Xe tải điện đã có ở hiện tại. Trong ảnh là một dòng xe tải điện Volvo - Ảnh: volvotrucks

Thống đốc California Gavin Newsom vui mừng chia sẻ sau tin vui: "Chúng ta sẽ có thêm nhiều xe tải hạng nặng không tạo ra phát thải trên đường, mở rộng phạm vi của những nỗ lực cắt giảm ô nhiễm không khí và bảo vệ sức khỏe cộng đồng của tiểu bang. Chúng ta đang dẫn đầu cuộc vận động loại bỏ xe tải và xe buýt bẩn - những phương tiện gây ô nhiễm nhất - khỏi đường phố"

Sau quy định này, Hiệp hội các nhà sản xuất động cơ và xe tải lo lắng họ không kịp thích ứng và đáp ứng các quy định mới của địa phương đúng thời hạn.

Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Hiệp hội Vận tải đường bộ Mỹ Chris Spear chỉ trích việc EPA cho phép California có các quy định một mình một cõi.

"Đây không phải là Hợp chủng quốc California. Bằng cách cho phép California đưa ra các quy định không khả thi về công nghệ, với mốc thời gian không khả thi và phi thực tế, EPA đang gieo mầm cho một cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng trong tương lai", ông nói.

Ông Spear lưu ý rằng trong 35 năm qua, ngành vận tải đã nỗ lực giảm đến 98% lượng khí thải từ xe tải. "Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục làm việc không mệt mỏi với EPA về các mốc thời gian tích cực, có thể đạt được, để lượng khí thải như trong 35 năm qua", ông Spear nói nhưng vẫn nhấn mạnh rằng những tiêu chí California đặt ra là không thể đạt được về công nghệ.

Mặc dù vậy, theo trang The Hill, các bang New York, New Jersey, Massachusetts, Oregon, Washington và Vermont cũng chuẩn bị nối gót California trong việc đưa ra quy định tương tự.

Nguồn: Hồng Vân tổng hợp - Đồ họa: N.KH.

Vai trò của chính sách

Thị trường xe điện đã tăng nhanh trong những năm qua và được dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thập niên tới. Riêng ở Mỹ, doanh số bán xe điện đã tăng ở mức 0,2% năm 2011 lên 4,6% năm 2021.

Có nhiều nguyên nhân khiến thị trường xe điện phát triển mạnh gần đây. Đó là sự ủng hộ ngày càng tăng của người tiêu dùng và các nhà sản xuất xe và pin nhưng chính sách là một yếu tố vô cùng quan trọng.

Tại Mỹ, Đạo luật việc làm và đầu tư cơ sở hạ tầng năm 2021 đã phân bổ 7,5 tỉ USD để xây dựng mạng lưới sạc xe điện trên toàn quốc. Khoản tài trợ ban đầu tập trung vào việc lắp đặt các trạm sạc nhanh dọc hệ thống đường cao tốc liên bang. Điều này sẽ giúp giảm thiểu lo ngại cho các chủ xe điện khi lái xe đường dài.

Luật cũng có các khoản đầu tư để nâng cấp lưới điện quốc gia nhằm đáp ứng nhu cầu điện tăng lên khi việc sử dụng xe điện tăng lên. Ngoài ra là đầu tư mở rộng năng lực tái chế và sản xuất pin.

Đạo luật giảm lạm phát 2022 cho phép các hãng xe có thể giảm giá tới 7.500 USD cho khách mua xe điện sản xuất ở Mỹ, áp dụng đến năm 2032. Đạo luật cũng cho phép hỗ trợ cả người mua xe điện đã qua sử dụng.

Các tiểu bang cũng có các chính sách ưu đãi riêng cho ngành công nghiệp xe điện, như giảm giá, bằng cách bù vào khoản chi phí trả trước cao ban đầu khi mua xe điện để khuyến khích người dân mua xe điện. Một số tiểu bang, trong đó có California, cấm bán các loại xe chạy bằng xăng, dầu vào năm 2035.

Hầu hết các công ty sản xuất ô tô đều có kế hoạch tung ra hàng chục mẫu xe điện mới trong thập niên tới và có lộ trình ngừng sản xuất xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Việc này sẽ cần hàng tỉ USD đầu tư để điện khí hóa ô tô trong thập niên tới để nghiên cứu, phát triển và xây dựng các nhà máy sản xuất mới, đặc biệt là sản xuất pin. Trong quá trình này, các chính sách hỗ trợ tài chính xanh tiếp tục là bà đỡ cho các đơn vị đi đầu.

Theo Bộ Lao động Mỹ, xu hướng chuyển sang dùng điện sẽ tạo ra nhu cầu lớn về lao động trong ba lĩnh vực chính là thiết kế và phát triển các mẫu xe điện, sản xuất pin và lắp đặt và bảo trì cơ sở hạ tầng trạm sạc.

Theo báo cáo nghiên cứu thị trường năm 2020 của Extrapolate, thị trường xe điện toàn cầu được định giá 229,07 tỉ USD vào năm 2021 và dự kiến sẽ vượt mức 691,56 tỉ USD năm 2028.