Trump gia tăng áp lực lên đại học Harvard khi cân nhắc tước quyền miễn thuế của Đại học Harvard. Ảnh: AI.

Ngày 15/4, trên nền tảng mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết rằng ông có thể thu hồi quy chế miễn thuế của Harvard nếu trường này “tiếp tục cổ súy những tư tưởng chính trị bệnh hoạn và ủng hộ khủng bố”. Đây là tuyên bố cứng rắn nhất từ trước đến nay của cựu tổng thống đối với giới học thuật Mỹ, trong bối cảnh phong trào sinh viên ủng hộ Palestine tiếp tục lan rộng trên khắp các khuôn viên trường đại học.

Bất bình vì Harvard không “xuống nước”

Harvard là một trong tám trường Ivy League danh giá - gần đây đã trở thành tâm điểm chỉ trích của phe bảo thủ, đặc biệt là chính quyền của ông Trump, do không mạnh tay trấn áp các cuộc biểu tình của sinh viên ủng hộ Palestine. Những người biểu tình yêu cầu trường chấm dứt hợp tác với các công ty có liên quan đến Israel, đồng thời phản đối chính sách của Tel Aviv tại Dải Gaza.

Mặc dù chính phủ liên bang đã tạm ngưng khoản tài trợ hơn 2 tỷ USD dành cho Harvard, trường vẫn kiên định duy trì các chương trình đa dạng, bình đẳng và bao trùm (DEI), và không chấp nhận yêu cầu “dẹp yên” phong trào sinh viên như ông Trump mong muốn.

Tố cáo “chủ nghĩa bài Do Thái”

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt, trong tuyên bố cùng ngày, cho biết ông Trump muốn Harvard “công khai xin lỗi” vì đã để xảy ra những hành vi mà chính quyền xem là “chủ nghĩa bài Do Thái nhằm vào sinh viên Mỹ gốc Do Thái”.

Bà Leavitt khẳng định, nếu các trường đại học - đặc biệt là Harvard – không thể đảm bảo một môi trường học thuật an toàn và phi kỳ thị, thì họ không xứng đáng nhận những đặc quyền về thuế.

Trong nhiều tuần qua, ông Trump và các cố vấn đã tăng cường công kích các trường đại học lớn trên toàn quốc vì cho rằng họ “thiên tả, thiên vị người biểu tình, và cổ vũ cho tư tưởng chống Do Thái”. Hồi đầu năm, ông cũng từng tuyên bố sẽ “thay máu” hệ thống giáo dục đại học nếu tái đắc cử năm 2024.

Bằng cách nhắm đến các tổ chức học thuật, Trump dường như muốn củng cố hình ảnh “người bảo vệ giá trị truyền thống Mỹ” trong mắt cử tri Cộng hòa, đặc biệt trong cuộc đua vào Nhà Trắng đang nóng dần.

Tính đến thời điểm hiện tại, Đại học Harvard chưa đưa ra phản hồi chính thức nào về những tuyên bố từ phía ông Trump và Nhà Trắng. Tuy nhiên, nội bộ trường đang đối mặt áp lực từ nhiều phía: từ chính phủ liên bang, từ cựu sinh viên giàu có đòi ngừng tài trợ, đến từ sinh viên và giảng viên yêu cầu trường bảo vệ quyền tự do học thuật và biểu đạt.