Châu chấu tre lưng vàng tràn từ rừng xuống ruộng: Tỉnh Cao Bằng công bố dịch

Đầu tháng 6, theo Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), tổng diện tích cây rừng và hoa màu bị loài châu chấu tre lưng vàng xâm hại tại nhiều tỉnh đã tăng lên hơn 600ha. Loài châu chấu này đã lây lan sang các tỉnh Điện Biên, Lào Cai, và có nguy cơ lan rộng hơn. Tại các tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn, sau khi cắn nát lá rừng tre, vầu, nứa, châu chấu tre còn sinh sôi và tràn xuống đồng cắt lá lúa và lá bắp của bà con nông dân.

Chị Trần Thị Thu ở huyện Thạch An, Cao Bằng, chia sẻ: "Vào các buổi sáng và chiều, châu chấu từ dưới ruộng tràn lên tận đường. Nhiều ruộng bắp chỉ còn trơ cuống lá." Còn chị Nông Thị Nga ở xã Đức Thông, huyện Thạch An, cho biết nhiều cánh đồng lúa trong huyện hiện nay đang bị châu chấu tre đậu chi chít, thi nhau cắn lá. Dù người dân đã phun thuốc nhưng không thể diệt hết. Một số người dân cho rằng châu chấu nhiều là hậu quả của nạn săn bắt, tận diệt chim trời nhiều năm qua.

Theo thống kê của tỉnh Cao Bằng, tổng diện tích nhiễm châu chấu đã lên tới hơn 449ha, mật độ trên rừng vầu lên tới 600-1.000 con/m2, có nơi lên tới 7.000-8.000 con/m2. Trước tình hình nghiêm trọng, ngày 6-6, UBND tỉnh Cao Bằng đã ra quyết định công bố dịch châu chấu tre gây hại cây rừng và cây trồng nông nghiệp tại các huyện Nguyên Bình, Hòa An, Thạch An.

UBND tỉnh Cao Bằng đã giao Sở NN-PTNT và UBND các huyện Nguyên Bình, Hòa An, Thạch An tổ chức các biện pháp cấp bách phòng trừ châu chấu tre. Các biện pháp bao gồm:

Cử cán bộ kỹ thuật hướng dẫn người dân biện pháp phòng trừ châu chấu.
Trang bị máy phun thuốc động cơ dạng khói để phục vụ công tác diệt trừ châu chấu tre.
Tăng cường giám sát và triển khai các biện pháp kiểm soát châu chấu tre lưng vàng nhằm ngăn chặn sự lây lan và bảo vệ mùa màng.

Việc châu chấu tre lưng vàng tràn xuống ruộng và tàn phá mùa màng là một thách thức lớn đối với người dân và chính quyền tỉnh Cao Bằng. Quyết định công bố dịch và triển khai các biện pháp phòng trừ là cần thiết để bảo vệ cây trồng và hỗ trợ nông dân trong việc duy trì sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, nghiên cứu khoa học và cộng đồng địa phương.

Đánh giá khoa học về vấn đề châu chấu tre lưng vàng tàn phá mùa màng

1. Sinh học của châu chấu tre lưng vàng

Châu chấu tre lưng vàng (có tên khoa học là Patanga succincta) là loài côn trùng có khả năng sinh sản nhanh và mạnh mẽ, đặc biệt trong điều kiện môi trường thuận lợi. Thức ăn chủ yếu của chúng là lá tre, lá vầu, nhưng khi thiếu nguồn thức ăn, chúng có thể chuyển sang ăn các loại cây trồng khác như lúa, bắp, và nhiều loại hoa màu khác. Khả năng di chuyển xa và sinh sản nhanh của loài này khiến chúng trở thành một mối đe dọa nghiêm trọng đối với hệ sinh thái nông nghiệp.

2. Nguyên nhân và điều kiện bùng phát

Khí hậu: Thay đổi khí hậu có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và sinh sản của châu chấu, đặc biệt trong những năm có mùa khô kéo dài và nhiệt độ cao.
Mất cân bằng sinh thái: Sự suy giảm số lượng thiên địch tự nhiên của châu chấu như chim, động vật ăn côn trùng do hoạt động săn bắt, phá rừng, và sử dụng hóa chất nông nghiệp có thể dẫn đến bùng phát số lượng châu chấu.
Thay đổi sử dụng đất: Phá rừng và thay đổi mục đích sử dụng đất có thể làm giảm nguồn thức ăn tự nhiên của châu chấu, buộc chúng phải di cư và tấn công các vùng nông nghiệp.

3. Tác động kinh tế và xã hội

Thiệt hại mùa màng: Châu chấu tấn công trực tiếp vào cây trồng, ăn lá và làm giảm khả năng quang hợp, dẫn đến giảm năng suất và chất lượng cây trồng.
An ninh lương thực: Sự phá hoại của châu chấu có thể gây ra thiếu hụt lương thực, ảnh hưởng đến sinh kế của nông dân và an ninh lương thực của khu vực.
Chi phí kiểm soát dịch: Việc phun thuốc và triển khai các biện pháp kiểm soát dịch bệnh tiêu tốn nguồn lực tài chính và nhân lực đáng kể.

4. Giải pháp khoa học và kỹ thuật

Phương pháp sinh học: Sử dụng thiên địch tự nhiên của châu chấu như các loài chim, côn trùng ăn châu chấu để kiểm soát số lượng châu chấu một cách bền vững.
Phương pháp hóa học: Sử dụng thuốc trừ sâu, nhưng cần có chiến lược sử dụng hợp lý để tránh tác động tiêu cực lên môi trường và sức khỏe con người.
Giám sát và dự báo: Triển khai hệ thống giám sát và dự báo để phát hiện sớm và kiểm soát châu chấu kịp thời. Công nghệ GIS và viễn thám có thể được áp dụng để theo dõi sự di cư và bùng phát của châu chấu.
Nghiên cứu và phát triển: Đầu tư vào nghiên cứu sinh học và sinh thái học của châu chấu để hiểu rõ hơn về vòng đời, tập tính, và các yếu tố ảnh hưởng đến sự bùng phát của chúng. Từ đó, phát triển các biện pháp kiểm soát hiệu quả hơn.

5. Quản lý và chính sách

Chính sách phối hợp liên vùng: Do châu chấu có khả năng di chuyển xa, việc kiểm soát cần có sự phối hợp giữa các tỉnh, thành phố, và thậm chí là giữa các quốc gia.
Hỗ trợ nông dân: Cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho nông dân để áp dụng các biện pháp kiểm soát dịch bệnh và giảm thiểu thiệt hại.
Tăng cường nhận thức cộng đồng: Giáo dục và nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò của hệ sinh thái và biện pháp bảo vệ môi trường để duy trì cân bằng sinh thái tự nhiên.

Vấn đề châu chấu tre lưng vàng tàn phá mùa màng là một thách thức lớn đối với nông nghiệp và sinh kế của người dân tại các vùng bị ảnh hưởng. Để giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả và bền vững, cần có sự kết hợp giữa các biện pháp khoa học kỹ thuật, quản lý và chính sách, cùng với sự tham gia tích cực của cộng đồng. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể bảo vệ mùa màng và đảm bảo an ninh lương thực trong bối cảnh biến đổi khí hậu và mất cân bằng sinh thái ngày càng nghiêm trọng.