Báo Trung Quốc Global Times cho biết Cục Năng lượng Nguyên tử Trung Quốc (CAEA) công bố ngày 18/7/2025, nhóm chuyên gia đã phát hiện mỏ uranium loại sa thạch có giá trị công nghiệp sâu nhất thế giới. Mỏ uranium này nằm ở độ sâu 1.820 mét trong lưu vực Tarim thuộc khu tự trị dân tộc Uyghur Tân Cương, phía tây bắc Trung Quốc.
Phát hiện này lập nên kỷ lục toàn cầu về độ sâu khai thác uranium loại sa thạch có giá trị công nghiệp. Thành tựu đánh dấu vị trí dẫn đầu của Trung Quốc trong lĩnh vực thăm dò tài nguyên uranium tầng sâu. Đồng thời, nghiên cứu cung cấp nền tảng lý thuyết mới và phương pháp thăm dò sáng tạo cho việc khai thác tài nguyên uranium toàn cầu.
Mỏ uranium mới phát hiện là tầng khoáng hóa dày đầu tiên được tìm thấy trong địa tầng tạp sắc đỏ ở khu vực hoang vu giữa lưu vực Tarim. Phát hiện này lấp đầy khoảng trống thăm dò quan trọng tại khu vực sa mạc rộng lớn nhất Trung Quốc.
 |
| Ông Tần Minh Khoan, nhà khoa học trưởng của Tập đoàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc (CNNC), trình bày về thành tựu thăm dò uranium tại Viện Nghiên cứu Địa chất Uranium Bắc Kinh thuộc Tập đoàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc ngày 18/7/2025. Ảnh: Global Times |
Ông Tần Minh Khoan, nhà khoa học trưởng của Tập đoàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc và trưởng nhóm nghiên cứu phát triển năng lượng hạt nhân tại lưu vực Tarim, chia sẻ với tờ Global Times: "Chúng tôi vừa phát hiện uranium, vừa thiết lập hệ thống công nghệ thăm dò uranium sa thạch áp dụng cho các khu vực sa mạc trên toàn thế giới".
Nhóm thăm dò đối mặt nhiều khó khăn trong lưu vực Tarim. Địa hình khắc nghiệt, điều kiện xây dựng tồi tệ, thiết bị phát hiện uranium có khả năng kỹ thuật hạn chế. Đặc biệt, họ thiếu vắng các tiền lệ thành công trong nước lẫn quốc tế để tham khảo.
"Chìa khóa thành công nằm ở việc phá vỡ truyền thống và áp dụng sự chuyển đổi tư duy sáng tạo", ông Tần Minh Khoan nhấn mạnh.
Năm 2020, khi xem xét lại 30 năm dữ liệu thăm dò, ông Tần và nhóm nghiên cứu phát hiện các bất thường phóng xạ trong lớp đất đỏ cách xa rìa lưu vực. Ông nhận ra địa tầng tạp sắc đỏ phân bố rộng rãi trong khu vực lưu vực chính có thể tạo thành mỏ quặng trong điều kiện cụ thể.
Nhóm nghiên cứu chuyển hướng tập trung vào địa tầng mới "tạp sắc đỏ" của lưu vực chính và "vùng sa mạc hoang vu", những khu vực từ lâu được coi là vùng cấm địa cho thăm dò khoáng sản.
 |
| Các hoạt động khoan đang tiến hành tại khu vực khoáng hóa uranium có giá trị công nghiệp mới phát hiện. Ảnh: Chinadaily |
Dựa trên phương pháp tiếp cận này, nhóm thực hiện nhiều cuộc khảo sát thực địa. Họ đề xuất sáng tạo "mô hình dự đoán vùng tổng hợp thấm xuất-thấm nhập", phát triển lý thuyết tạo kim loại uranium loại sa thạch và công nghệ khoan sâu hiệu quả cho địa tầng phức tạp ở lưu vực Tarim.
Thành tựu này cho thấy Trung Quốc đã vượt qua rào cản lý thuyết về tạo kim loại uranium loại sa thạch. Dựa trên công nghệ phát hiện 3D "viễn thám vệ tinh - khảo sát trên không - phát hiện mặt đất - thăm dò sâu", họ thiết lập hệ thống thăm dò tích hợp xanh và hiệu quả cho mỏ uranium loại sa thạch trong khu vực sa mạc.
Về các bước tiếp theo, ông Tần cho biết lưu vực Tarim vẫn là mục tiêu chính cho các đột phá khoa học công nghệ của nhóm.
"Những phát hiện hiện tại sẽ giúp thúc đẩy việc xác định mỏ, song vẫn còn chặng đường dài trước khi khai thác thực tế", ông Tần chia sẻ. "Quá trình này đòi hỏi thăm dò chi tiết và nhiều bước bổ sung khác. Dù con đường có thể quanh co, tương lai chắc chắn tươi sáng".
Phát hiện này đại diện cho đột phá về vùng mới, địa tầng mới, loại mới và độ sâu mới, trở thành mô hình cho thăm dò uranium loại sa thạch tại Trung Quốc.
 Nvidia được phép bán lại chip AI H20 cho Trung Quốc? Ngày 15/7, Nvidia đã xác nhận sẽ tiếp tục bán bộ vi xử lý AI H20 cho khách hàng tại Trung Quốc, sau khi được ... |
 Apple rót 500 triệu USD thúc đẩy sản xuất nam châm đất hiếm tại Mỹ Apple đầu tư 500 triệu USD cùng MP Materials phát triển sản xuất và tái chế nam châm đất hiếm tại Mỹ, giảm phụ thuộc ... |
 Đất hiếm - 'Vàng xám' của thời đại công nghệ số Bạn có biết chiếc smartphone đang cầm trên tay chứa đựng 8 loại vật liệu đất hiếm khác nhau? Hay rằng tua-bin gió sạch cần ... |
