Nhờ sự ủng hộ của chính phủ, ngành công nghiệp game ở Nhật Bản đã phát triển mạnh mẽ, đứng thứ ba trên thế giới. Sự phát triển này mang lại nhiều bài học quý báu cho ngành công nghiệp game Việt, trong nỗ lực thúc đẩy game Việt tiến xa hơn trên bản đồ thế giới.
Chơi game có kiểm soát, theo nhiều chuyên gia, cũng là cách giúp trẻ em phát triển trí tuệ - Ảnh: Đ.THIỆN
Với dân số khoảng 126 triệu người, Nhật Bản có 75 triệu người chơi game, thể hiện niềm đam mê bằng việc họ dành trung bình 6,7 giờ mỗi tuần cho việc chơi game di động. Một điều thú vị là phụ nữ chiếm tới 54% trong số này. Người Nhật thậm chí dành một phần lương hàng tháng để chi tiêu cho giải trí, trong đó game chiếm một phần lớn. Điều này thúc đẩy các nhà phát triển game tại Nhật Bản tổ chức nhiều sự kiện vào đầu tháng để kích thích việc nạp tiền vào game.
Trong khi đó, ở Việt Nam, có một sự thiếu thiện cảm đối với game thủ từ một phần đông người. Trái lại, Chính phủ Nhật Bản đã không ngừng ủng hộ và thúc đẩy người chơi game trên nhiều phương diện khác nhau, tạo ra các mô hình kinh doanh sáng tạo. Cụ thể, Nhật Bản có các nền tảng như KidsStar giúp các doanh nghiệp như Suntory, Meiji và Japan Airlines tiếp cận khách hàng trẻ tuổi.
Trước khi mô hình "chơi để kiếm tiền" bùng nổ tại Việt Nam, Nhật Bản đã nổi tiếng với mô hình "trả tiền để chơi", với sự tập trung vào trải nghiệm chất lượng. Một người Nhật đã chia sẻ rằng sau khi có con, họ chơi game để thiết lập mối quan hệ và tạo nội dung cho con cái. Tuy nhiên, ở Việt Nam, trẻ em thường dành nhiều thời gian cho YouTube và TikTok, đặt ra câu hỏi liệu game có phải là lựa chọn hiệu quả hơn để nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo.
Chính phủ Nhật Bản đã đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển của ngành công nghiệp game. Theo Blake J. Harris, một chuyên gia về trò chơi điện tử, nếu không có sự đóng góp của Nhật Bản, ngành này không thể tồn tại. Dẫu Nhật Bản không phải là quốc gia đầu tiên phát triển trò chơi điện tử (với "Space War!" do Viện Công nghệ Massachuset, Mỹ, tạo ra vào năm 1962), nhưng với các sản phẩm nổi tiếng như Super Mario, Nhật Bản đã cố vững trong lĩnh vực này.
Chính phủ Nhật Bản đã đầu tư sớm vào phát triển phần cứng cho trò chơi, bao gồm cả máy chơi game (console) và máy trò chơi điện tử (arcade). Họ cũng hỗ trợ đào tạo với các chương trình và tổ chức giáo dục về thiết kế game và lập trình. Năm 2005, Bộ Kinh tế - Thương mại và Công nghiệp (METI) đã khởi động "Dự án phát triển nguồn nhân lực Cool Japan" để thúc đẩy nhân tài trong các ngành công nghiệp sáng tạo, bao gồm cả game.
Nhờ các chương trình đào tạo này, Nhật Bản đã tạo ra một loạt nhà thiết kế trò chơi nổi tiếng trên toàn cầu. Họ cũng đầu tư vào nghiên cứu công nghệ trò chơi, bao gồm cả thực tế ảo và trí tuệ nhân tạo, thông qua các dự án và trung tâm nghiên cứu. Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) cũng đã thúc đẩy việc giới thiệu trò chơi sản xuất tại Nhật Bản tại các sự kiện như Triển lãm giải trí điện tử (E3), giúp doanh thu ngành game của Nhật Bản đạt 20 tỉ USD vào năm 2022, theo ước tính của Newzoo.
Một điểm đáng khen ngợi tại Nhật là hệ thống liên minh chống lạm dụng game và quản lý thời gian chơi game của trẻ em. Các doanh nghiệp game có trách nhiệm cung cấp thông tin về độ tuổi phù hợp, giới hạn thanh toán bằng thẻ tín dụng. Các nhà sản xuất thiết bị game cũng cung cấp dịch vụ tài khoản trẻ em, trong đó cha mẹ giám sát. Cha mẹ có quyền đăng ký tài khoản cho con, thiết lập giới hạn thời gian chơi, kiểm soát nội dung phù hợp cho trẻ. Các nền tảng game cũng áp dụng quy định rõ ràng để sàng lọc game và ứng dụng dựa trên thông tin từ nhà phát hành.