Quốc gia dẫn đầu về kinh tế số

Theo Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số (Bộ TT&TT) Trần Minh Tuấn, quốc tế đánh giá Việt Nam đang là quốc gia dẫn đầu về kinh tế số. Ông Tuấn dẫn báo cáo khảo sát mới nhất của Thời báo Kinh tế và Omdia vừa công bố cuối tháng 11 vừa qua tại 39 quốc gia trên thế giới về chỉ số các nền kinh tế số cho thấy, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh thứ hai thế giới (12,3%) năm 2022 (sau Ấn Độ).

Báo cáo này cũng dự báo Việt Nam sẽ có tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh thứ ba thế giới (10,3%) vào năm 2023 sau Mexico và Ấn Độ; sẽ dẫn đầu thế giới về tốc độ tăng trưởng kinh tế số trong giai đoạn 2022 - 2026. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra, quy mô thị trường số của Việt Nam còn nhỏ, chỉ xếp thứ 25/39 quốc gia và có tiềm năng phát triển quy mô thị trường hơn thế khi tổng dân số Việt Nam xếp thứ 15 toàn cầu. Và Việt Nam sẽ mở rộng đột phá về khả năng kết nối và thâm nhập thiết bị, tăng trưởng mạnh mẽ trong lĩnh vực thanh toán và giải trí kỹ thuật số.

Ông Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số.

Cũng theo Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số, báo cáo nền kinh tế số Đông Nam Á e-Conomy SEA lần thứ 7 với chủ đề “Vượt qua sóng cả, vươn mình ra biển cơ hội” do Google, Temasek và Bain & Company thực hiện và công bố cho thấy kinh tế Internet của Việt Nam đạt 23 tỷ USD trong năm 2022 và đang trên đà đạt 49 tỷ USD vào năm 2025, là nước mức tăng trưởng nhanh nhất tại khu vực.

Báo cáo cũng cho thấy, người dùng số thành thị tại Việt Nam có mức tiếp nhận dịch vụ số cao nhất trong lĩnh vực thương mại điện tử với 96%; mức tiếp nhận này ở dịch vụ vận tải và giao đồ ăn đều đạt 85%. Báo cáo cho thấy dịch vụ tài chính số phát triển vượt bậc ở lĩnh vực cho vay số với tỷ lệ tăng hằng năm nhanh nhất ở mức 114% giai đoạn 2021 – 2022; dự báo duy trì ở mức tăng 56% giai đoạn 2022 – 2025; lĩnh vực đầu tư cũng được dự báo đạt mức tăng trưởng hơn 106% giai đoạn 2022 - 2025. Việt Nam đứng đầu Đông Nam Á với 83% quỹ đầu tư mạo hiểm kỳ vọng hoạt động thương vụ tại Việt Nam tăng trưởng trong dài hạn.

Bên cạnh đó, ông Trần Minh Tuấn cũng chia sẻ kết quả nghiên cứu của Bộ TT&TT để theo dõi xu hướng phát triển kinh tế số, xã hội số dựa trên các số liệu phát triển kinh tế số và xã hội số trên cơ sở tỷ trọng kinh tế số trên GDP; tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực; tỷ trọng thương mại điện tử trong tổng mức bán lẻ.

Nghiên cứu của Bộ TT&TT cũng cho thấy Việt Nam xếp thứ 9 toàn cầu về số lượt tải mới ứng dụng trên thiết bị di động với tổng số lượng lượt tải đạt gần 3 tỷ lượt (tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước). Nhóm ứng dụng mạng xã hội với 75 triệu tài khoản hoạt động thường xuyên được nhận định là nhóm nền tảng số có lượng người dùng thường xuyên hằng tháng lớn nhất; xếp thứ hai là nhóm nền tảng số thương mại điện tử, nền tảng số ngân hàng.

Đặc biệt, quy mô nền kinh tế số ghi nhận sự tăng trưởng trên cả 3 khía cạnh: kinh tế số ICT, kinh tế số nền tảng và kinh tế số ngành trong suốt 3 quý năm 2022. Hoạt động có đóng góp nhiều nhất cho kinh tế số là dịch vụ công nghệ thông tin (chiếm khoảng 30% tổng giá trị đóng góp của kinh tế số), tiếp đến là thương mại điện tử (14,3%), sản xuất phần cứng (12,83%); hoạt động có tốc độ tăng trưởng cao nhất là thông tin nội dung số (tăng gần 104% so với quý I/2022). Đóng góp của kinh tế số cho GDP quý III/2022 ước đạt tỷ trọng khoảng 14,26%.

Thiết lập thể chế pháp lý để phát triển

Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số cho rằng năm 2022 là năm khởi động bước đầu thiết lập thể chế gồm pháp lý, tổ chức quản lý và thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số. Do vậy, năm 2023 sẽ là năm nền tảng, có tính chất bản lề thực hiện các mục tiêu đến năm 2025.

Ông Trần Minh Tuấn nhấn mạnh, năm 2023 cần tập trung vào hoàn thiện văn bản pháp lý về giao dịch điện tử, chính sách thúc đẩy kinh tế số, xã hội số. Trong đó, cần đẩy mạnh xây dựng các mô hình điểm kinh tế số, xã hội số, từ đó rút kinh nghiệm, nhân rộng trong cả nước. Đặc biệt, cần chuẩn hóa phương pháp đo, thu thập dữ liệu về kinh tế số, xã hội số; thông qua đó kịp thời ban hành, điều chỉnh những chính sách phù hợp với thực tiễn và mục tiêu phát triển kinh tế.

Ảnh minh họa.

Cũng theo ông Trần Minh Tuấn, các Bộ, Ngành, địa phương cần đẩy mạnh công tác chuyển đổi số; chỉ đạo các doanh nghiệp đầu tư mở rộng, nâng cao chất lượng hạ tầng kết nối, hạ tầng IoT. Từ đó, đưa mọi hoạt động lên môi trường số, phủ sóng vùng lõm, triển khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ đảm bảo đạt được chỉ tiêu tỷ lệ dân số trưởng thành có điện thoại thông minh đạt trên 80%, số hộ gia đình được phủ mạng Internet băng rộng cáp quang đạt trên 80% vào năm 2025. “Chỉ tiêu này sẽ là cơ sở để điều chỉnh tính toán mức độ đóng góp của công nghệ số trong các ngành, các lĩnh vực tại các Bộ, Ngành, địa phương” - Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, cần định hướng năm 2023 là “năm dữ liệu số” để tập trung giải quyết các vấn đề dữ liệu số; đồng thời nâng cao nhận thức, đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu, đẩy mạnh quản trị số. Mặt khác, tập trung xây dựng hành lang pháp lý thuận lợi cho giao dịch điện tử; xây dựng cơ sở dữ liệu về kinh tế số - xã hội số; đẩy mạnh việc kết nối với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Đẩy mạnh các hoạt động thương mại điện tử, hướng tới thương mại điện tử tại khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. “Phát huy vai trò của tổ công nghệ số cộng đồng và nền tảng đào tạo trực tuyến mở đại trà (MOOC) tại địa chỉ onetouch.mic.gov.vn để đào tạo, tập huấn nâng cao kỹ năng số cho cán bộ công chức, doanh nghiệp và người dân hướng tới hình thành thói quen số, văn hóa số” – ông Trần Minh Tuấn kiến nghị.