Cục Đăng kiểm đề xuất không tước chứng chỉ hành nghề với đăng kiểm viên lĩnh án treo - Ảnh: VGP/LS.

Theo thông tin từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện tại cả nước đang có 274 trung tâm đăng kiểm hoạt động, tương ứng với 446 dây chuyền kiểm định. Tuy nhiên, tình hình này có thể thay đổi đáng kể trong tháng 7/2024 khi các vụ án liên quan đến sai phạm đăng kiểm được đưa ra xét xử. Dự báo, có đến 84 trung tâm đăng kiểm sẽ phải đóng cửa trong vòng 3 tháng, gây ra nguy cơ ùn tắc, quá tải đặc biệt là tại Hà Nội, TP.HCM và Đồng Nai.

Đề xuất không tước chứng chỉ hành nghề với đăng kiểm viên lĩnh án treo

Trước lo ngại ùn tắc các trung tâm đăng kiểm có thể xảy ra trong thời gian tới khi các vụ án liên quan đến đăng kiểm được đưa ra xét xử, lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất sửa đổi Nghị định số 139/2018/NĐ-CP và Nghị định số 30/2023/NĐ-CP, quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, nhằm rút ngắn trình tự, thủ tục.

Theo đơn vị này, mục tiêu là loại trừ trường hợp thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và tạm đình chỉ hoạt động của đơn vị đăng kiểm, nhằm tránh tình trạng thiếu đăng kiểm viên và dừng hoạt động của các đơn vị đăng kiểm, gây thiệt hại cho người dân và doanh nghiệp, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cụ thể, Cục Đăng kiểm Việt Nam kiến nghị sửa đổi quy định theo hướng không thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các trường hợp bị toà án kết tội, cho hưởng án treo, không cấm hành nghề hoặc cho cải tạo không giam giữ. Đồng thời, kiến nghị không đóng cửa các đơn vị đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các vụ án đăng kiểm bị khởi tố trước thời điểm ban hành Nghị định 30/2023 (tức trước ngày 8/6/2023).

Ngoài ra, Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đề xuất Bộ Giao thông vận tải có văn bản đề nghị các cấp chính quyền tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các cơ quan liên quan tại địa phương chuẩn bị các kịch bản, kịp thời ứng phó với các tình huống xảy ra trong hoạt động kiểm định xe cơ giới.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở Giao thông vận tải các địa phương và các cơ quan báo chí tổ chức tuyên truyền, khuyến cáo người dân, doanh nghiệp chủ động thực hiện đăng kiểm sớm hoặc di chuyển tới các địa phương khác có nhiều trung tâm đăng kiểm đang hoạt động để kiểm định.

Nguy cơ ùn ứ phương tiện đăng kiểm

Theo thống kê từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, mặc dù công suất kiểm định tối thiểu mỗi tháng là 642.240 phương tiện, đủ để đáp ứng nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp trong năm 2024, nhưng việc phân bố các trung tâm đăng kiểm không đồng đều về mặt địa lý đã tạo ra tình trạng thiếu hụt và dư thừa. Điều này, cùng với việc gia hạn tự động đăng kiểm theo Thông tư 08/2023 và số phương tiện tạm dừng hoạt động trước đây nay thực hiện kiểm định trở lại, đã tạo ra nguy cơ ùn tắc kiểm định vào các tháng giữa và cuối năm 2024 tại 11 địa phương.

Các địa phương này bao gồm Bình Thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên - Huế, TP.HCM và Trà Vinh; đặc biệt, tại Hà Nội và TP.HCM đã xuất hiện tình trạng ùn ứ phương tiện cục bộ tại một số thời điểm trong thời gian vừa qua.

Trong thời gian tới, khi các vụ án liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm tại các địa phương được đưa ra xét xử sẽ có tác động rất lớn đến hoạt động kiểm định. Theo số liệu thống kê, đã có 42 địa phương với 112 trung tâm đăng kiểm có các đăng kiểm viên bị khởi tố.

Với lượng phương tiện đến kiểm định gia tăng và việc các cơ quan tố tụng đưa vụ việc ra xét xử trong thời gian tới đây, cả nước có tới 36 địa phương có nguy cơ bị ùn tắc phương tiện đến kiểm định. Trong số này, có những địa phương không còn trung tâm đăng kiểm để hoạt động như Bắc Kạn và Thái Bình. Việc này sẽ ảnh hưởng và thậm chí dẫn đến ùn tắc phương tiện đến kiểm định tại các địa phương khác do sự dịch chuyển phương tiện từ 36 địa phương trên.

Hàng trăm đăng kiểm viên bị khởi tố

Theo thống kê, cả nước hiện có 2.474 đăng kiểm viên nhưng hơn 900 người đã bị khởi tố. Trong số 1.818 đăng kiểm viên thực tế đang tham gia hoạt động kiểm định hiện nay, có 291 người bị khởi tố.

Đáng chú ý, theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam, trường hợp các vụ án đăng kiểm đồng loạt xét xử trong tháng 7/2024, dự báo sẽ có 91 trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa trong thời gian 3 tháng, tức là đến hết tháng 9/2024 mới có thể mở cửa hoạt động trở lại phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Trong đó, 100% các trung tâm thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam tại Hà Nội và TP.HCM sẽ phải đóng cửa. Nguy cơ ùn tắc tại các địa phương là chắc chắn sẽ xảy ra và đặc biệt nghiêm trọng tại Hà Nội, TP.HCM và Đồng Nai.

Tại Hà Nội, hiện nay có 28 trung tâm đăng kiểm đang hoạt động, với tổng cộng 204 đăng kiểm viên, trong đó có 113 người đang bị khởi tố. Tuy nhiên, khi các vụ án liên quan đến đăng kiểm được xét xử đồng thời vào tháng 7 tới, số lượng đăng kiểm viên sẽ giảm xuống còn 91 người. Điều này dẫn đến việc 9 trung tâm đăng kiểm phải dừng hoạt động do thiếu đăng kiểm viên. Trong số 19 trung tâm còn lại, chỉ có 4 đơn vị hoạt động với công suất tối thiểu do chỉ còn 2 đăng kiểm viên. Tổng công suất kiểm định trong tháng dự kiến chỉ đạt khoảng 35.880 phương tiện, trong khi nhu cầu kiểm định của người dân lên đến 90.552 phương tiện.

Tại TP.HCM, tình hình cũng không khả quan hơn. Trong số 18 trung tâm đăng kiểm đang hoạt động, có 54 đăng kiểm viên đã bị khởi tố. Nếu các vụ án được xét xử đồng thời trong tháng 7, sẽ có 3 trung tâm phải dừng hoạt động do thiếu đăng kiểm viên. 15 trung tâm đăng kiểm còn lại hoạt động với công suất kiểm định khoảng 48.960 xe/tháng, chỉ đáp ứng được 83% nhu cầu kiểm định của người dân trong tháng 7.

Nếu các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực, dự báo sẽ có 26 trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội và 16 trung tâm tại TP.HCM phải dừng hoạt động do có từ 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên. Điều này sẽ gây ra tình trạng ùn tắc trong việc kiểm định phương tiện tại cả hai địa phương.