Đây là các sự kiện hưởng ứng các hoạt động nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi Thi đua ái quốc (11/6/1948 - 11/6/2023); đặc biệt là với phong trào “Thi đua giết giặc lập công” trong kháng chiến và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” trong hoà bình.

Tới dự và chứng kiến sự kiện, có các Tướng lĩnh, Anh hùng LLVTND là đồng đội của các Liệt sĩ có di vật được trao trả và các cựu chiến binh; đại diện của cả lực lượng Quân đội nhân dân và Công an nhân dân, những người đã trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Lễ tiếp nhận di vật chiến tranh.

Theo Đại tá, Cựu chiến binh, Nhà văn Đặng Vương Hưng (người sáng lập và hiện là Chủ tịch “Trái tim Người lính Việt Nam”), trong kháng chiến chống Mỹ, đã có một khối lượng khổng lồ gồm hàng vạn những cuốn sổ tay nhật ký, thư tay, vật dụng cá nhân… là di vật và kỷ vật của bộ đội miền Bắc và quân Giải phóng miền Nam bị quân đội Mỹ và lính Việt Nam Cộng hòa thu được trên chiến trường. Hầu hết bản gốc đã bị hủy trong thời chiến.

Tuy nhiên, nhiều nội dung của các di vật và kỷ vật nêu trên đã được Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ tại Đại học Texas Tech University số hoá hình ảnh và thông tin trong một dự án phi lợi nhuận mang tên “Hồ sơ Di sản Chiến tranh Việt Nam”. Những bản copy này cũng có thể được xem như là “bản gốc”, chứa đựng nhiều thông tin riêng tư, nhưng rất cảm động và thiêng liêng, vì hầu như thân nhân các gia đình liệt sĩ liên quan chưa bao giờ có cơ hội thấy chúng…

Hồ sơ bàn giao lần đầu, gồm có 5 nhật ký và 30 lá thư được viết trong thời gian chiến tranh của các cá nhân (hầu hết là liệt sĩ): Nhật ký thời chiến của các Liệt sĩ: Nguyễn Cao Kỳ (Quảng Nam), Nguyễn Hải Trường (Thanh Hoá), Lưu Văn Chí (Phú Yên), Phan Đình Điều (Hải Dương) và Trần Minh Tiến (Hà Nội); Thư thời chiến của các tác giả (hầu hết là liệt sĩ): Thanh Tâm, Bùi Văn Tray, Hồ Tấn Đại, Hồng Sơn, Lê Dương, Lê Minh Sơn, Lê Ứng Tiếp, Lê Văn Măng, Liên Minh, Mộng Bảy, Ngô Văn Lăng, Nguyễn Thanh Lễ, Nguyễn Thành Trung, Nguyễn Văn Ba, Nguyễn Văn Bách, Nguyễn Văn Lộc, Nguyễn Văn Nhiên, Nguyễn Văn Trong, Phạm Sinh Nghiệp, Phạm Văn Kiệt, Tạ Quang Nhơn, Thanh Hà, Trần Hoanh, Trần Quang Vinh, Trần Văn Được (Hậu), Trần Văn Gác, và Trương Văn Xía…

Tại buổi lễ, đại diện các gia đình liệt sĩ đã rất xúc động, khi được tiếp nhận nhưng “Di sản vật”: Những nét chữ, di bút quen thuộc, thiêng liêng của người đã mất, cùng nội dung chứa đựng bên trong mỗi lá thư, hay những trang sổ tay nhật ký, ghi chép trong kháng chiến. Tất cả cùng rưng rưng, nghẹn ngào, chứng kiến một phần sự “trở về” của những người thân yêu, sau nhiều chục năm các anh hi sinh…

Cũng trong sự kiện này, Ban tổ chức giới thiệu tác phẩm “Đức Mẹ online” (NXB Hội Nhà văn, 2023) của cựu binh, nhà nghiên cứu văn hoá Đông - Tây, nhà báo Đặng Vương Hạnh (hiện là Phó Tổng biên tập Tạp chí Thương Gia). Đây là cuốn sách thứ 5 của cây bút đã từng thắng giải Nhất cuộc thi Tác phẩm Tuổi Xanh - Báo Tiền Phong, cách đây tròn 30 năm (1993).

Tác phẩm có dung lượng gần 300 trang khổ lớn, gồm 8 truyện ngắn, với đề tài tình yêu, hạnh phúc gia đình và cả những vấn đề hậu chiến. Có thể nói “Đức Mẹ online” đã chạm tới những trái tim đa cảm và có trách nhiệm với cuộc sống. Qua góc nhìn đa chiều và mới mẻ của thời công nghệ số và trí tuệ nhân tạo; cây bút từng mặc áo lính Đặng Vương Hạnh còn mang đến cho người đọc những trang sách như một dạng “Hồ sơ Di sản văn hoá hoà bình”.