Các chuyên gia cho biết, không giống như các nền kinh tế mới nổi khác ở châu Á phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu, nền kinh tế do người tiêu dùng dẫn dắt giúp Ấn Độ có lợi thế hơn trong bất kỳ cuộc đàm phán thương mại nào với Hoa Kỳ. Ảnh: Getty.

Khác với nhiều nền kinh tế châu Á như Việt Nam hay Thái Lan - nơi tỷ trọng xuất khẩu hàng hóa trong GDP lên tới 65% hoặc 87% - Ấn Độ chỉ ở mức khiêm tốn, khoảng 20% GDP. Cơ cấu kinh tế dựa vào tiêu dùng nội địa giúp quốc gia Nam Á này có thể đàm phán với Hoa Kỳ mà không bị dồn vào thế yếu.

“Ấn Độ không quá phụ thuộc vào xuất khẩu để sống sót. Họ có quyền lựa chọn nhiều hơn trên bàn đàm phán,” ông Gaurav Narain, chuyên gia từ Quỹ Tăng trưởng vốn Ấn Độ, nhận xét.

Đáng chú ý, Ấn Độ không lao vào cuộc đua cắt giảm thuế để đổi lấy thỏa thuận FTA như Việt Nam, mà chủ trương đàm phán có chọn lọc, ưu tiên lợi ích dài hạn và ổn định.

Khi Hoa Kỳ ra đòn thuế quan: Ấn Độ vẫn "đứng vững"

Tháng trước, Tổng thống Hoa Kỳ công bố tăng thuế nhập khẩu đối với nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Ấn Độ. Mức thuế dự kiến ban đầu lên tới 26%, nhưng sau đó giảm xuống 10%, thấp hơn đáng kể so với Trung Quốc (125%) hay như một số quốc gia khác tại Đông Nam Á.

Ấn Độ xuất khẩu chủ yếu là dịch vụ, không phải hàng hóa. Hơn 50% kim ngạch xuất khẩu của nước này sang Hoa Kỳ là từ các tập đoàn công nghệ thông tin như Infosys, TCS, Wipro - vốn chưa bị áp thuế.

Ông James Sullivan từ JPMorgan lý giải: “Ấn Độ có ‘tấm khiên’ là dịch vụ công nghệ, điều mà Hoa Kỳ hiện chưa muốn đánh thuế. Đây chính là vùng đệm để New Delhi có thể mặc cả khôn ngoan.”

Ai có lợi thế hơn?

Việt Nam: Chủ động hơn trong đàm phán.

Trung Quốc: Đáp trả gay gắt, dẫn đến cuộc chiến thuế quan kéo dài nhiều năm, với mức thuế Hoa Kỳ đánh lên hàng Trung Quốc hiện lên tới 125%.

Ấn Độ: Giữ thế trung lập, chưa bị đánh thuế cao, không cần ký FTA bằng mọi giá.

Tuy nhiên, điều này cũng mang lại áp lực cạnh tranh: nếu Việt Nam đạt được FTA và có mức thuế 0%, các công ty lớn như Apple, vốn đang sản xuất iPhone tại Ấn Độ có thể tính chuyện chuyển dịch sang Việt Nam để tối ưu chi phí.

Chính sách mềm dẻo và toan tính chiến lược

Thay vì lao vào một cuộc mặc cả tất tay, Ấn Độ chọn cách cân bằng thương mại một cách tự nhiên: gia tăng nhập khẩu dầu khí, quốc phòng từ Hoa Kỳ, những mặt hàng Mỹ cần xuất khẩu mà không đánh đổi các ngành nông nghiệp, công nghiệp nội địa.

Với Hoa Kỳ chỉ chiếm 18% kim ngạch xuất khẩu của Ấn Độ, nước này không rơi vào thế “phụ thuộc thị trường”, nhờ đó giữ được sự tự tin và chủ động.

Ông Abhiram Eleswarapu (BNP Paribas) nhấn mạnh: “Ấn Độ không chịu áp lực lớn từ việc mất một đối tác xuất khẩu. Đó là sức mạnh mềm trong đàm phán.”

Nếu mức thuế 26% được tái áp dụng, GDP Ấn Độ có thể giảm 0,5 điểm phần trăm, theo HSBC. Tuy nhiên, với mức thuế hiện tại chỉ 10% và nhu cầu trong nước vẫn ổn định, mục tiêu tăng trưởng 6,3% - 6,8% trong năm tài chính 2025-2026 vẫn khả thi.

Ngân hàng trung ương Ấn Độ (RBI) đã chủ động hỗ trợ tăng trưởng bằng cách hạ lãi suất xuống mức thấp nhất kể từ 2022, nhằm kích thích tiêu dùng và đầu tư.

Với giới đầu tư, các chuyên gia khuyến nghị nên chú ý đến các cổ phiếu mang tính nội địa cao, ít chịu ảnh hưởng từ thương mại quốc tế, như Bharti Airtel (viễn thông), GAIL (năng lượng), và UltraTech Cement.

Trong các cuộc đàm phán thương mại với Hoa Kỳ, Ấn Độ không chọn cách cứng rắn như Trung Quốc, cũng không nhún nhường như một số nước Đông Nam Á. Với nền tảng tiêu dùng mạnh mẽ, dịch vụ công nghệ vững chắc và chính sách linh hoạt, Ấn Độ đang cho thấy một kiểu ảnh hưởng khác biệt, lặng lẽ nhưng hiệu quả, mềm mỏng nhưng đầy toan tính.