Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng. Ảnh: Media Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, ông Nguyễn Mạnh Hùng, đã thông báo rằng các mạng xã hội sẽ phải thoả thuận với cơ quan báo chí khi sử dụng các sản phẩm của họ. Điều này nhằm đảm bảo rằng quá trình sử dụng bài viết báo chí trên mạng xã hội được tiến hành một cách công bằng và có sự hợp tác giữa các bên liên quan.

Chất vấn của đại biểu Đỗ Chí Nghĩa tại cuộc họp ngày 8.11 đã làm nổi bật tình trạng khó khăn trong cơ chế đặt hàng cho các cơ quan báo chí, đặc biệt là với phát thanh và truyền hình. Ông Nghĩa đã đặt câu hỏi về việc hoàn thành việc sửa đổi các quy định về định mức kinh tế - kỹ thuật để đảm bảo tính hợp lý và thuận lợi cho các cơ quan báo chí.

Đại biểu Quốc hội Đỗ Chí Nghĩa. Ảnh: Media Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng thừa nhận khó khăn trong quá trình thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng về việc giải quyết vấn đề này và cam kết sửa đổi và hoàn thiện 3 thông tư liên quan trong quý I/2024. Ông cũng nhấn mạnh đến việc cần phải thay đổi cơ cấu nguồn thu của báo chí, không chỉ dựa vào quảng cáo mà còn thúc đẩy đặt hàng từ các cơ quan chủ quản và xã hội.

Ngoài ra, ông Nguyễn Mạnh Hùng cũng đề xuất việc sửa đổi Nghị định 60 để giảm thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan báo chí. Ông nhấn mạnh rằng, cần có sự phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để thực hiện các biện pháp này.

Trong bối cảnh mạng xã hội chiếm đến 70% nguồn thu quảng cáo và sử dụng sản phẩm báo chí mà không có thoả thuận, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đang chuẩn bị quy định rằng mọi mạng xã hội hoạt động tại Việt Nam phải thoả thuận với cơ quan báo chí khi sử dụng các sản phẩm của họ.

Ngoài ra, Bộ TT&TT cũng chia sẻ về việc giảm tỉ lệ thông tin xấu và sai sự thật trên mạng xã hội, với tỉ lệ chỉ còn khoảng 1% so với 70% như trước đây. Bằng cách rà soát và tự tháo gỡ thông tin sai sự thật, Bộ TT&TT hy vọng sẽ giúp duy trì một không gian mạng an toàn và tích cực.

Phủ sóng di động 2.100 vùng lõm sóng

Trả lời câu hỏi của đại biểu Đoàn Thị Lê An (Cao Bằng) về vấn đề phủ sóng tại các vùng sâu, vùng xa, miền núi, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Từ năm 2021, khi xảy ra dịch COVID-19 phải học trực tuyến thì Thủ tướng Chính phủ đã có chương trình "Sóng và máy tính cho em". Bộ TT&TT đã chỉ đạo các nhà mạng, các Sở TT&TT rà soát từng vùng lõm sóng, thậm chí có những vùng miền núi chỉ vài chục nóc nhà để tiến hành phủ sóng từng vùng lõm sóng này. Đến nay, 2.100 vùng lõm sóng đã được phủ sóng và tỷ lệ phủ sóng điện thoại di động băng rộng 4G của Việt Nam hiện nay là 99,8% xếp trên dân số, những nước thu nhập cao trung bình chỉ đạt 99,4%.

Năm 2023, sau khi rà soát đã xác định còn khoảng 420 điểm lõm sóng nữa phải phủ tiếp. Bộ TT&TT đã đưa vào kế hoạch để sử dụng Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích và sẽ hoàn thành trước tháng 6/2024. Có nghĩa rằng, tiếp tục phát hiện và tiếp tục phủ sóng. Có một điểm khó là còn 150 điểm vùng lõm sóng chưa có điện, Bộ TT&TT đã làm việc trực tiếp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN để bàn giải pháp đưa điện đến những vùng này. Trường hợp có khó khăn thì cũng đang có giải pháp là dùng điện mặt trời. Có lẽ về phủ sóng vùng sâu, vùng xa thì Việt Nam là một trong những nước làm rất tốt, vì chúng ta có Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích do các nhà mạng đóng góp.

Bộ, ngành, địa phương nào quản lý cái gì trong thế giới thực thì phải quản lý trên không gian mạng

Trả lời câu hỏi của đại biểu Tao Văn Giót (Lai Châu) liên quan đến vấn đề quảng cáo thực phẩm chức năng và quảng cáo thuốc sai sự thật trên không gian mạng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, cơ bản những quảng cáo này thực hiện trên các mạng xã hội và đặc biệt là các mạng xã hội xuyên biên giới. Chúng ta đã đạt được một cơ chế làm việc với các mạng xã hội này về chuyện tháo gỡ các thông tin sai sự thật, quảng cáo sai sự thật, thông tin xấu độc. Và chúng ta cũng đã thể chế hóa nó ở trong các văn bản pháp luật cả trách nhiệm của mạng xã hội, thời gian tháo gỡ, v.v...

Hiện nay Bộ TT&TT đã thành lập Trung tâm xử lý tin giả, xử lý các thông tin xâm hại người dân ở mức quốc gia, gọi là Trung tâm xử lý tin giả quốc gia. Khá nhiều quốc gia cũng đã làm cách này. Bộ trưởng cho biết, “chúng ta phải thành lập các trung tâm xử lý ở mức sâu hơn. Tức là ở mức các tỉnh, vì hiện nay chúng ta “di chuyển” lên không gian mạng hầu hết các hoạt động của cuộc sống.

Để thực thi pháp luật nghiêm minh, Bộ TT&TT cũng phối hợp với Bộ Công an để xử lý nghiêm, xử lý hình sự một số vụ việc mang tính xâm hại. Ví dụ, việc xử lý bà Nguyễn Thị Phương Hằng, những vụ việc xử lý một cách nghiêm minh bằng hình sự như thế này mang tính răn đe rất cao, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng nêu ra biện pháp căn cơ hơn để giải quyết vấn đề này, đó là xây dựng văn hóa số. Không gian mạng là một môi trường hoàn toàn mới với chúng ta. Chúng ta sống trong thế giới thực nhiều chục nghìn năm rồi mà vẫn còn rất nhiều vấn đề, huống chi chúng ta mới di chuyển lên không gian mạng khoảng hơn 20 năm. Xây dựng văn hóa ứng xử, kể cả việc đưa vào trong các chương trình đào tạo phổ thông.

Bộ trưởng cho biết thêm, Bộ TT&TT có làm thêm một việc là hình thành một nền tảng đào tạo kỹ năng số cơ bản cho người dân để tự bảo vệ mình, để tăng sức đề kháng, cũng biết cách ứng xử. Nền tảng này là toàn dân, hiện nay mới ra mắt chưa được một năm nhưng số lượng người vào để học, vào để lấy kỹ năng được khoảng hơn 20 triệu. Truyền thông để nhận thức xã hội, để cho người dân biết được những hiện tượng xấu, những bạo hành hoặc những xâm hại trên đấy để chúng ta biết cách xử lý và tránh.