Hoạt động sản xuất Trung Quốc tăng tốc mạnh nhất trong 1 năm nhờ các biện pháp kích thích. Hình ảnh minh họa: Getty.

Số liệu công bố hôm thứ Hai cho thấy chỉ số PMI - thước đo quan trọng về sức khỏe ngành sản xuất - đã đạt 50,5 điểm trong tháng 3, mức cao nhất kể từ cùng kỳ năm ngoái và đúng như dự đoán của các chuyên gia kinh tế.

Chỉ số này đã vượt ngưỡng 50 - ranh giới giữa sự mở rộng và thu hẹp - vào tháng 2 với mức 50,2, tăng từ mức 49,1 của tháng 1 khi hoạt động sản xuất trở lại sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Đáng chú ý, chỉ số phụ về sản xuất đã tăng nhẹ lên 52,6 và chỉ số đơn đặt hàng mới đạt 51,8 trong tháng 3, phản ánh sự cải thiện cả về cung và cầu trong lĩnh vực sản xuất. Tuy nhiên, chỉ số việc làm lại giảm xuống còn 48,2.

Julian Evans-Pritchard, Trưởng bộ phận kinh tế Trung Quốc tại Capital Economics, nhận định trong một báo cáo rằng chỉ số PMI cho thấy "chi tiêu cho cơ sở hạ tầng đang tăng trở lại và xuất khẩu cho đến nay vẫn kiên cường trước thuế quan của Hoa Kỳ". Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo nền kinh tế đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại trong quý đầu tiên so với quý IV năm 2024, đồng thời chỉ ra sự yếu kém trong lĩnh vực dịch vụ.

Chỉ số PMI của hoạt động phi sản xuất, bao gồm dịch vụ và xây dựng, đã tăng lên 50,8 - mức cao nhất trong ba tháng. Tuy nhiên, chỉ số việc làm trong lĩnh vực phi sản xuất giảm xuống 45,8, cho thấy thị trường lao động vẫn còn yếu trên diện rộng.

Đối phó với áp lực thương mại

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ gia tăng, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã cam kết tăng cường các biện pháp kích thích tiền tệ và tài khóa để đạt mục tiêu tăng trưởng "khoảng 5%" trong năm nay. Các biện pháp đã được triển khai bao gồm chương trình đổi hàng tiêu dùng nhằm thúc đẩy tiêu dùng trong nước và đẩy nhanh việc phát hành trái phiếu chính phủ để giảm áp lực về nhà ở và giảm phát.

Bắc Kinh đã nâng thâm hụt ngân sách lên khoảng 4% GDP vào năm 2025, tăng từ mức 3% của năm trước - một động thái hiếm hoi trong nỗ lực chống lại tác động từ thuế quan. Evans-Pritchard cho biết: "Ngân sách cho phép tăng cường hỗ trợ tài chính hơn nữa trong những tháng tới", mặc dù "thuế quan của Hoa Kỳ, có vẻ sẽ tăng trong tuần này, sẽ sớm bắt đầu gây áp lực lên xuất khẩu".

Số liệu PMI mới nhất bổ sung vào bức tranh kinh tế đầu năm còn nhiều màu sắc khác nhau, với sản lượng công nghiệp và đầu tư tài sản cố định tăng cao hơn dự kiến, trong khi lạm phát tiêu dùng lại giảm xuống mức âm lần đầu tiên trong một năm.

Xuất khẩu - điểm sáng hiếm hoi trong nền kinh tế đang suy thoái của Trung Quốc - đã chậm lại trong hai tháng đầu năm, với tốc độ tăng trưởng thấp nhất kể từ tháng 4 năm ngoái, khi hoạt động nhập hàng trước để đối phó với thuế quan mới bắt đầu giảm dần.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế bổ sung 20% lên hàng hóa Trung Quốc, với cáo buộc liên quan đến buôn bán fentanyl bất hợp pháp. Đáp lại, Bắc Kinh đã áp thuế lên tới 15% đối với một số hàng hóa Mỹ, chủ yếu là hàng năng lượng và nông sản. Trump dự kiến sẽ công bố thêm mức thuế quan "có đi có lại" vào ngày 2 tháng 4 để giải quyết tình trạng mất cân bằng thương mại.

Trong một diễn biến liên quan, tuần trước, tổng thống Mỹ đã gợi ý khả năng giảm thuế đối với Trung Quốc để đổi lấy sự ủng hộ của Bắc Kinh trong một thỏa thuận yêu cầu ByteDance - công ty mẹ của TikTok tại Trung Quốc - bán ứng dụng video ngắn này cho một công ty Mỹ.

Chỉ số PMI sản xuất toàn cầu Caixin/S&P tháng 3, dự kiến công bố vào thứ Ba, được kỳ vọng sẽ cho thấy hoạt động sản xuất tăng lên 51,1 từ mức 50,8 của tháng trước.