Kinh tế khó khăn, ngân hàng khó tránh nợ xấu - Ảnh: QUANG ĐỊNH.

"Chất lượng tài sản và khả năng sinh lời của nhóm ngân hàng sẽ dần được cải thiện dần nhờ vào môi trường kinh doanh khả quan hơn và lãi suất duy trì ở mức thấp", Visrating - một đơn vị xếp hạng tín nhiệm có vốn của Moody's - dự báo.

Theo Visrating, tỉ lệ nợ xấu (NPL) mới hình thành sẽ chậm lại khi khả năng trả nợ của doanh nghiệp được cải thiện nhờ có dòng tiền tốt hơn và mặt bằng lãi suất ở mức thấp.

Biên lãi thuần (NIM) sẽ bắt đầu tăng lên do lãi suất huy động giảm nhanh và tăng trưởng tín dụng phục hồi. Khả năng sinh lời cải thiện sẽ giúp ngân hàng duy trì quy mô vốn ổn định.

Bức tranh kinh doanh của ngành ngân hàng năm 2023 đang dần lộ diện, với những tín hiệu tích cực như tăng trưởng lợi nhuận đáng kể tại nhiều ngân hàng. Tuy nhiên, khó khăn trong tình hình kinh tế chung và vấn đề nợ xấu đang là thách thức lớn mà ngành này phải đối mặt.

Nợ xấu được phân loại theo thời gian quá hạn trả và gồm các nhóm 3, 4 và 5 (nợ dưới tiêu chuẩn, nghi ngờ và có khả năng mất vốn). Báo cáo tài chính của một số ngân hàng lớn cho thấy, trong khi nợ nhóm 3 và 4 giảm, nợ nhóm 5 lại tăng mạnh.

Ví dụ, tại Ngân hàng NCB, tổng nợ xấu đến cuối năm 2023 chiếm gần 30% tổng dư nợ và tăng 92% so với cuối năm 2022. Điều đáng chú ý là nợ nhóm 5 tăng đột biến từ 3.280 tỉ đồng lên 13.665 tỉ đồng.

Ngân hàng BVBank và ACB cũng ghi nhận tình trạng tăng nhanh của nợ xấu, ảnh hưởng đến tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ vay. BVBank có tổng nợ xấu tăng 35% lên 1.913 tỉ đồng và tỉ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ vay tăng từ 2,79% lên 3,31%. Trong khi đó, ACB, mặc dù có tỉ lệ thấp nhất trong hệ thống, cũng ghi nhận tăng đột biến của nợ xấu.

Các ngân hàng như TPBank, Bac A Bank và PGBank cũng đang phải đối mặt với tình hình khó khăn từ nợ xấu. TPBank từng có tỷ lệ nợ xấu dưới 1% năm 2022, nhưng nó đã tăng gấp 3 lần lên 2,04% vào cuối năm 2023. Bac A Bank và PGBank cũng không tránh khỏi sự tăng của nợ xấu, điều này đã ảnh hưởng đến tỷ lệ nợ xấu/tổng dư nợ của họ.

Năm 2023 không chỉ là một năm có nhiều biến động về chất lượng tài sản mà còn là năm đánh dấu những thay đổi quan trọng về cơ cấu sở hữu của PGBank, khi Petrolimex thoái vốn khỏi ngân hàng và thay đổi tên thành PGBank.