Theo số liệu thống kê mới nhất của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, tổng lượng khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2024 đạt 15.836.661 triệu lượt, tăng 41% so với cùng kỳ năm 2023. Các thị trường khách quốc tế lớn nhất gồm: Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Nhật, Mỹ, Ấn Độ, Malaisia, Campuchia, Úc, Thái Lan. Đáng chú ý, khách quốc tế đến Việt Nam chủ yếu bằng đường hàng không, với hơn 1,4 triệu lượt khách, tiếp đến là đường bộ với hơn 277.000 lượt và đường biển 32.000 lượt. Như vậy, có thể thấy đóng góp và vai trò to lớn của dịch vụ hàng không đối với thúc đẩy du lịch tại Việt Nam thời gian qua.

Quang cảnh diễn đàn.

Trong bối cảnh các quốc gia ngày càng cạnh tranh mạnh mẽ để thu hút khách du lịch quốc tế, Việt Nam đang tích cực khai thác các điểm mạnh chiến lược để tăng cường khả năng cạnh tranh. Ngày 18/05/2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 82/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững. Đề ra các giải pháp nhằm thúc đẩy du lịch, trong đó có việc cải thiện hạ tầng và dịch vụ logistics, bao gồm logistics hàng không, để nâng cao trải nghiệm du khách và phát triển thương hiệu du lịch Việt Nam.

Ngày 24/2/2024, Thủ tướng Chính phủ ra Chỉ thị về phát triển du lịch toàn diện, nhanh và bền vững. Chỉ đạo các bộ, ngành liên quan, bao gồm: Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu và triển khai các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không và logistics, hỗ trợ phát triển du lịch Việt Nam.

Hưởng ứng tinh thần này, vừa qua tại Hà Nôi, BCSI phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức “Diễn đàn Dịch vụ logistics hàng không cho phát triển thương hiệu điểm đến du lịch Việt Nam: Mở rộng thu hút du lịch khách quốc tế đến và quay trở lại Việt Nam”. Diễn đàn là nơi các doanh nghiệp lữ hành, hãng hàng không, và các đơn vị logistics cùng gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, ý tưởng sáng tạo nhằm mục đích tối ưu hóa dịch vụ du lịch và logistics tại Việt Nam.

Diễn đàn có sự tham gia của nhiều đại biểu đến từ các bộ, ban, ngành, các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch, lữ hành và logistics, các hiệp hội và nhiều diễn giả là các chuyên gia, nghiên cứu về lĩnh vực logistic hàng không và du lịch. Các kiến thức từ nhiều khía cạnh liên quan được trao đổi trong Diễn đàn giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn các xu hướng toàn cầu, áp dụng công nghệ mới, xây dựng nền tảng thông minh hỗ trợ du khách và tận dụng cơ hội từ chính sách của Chính phủ.

Ông Võ Huy Cường - nguyên Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam.

Chia sẻ tại Diễn đàn, ông Võ Huy Cường - nguyên Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam nhận định, năm 2024 ngành hàng không Việt đã đạt lại được mức phát triển của năm 2019 – vốn được xem là đỉnh cao của ngành trước khi bước vào giai đoạn suy thoái do đại dịch. Tính đến 15/12, sản lượng vận chuyển quốc tế đạt khoảng hơn 41 triệu lượt hành khách, tăng 27% so với năm 2023, trong đó các hãng bay nội địa chiếm đến 42% thị phần. Tỉ lệ lấp đầy của các chuyến bay đạt đến 80%. Đây là điểm sáng trong bối cảnh đội tàu bay của nhiều các hãng bị suy giảm mạnh do việc triệu hồi động cơ của Nhà sản xuất Pratt & Whitney (PW).

Phân tích về các lợi thế của hàng không Việt Nam, ông Cường cho biết việc được trao chứng chỉ phê chuẩn năng lực giám sát an toàn hàng không mức 1 - Category 1 (CAT 1 giúp các hãng bay nước ngoài cảm thấy an tâm khi đến Việt Nam. Ngoài ra, thủ tục cấp thị thực của Việt Nam hiện nay được đánh giá thông thoáng so với các nước trên thế giới, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút khách du lịch quốc tế nhập cảnh Việt Nam.

Một yếu tố rất quan trọng là cơ sở hạ tầng hàng không không ngừng được nâng cấp, mở rộng. Ông Cường nhận định đã có sự “thay da đổi thịt” từ nhà ga, đường dẫn tới nhà ga, đường lăn cất hạ cánh. Từ sau 2025, với việc hoàn thành sân bay quốc tế Long Thành, diện mạo hạ tầng của ngành hàng không sẽ càng được nâng cao.

Nhưng quan trọng hơn cả là các hãng bay Việt rất chú trọng nâng cao năng lực cạnh tranh trên đường bay quốc tế. “Chúng ta chỉ có 4 hãng hàng không với 2 hãng chủ lực (Vietnam Airlines, Vietjet) nhưng đã khai thác đến 29 đường bay quốc tế. Trong khi đó, có đến 72 hãng bay nước ngoài khai thác 124 đường bay quốc tế đi và đến Việt Nam. Nhưng các hãng nội địa vẫn chiếm đến 42% thị phần bay quốc tế” - ông Cường phân tích.

Tuy nhiên thời gian qua, giá vé máy bay nội địa tăng cao đã gây tác động bất lợi cho ngành hàng không, du lịch, các ngành kinh tế và sinh kế của người dân địa phương. Thêm vào đó, sự thiếu liên kết chặt chẽ giữa các hãng hàng không, địa phương và doanh nghiệp du lịch khiến ngành hàng không và du lịch chưa đạt được bước đột phá như mong đợi. Vì vậy, cần xây dựng một chiến lược bài bản và tăng cường hợp tác đồng bộ giữa các bên trong và ngoài nước.

Đặc biệt, cần tận dụng và quảng bá tối đa các dịch vụ bán lẻ và tiện ích tại sân bay, đồng thời triển khai các sản phẩm bay vào giờ sáng sớm và tối muộn với mức giá giảm 20-30% so với giờ bay thông thường.

Ngoài ra, các công ty lữ hành, cơ sở lưu trú, khu vui chơi và điểm tham quan tại các vùng du lịch cũng cần tham gia vào chiến dịch kích cầu cho các chuyến bay đêm nhằm hỗ trợ thúc đẩy ngành du lịch phát triển.

Theo TS. Lê Tuấn Anh, Trưởng Khoa Quản trị Du lịch và Ngôn ngữ Quốc tế, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, ngành hàng không không chỉ là cầu nối giữa khách du lịch với điểm đến Việt Nam, mà còn là kênh quảng bá cho du lịch Việt, giữ vị trí rất quan trọng trong việc bắt đầu, kết thúc cũng như thúc đẩy việc quay trở lại của du khách.

"Chúng ta đã trải qua giai đoạn phát triển du lịch đại chúng. Đôi lúc giá cả chỉ là một phần thôi, khi đó chất lượng dịch vụ nó thể hiện qua con người, thể hiện qua văn hóa, cùng đó là vấn đề vệ sinh, an ninh, an toàn, cách sắp đặt điểm đến ứng xử của từng con người trong suốt cả chặng đường hành trình. Do đó tôi cho rằng, chất lượng là rất quan trọng. Chất lượng tích hợp rất nhiều giá trị, đặc biệt là giá trị văn hóa, tạo nên một điểm đến hấp dẫn", TS. Lê Tuấn Anh nêu ý kiến.

Chia sẻ tại diễn đàn, Tổng thư ký Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Quốc Trí cho biết, chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 nhấn mạnh phát triển du lịch bền vững và bao trùm trên nền tảng tăng trưởng xanh.

Theo ông Trí, để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn đòi hỏi vai trò lớn của cơ quan quản lý Nhà nước. Cần thiết kế hạ tầng xanh hướng tới sự thịnh vượng và bền vững dựa trên các tiêu chí của chứng chỉ LEED, xây dựng các công trình với việc sử dụng các vật liệu phát xạ thấp, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường sống, công trình xanh, hạ tầng xanh. Cùng đó, cơ sở vật chất kỹ thuật đảm bảo 4 yếu tố tiện nghi, thẩm mỹ, vệ sinh, an toàn để thu hút du khách.

Ông Trí cũng chỉ ra các yếu tố tạo nên điểm đến hấp dẫn như phong cảnh đặc sắc, văn hóa bản địa, và công nghệ thông minh. Điều này yêu cầu sự đồng bộ từ cơ quan quản lý nhà nước đến doanh nghiệp và cộng đồng địa phương.

Cũng tại diễn đàn, các đại biểu đã cùng nhau trao đổi, thảo luận cũng như đưa ra các giải pháp về việc khai thác mạng lưới hàng không quốc tế kết nối Việt Nam và các thị trường du lịch quốc tế lớn; Xây dựng thương hiệu du lịch Việt Nam và giải pháp cho các điểm du lịch thông qua dịch vụ hàng không; Phát triển thương hiệu điểm đến du lịch xanh Việt Nam để thu hút khách du lịch quốc tế. Tích hợp các giá trị, phát triển thương hiệu điểm đến du lịch Việt Nam trong tình hình mới…

Bên cạnh đó, Diễn đàn cũng góp phần giúp định hình rõ hơn chiến lược phát triển logistics hàng không, nhằm hỗ trợ du lịch; đồng thời đề xuất các chính sách hỗ trợ và các mô hình liên kết nhằm thúc đẩy ngành du lịch và logistics cũng phát triển bền vững.