Hình minh họa. Ảnh Getty

Thủ tướng Shigeru Ishiba cho biết đầu tuần này rằng đề xuất này sẽ cung cấp hỗ trợ trị giá 10 nghìn tỷ yên (65 tỷ đô la) hoặc hơn vào năm tài chính 2030.

Ông Ishiba cho biết: “Chúng tôi sẽ xây dựng một khuôn khổ hỗ trợ mới để thu hút hơn 50 nghìn tỷ yên đầu tư công và tư trong 10 năm tới”, đồng thời nói thêm rằng đây sẽ là một phần trong nỗ lực “tái thiết” rộng lớn hơn tại Nhật Bản.

Theo truyền thông, kế hoạch này sẽ là một phần của gói kinh tế toàn diện sẽ được hoàn thiện vào tháng 11 và sẽ được tài trợ thông qua trợ cấp, đầu tư của tổ chức chính phủ và bảo lãnh nợ.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh Nhật Bản đang nỗ lực tăng cường và đa dạng hóa chuỗi cung ứng chất bán dẫn của mình, với mục tiêu của chính phủ là tăng gấp ba doanh số bán chip sản xuất trong nước lên hơn 15 nghìn tỷ yên vào năm 2030.

Sau hơn 30 năm đánh mất vị thế dẫn đầu ngành công nghiệp bán dẫn, "Xứ sở mặt trời mọc" đang quyết tâm viết lại câu chuyện thành công của mình với khoản đầu tư khổng lồ lên tới 65 tỷ USD.

"Chúng tôi sẽ xây dựng một khuôn khổ hỗ trợ mới để thu hút hơn 50 nghìn tỷ yên đầu tư công và tư trong 10 năm tới," Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố đầy tham vọng trong tuần này. Đây được xem là một phần trong chiến lược "tái thiết" toàn diện của Nhật Bản.

Những năm 1980, Nhật Bản từng là "ông hoàng" trong ngành công nghiệp bán dẫn, thống trị hơn 50% thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của các đối thủ như TSMC (Đài Loan) và Samsung (Hàn Quốc) đã khiến Nhật Bản dần mất đi vị thế của mình.

Trong cuộc đua trở lại này, Rapidus đang được đặt nhiều kỳ vọng. Được thành lập năm 2022 với sự hậu thuẫn của chính phủ cùng các tập đoàn lớn như Toyota và Sony, công ty này được xem là "cơ hội cuối cùng" của Nhật Bản để giành lại vị thế trong ngành chip.

Với hơn 2 tỷ USD hỗ trợ từ chính phủ, Rapidus đặt mục tiêu đầy tham vọng: sản xuất chip logic 2 nanomet vào năm 2027. Đây là loại chip tiên tiến được sử dụng trong các công nghệ như trí tuệ nhân tạo và điện toán lượng tử.

Để phục hồi ngành công nghiệp bán dẫn, chuyên gia Ken Kuo từ TrendForce nhận định: "Trợ cấp chỉ là yêu cầu cơ bản để gia nhập ngành công nghiệp bán dẫn, nhưng thành công đòi hỏi nhiều biện pháp hỗ trợ hơn". Theo ông, nguồn nhân lực, công nghệ và chiến lược là những yếu tố then chốt.

Nhật Bản đang theo đuổi chiến lược hai mũi nhọn: một mặt phát triển năng lực sản xuất trong nước thông qua Rapidus, mặt khác thu hút các "gã khổng lồ" như TSMC, Samsung và Intel đầu tư vào Nhật Bản. TSMC thậm chí đã công bố kế hoạch xây dựng nhà máy thứ hai tại đây trước khi hoàn thành nhà máy đầu tiên.

Mặc dù đường đua còn nhiều thách thức, Nhật Bản vẫn có những lợi thế đáng kể. Michael Yang từ Omdia chỉ ra rằng quốc gia này vẫn dẫn đầu về một số vật liệu và thiết bị bán dẫn nhất định. Cùng với việc ký kết các thỏa thuận hợp tác với Mỹ, Anh, Đài Loan và EU, Nhật Bản đang từng bước xây dựng lại vị thế của mình trong chuỗi cung ứng chip toàn cầu.

Liệu Nhật Bản có thể lặp lại kỳ tích của những năm 1980? Câu trả lời có lẽ sẽ được hé lộ trong những năm tới, khi cuộc đua công nghệ chip ngày càng trở nên gay cấn trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng.