cố mạng” được báo cáo - Ảnh: NOIRLAB
Các cuộc tấn công của "tin tặc" đã cắt kết nối đối với các hệ thống kính thiên văn tại Hawaii và Chile, làm ngăn cản các nhà khoa học trong việc tiến hành các nghiên cứu quan sát quan trọng.
Hàng loạt kính thiên văn tạm thời ngừng hoạt động. Trung tâm điều phối thiên văn học trên mặt đất, do NSF điều hành và có tên gọi là NOIRLab, đã báo cáo về cuộc tấn công vào ngày 1-8. Thiết bị đầu tiên bị ảnh hưởng là kính viễn vọng Gemini North ở Hilo, Hawaii, mà Đài Thiên văn Gemini quốc tế điều hành.
Nhờ vào sự can thiệp nhanh chóng của nhóm an ninh mạng của NOIRLab cùng với các nhóm quan sát, Đài Thiên văn Gemini không gặp thiệt hại vật chất. Tuy nhiên, sự cố đã khiến cho cả kính viễn vọng Gemini North và Gemini South (đặt tại núi Cerro Pachón ở Chile) phải tạm thời ngừng hoạt động.
Hệ thống máy tính của NOIRLab cho phép các nhà khoa học thiên văn điều khiển từ xa nhiều kính thiên văn trên mặt đất.
Tuy nhiên, vào ngày 9-8, NOIRLab đã phải tạm thời ngắt kết nối mạng máy tính với một số đài quan sát ở Chile, ảnh hưởng đến hàng loạt kính thiên văn.
Sự việc này đã khiến các nhà nghiên cứu bỏ lỡ cơ hội quan sát quan trọng, gây ảnh hưởng đến các dự án nghiên cứu quốc tế, đồng thời cả luận án tiến sĩ và các nghiên cứu đang diễn ra.
Sau hai tuần, vấn đề vẫn chưa được khắc phục. Các chuyên gia an ninh mạng đang đối diện với khó khăn trong việc điều tra vì sao các hệ thống kính thiên văn lại trở thành mục tiêu của cuộc tấn công này.
Ông Von Welch, người từng lãnh đạo Trung tâm An ninh Mạng Xuất Sắc của NSF, cho rằng có thể kẻ tấn công không biết rằng họ đang tấn công một đài quan sát thiên văn.
Một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ chuyên về thiên văn học tại Đại học Arizona, Luis Welbanks, lưu ý rằng sự cố này đặt ra thách thức cho cộng đồng thiên văn học.
Theo Gautham Narayan, một nhà thiên văn học tại Đại học Illinois Urbana-Champaign, sự việc này cũng đang làm cảnh tỉnh cho cộng đồng thiên văn học.
Mỗi ngày mà các kính thiên văn ngừng hoạt động là một ngày lo lắng thêm cho cộng đồng thiên văn học về tương lai các dự án đang triển khai.
NOIRLab từ chối trả lời các câu hỏi từ trang Science liên quan đến việc có phải đây là một cuộc tấn công ransomware hay không, trong đó tin tặc yêu cầu tiền chuộc để trả lại thông tin hoặc kiểm soát hệ thống. Người phát ngôn của NOIRLab chỉ nói rằng nhóm công nghệ thông tin của trung tâm đang "làm việc suốt ngày đêm để đưa kính thiên văn trở lại không gian".