Ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc có khả năng sản xuất 40 triệu xe mỗi năm, gấp đôi số lượng xe bán ra trong nước mỗi năm.

Tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc đã tạo ra những thách thức đối với cả các nhà sản xuất ô tô truyền thống lẫn các công ty đang thúc đẩy công nghệ mới. Các sản phẩm từ các dây chuyền sản xuất xe đốt trong thường không được thị trường ưa chuộng, trong khi xe sử dụng năng lượng mới như xe điện, hybrid (HEV), và hybrid cắm sạc (PHEV) đang gặp khó khăn do tình hình kinh tế không ổn định và sự cạnh tranh gay gắt.

Năm ngoái, có tới 123 thương hiệu đã cung cấp ít nhất một mẫu xe điện ở Trung Quốc, theo tờ Wall Street Journal. Ngay cả các công ty như Zhido, đã phá sản vào năm 2019, cũng đang được các nhà đầu tư tái sinh. Điều này đã đẩy các nhà sản xuất xe điện vào một cuộc chiến giá cả khốc liệt khi người tiêu dùng có quá nhiều lựa chọn.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang dần mở rộng thị trường sang các quốc gia mới, dẫn đến sự tăng gấp 5 lần trong việc xuất khẩu ô tô của Trung Quốc từ năm 2020 đến năm 2023. Trong số đó, thị trường Nga là nơi mà Trung Quốc xuất khẩu nhiều xe nhất.

Tuy nhiên, việc các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc muốn bán xe điện ra nước ngoài cũng khiến các đối thủ cạnh tranh ở phương Tây cũng như các chính phủ lo ngại. Mỹ dự định mở rộng thuế quan để bảo vệ sản xuất ô tô trong nước, trong khi Liên minh châu Âu đang điều tra các khoản trợ cấp cho xe điện của Trung Quốc và có thể xem xét các biện pháp tương tự.

Trong bối cảnh này, câu hỏi được đặt ra là tại sao chính phủ Trung Quốc lại tiếp tục trợ cấp cho một ngành công nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng dư thừa công suất?

Lí do chính là mong muốn của chính phủ Trung Quốc trong việc củng cố các nhà sản xuất ô tô nội địa, cũng như nỗ lực hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và duy trì việc làm trong bối cảnh kinh tế đang đối diện với những thách thức lớn hơn. Sự hỗ trợ từ chính phủ có nghĩa là ngay cả những nhà sản xuất ô tô thua lỗ vẫn có thể tiếp tục sản xuất nhiều xe hơn. Vào năm 2023, chỉ có 4 trong số 123 nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (bao gồm BYD, Tesla, Aion, và Wuling) đã đạt được doanh số bán hàng trên 400.000 xe, mức con số này được coi là ngưỡng lợi nhuận tại Trung Quốc.