Nghị quyết số 26: 'đột phá trong đột phá' để phát triển nhanh, bền vững
Cần xác định các giải pháp đột phá phát triển. Đột phá nào quan trọng nhất, tìm đột phá trong đột phá phát triển nhanh nhất, bền vững nhất để thực hiện.
Triển khai giải pháp “đột phá trong đột phá” để phát triển nhanh, bền vững
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính từng nhấn mạnh: Phát triển KT-XH cả nước nói chung, vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung bộ nói riêng sâu rộng, toàn diện theo hướng độc lập, tự chủ, dựa vào phát triển nội lực là chính, là cơ bản, chiến lược, lâu dài và quyết định; ngoại lực là quan trọng, tạo đột phá phát triển.
Riêng vùng Bắc Trung bộ, duyên hải Trung bộ có nội lực, bao gồm con người, thiên nhiên, truyền thống văn hóa lịch sử rất lớn. Đảng và Nhà nước cũng rất quan tâm đến đầu tư phát triển vùng. Ngoài 3 trụ cột chính nói trên, vùng Bắc Trung bộ còn có gì, tiềm năng, cơ hội phát triển như thế nào và vì sao vùng chưa phát triển hoặc phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Phải nhận diện đúng thực tế, đối chiếu so sánh với tiềm năng trên nhiều lĩnh vực để đưa ra các giải pháp phát triển.
Thủ tướng Chính phủ phân tích: Dân số của vùng rất lớn, chiếm khoảng 21% dân số cả nước; người dân có phẩm chất chịu thương, chịu khó, kiên cường, bất khuất, yêu nước nồng nàn và rất ham học, hiếu học, năng động, sáng tạo trên nhiều lĩnh vực. Khu vực này truyền thống văn hóa lịch sử rất đặc biệt, có “rừng vàng, biển bạc”, có không gian phát triển vận tải hàng không, cảng biển. Nói chung là vùng Bắc Trung bộ, duyên hải Trung bộ hội đủ các yếu tố để phát triển, nhưng thu nhập bình quân đầu người của vùng lại thấp hơn thu nhập bình quân của cả nước.
Do đó, cần xác định các giải pháp đột phá phát triển. Đột phá nào quan trọng nhất, tìm đột phá trong đột phá phát triển nhanh nhất, bền vững nhất để thực hiện.
Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị chính là giải pháp đột phá, giải quyết vấn đề trên. Để các giải pháp được triển khai thực tế hiệu quả hơn, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 168/NQ-CP ngày 29/12/2022 về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 26.
Chương trình hành động của Chính phủ được xây dựng trên cơ sở bám sát quan điểm, mục tiêu nêu trong Nghị quyết số 26-NQ/TW nhằm xây dựng và phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ thành vùng phát triển năng động, nhanh và bền vững, mạnh về kinh tế biển, tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của vùng và các địa phương trong vùng; phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phù hợp với điều kiện thực tế; các giá trị văn hoá, lịch sử và hệ sinh thái biển, đảo, rừng được bảo tồn và phát huy; phát triển kinh tế đi đôi với bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao trình độ và thu nhập của người dân, sử dụng có hiệu quả và bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên...
Giai đoạn 2021 - 2030, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt khoảng 7 - 7,5%/năm. Đến năm 2030, GRDP vùng tăng từ 2,5 - 3 lần so với năm 2020 (giá hiện hành), trong đó nông, lâm nghiệp và thuỷ sản chiếm khoảng 11,5%, công nghiệp - xây dựng chiếm khoảng 40,7%, dịch vụ chiếm khoảng 37,5%. Tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GRDP đạt khoảng 30%; kinh tế số trong GRDP vùng đạt khoảng 30%. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 156 triệu đồng/người/năm (giá hiện hành).
Thu ngân sách nhà nước chiếm khoảng 20 - 25% cả nước; tốc độ tăng thu nội địa cao hơn 2-3 điểm % so với bình quân của cả nước. Phấn đấu tỷ lệ đô thị hóa đạt khoảng 47 - 48%. Tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới trên 90%; tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu khoảng 30%.
Chỉ số phát triển con người (HDI) cao hơn trung bình cả nước. Thu nhập bình quân đầu người gấp 1,2 lần trở lên so với trung bình cả nước. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 75%, trong đó có bằng cấp chứng chỉ đạt khoảng 35 - 40%. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm 1 - 1,5%/năm, trong đó tỷ lệ trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm trên 3%/năm. Đạt 32 giường bệnh viện/vạn dân; 11 bác sĩ/vạn dân. Tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 95% dân số;...
Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26 nhằm xây dựng và phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ thành vùng phát triển năng động, nhanh và bền vững.
Tập trung phát triển kinh tế bền vững, hiệu quả
Đặc biệt Chương trình hành động của Chính phủ xác định tập trung phát triển các ngành kinh tế biển. Trong đó, về chuyển dịch cơ cấu kinh tế vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế biển, xây dựng kế hoạch cụ thể và phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành để tập trung phát triển các ngành kinh tế biển kết hợp với bảo đảm quốc phòng an ninh trên biển, nhất là các ngành như du lịch và dịch vụ biển; kinh tế hàng hải; khai thác dầu khí và các tài nguyên khoáng sản biển khác; nuôi trồng và khai thác hải sản; công nghiệp ven biển; năng lượng tái tạo, nhất là năng lượng gió ven bờ và năng lượng gió ngoài khơi; các ngành kinh tế biển mới,...
Xây dựng đề án cơ cấu lại ngành công nghiệp trên địa bàn vùng. Mở rộng và xây dựng Trung tâm lọc, hóa dầu và năng lượng quốc gia tại Khu kinh tế Dung Quất; hình thành một số trung tâm năng lượng tái tạo lớn, đặc biệt là điện gió và điện gió ngoài khơi; nghiên cứu và định hướng phát triển khai thác năng lượng hydrogen.
Xây dựng quy hoạch hợp lý để phân bố không gian công nghiệp theo các hành lang kinh tế ven biển gắn với các cảng biển, các tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây, các đường quốc lộ kết nối Tây Nguyên với vùng. Tiếp tục nghiên cứu cơ chế, chính sách phù hợp nhằm thúc đẩy và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu kinh tế ven biển; rà soát, điều chỉnh, phân chia chức năng các khu kinh tế ven biển, khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu, cảng biển, cảng hàng không trong vùng.
Xây dựng đề án cơ cấu lại và đổi mới mô hình phát triển nông nghiệp. Phát triển nông nghiệp vùng theo hướng sinh thái, đặc hữu có khả năng chống chịu cao với thời tiết cực đoan, thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu; liên kết theo chuỗi giá trị và có giá trị gia tăng cao; gắn với phát triển kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới và phát triển du lịch...
Cơ cấu lại nông, lâm nghiệp, khai thác, nuôi trồng thủy, hải sản gắn với công nghiệp chế biến, bảo đảm bền vững và hiệu quả cao (như: nuôi yến, khai thác yến sào, khai thác cá ngừ). Xây dựng thương hiệu, phát triển các thị trường tiêu thụ, hình thành các trung tâm đấu giá sản phẩm; phát triển các trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá kết hợp với quốc phòng, an ninh. Phát triển kinh tế rừng và kinh tế dưới tán rừng. Đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã; xây dựng nông thôn mới phát triển toàn diện, gắn với đô thị hoá.
Xây dựng đề án cơ cấu lại các ngành dịch vụ dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại, công nghệ số, phát triển các loại hình dịch vụ mới. Phát triển vùng trở thành khu vực trọng điểm du lịch của cả nước với các trung tâm du lịch biển, du lịch sinh thái mang tầm khu vực và quốc tế. Phát triển các trung tâm logistics gắn với các cảng biển, cảng hàng không và cửa khẩu.