Trên cơ sở thiết kế các bậc nêu trên, Bộ Công Thương cho rằng giá điện cho từng bậc được thiết kế đảm bảo hạn chế tối đa tác động tới các hộ sử dụng điện.

Cụ thể, Bộ Công Thương giữ nguyên giá điện cho bậc đầu tiên (0-100 kWh) để đảm bảo ổn định giá điện cho các hộ nghèo và hộ chính sách xã hội có mức sử dụng điện thấp. Phần chênh lệch giảm doanh thu tiền điện được bù đắp từ các hộ sử dụng điện từ 401-700 kWh và trên 700 kWh.

Đồng thời, giá điện cho các bậc từ 401-700 kWh và từ 700 kWh trở lên được thiết kế để bù trừ doanh thu từ các bậc thấp hơn. Việc này nhằm tăng khoảng cách mức tiêu thụ điện giữa các bậc và khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm hơn.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đề xuất giá điện du lịch ngang bằng với giá điện sản xuất, giúp các cơ sở du lịch được hưởng giá điện thấp hơn. Điều này được xem là một biện pháp để thúc đẩy phát triển du lịch và đóng góp vào thu ngân sách quốc gia. Tuy nhiên, để bù đắp cho việc giảm giá điện cho du lịch, các doanh nghiệp sản xuất sẽ phải chịu tác động tăng giá từ 1.27% đến 3.85%.

Qua đó, Bộ Công Thương khẳng định rằng việc điều chỉnh biểu giá điện này sẽ không chỉ giảm chi phí tiền điện cho hộ dân mà còn thúc đẩy phát triển du lịch và hỗ trợ ngành sản xuất.

Tăng cường công khai, minh bạch

PGS-TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả - Bộ Tài chính, cũng nhất trí với việc rút ngắn thời gian điều chỉnh giá điện từ 6 tháng xuống 3 tháng. Bởi lẽ, việc này giảm thiểu tác động tới kinh tế vĩ mô và khách hàng sử dụng điện, cũng như góp phần dần đưa giá điện thích ứng với sự biến động của các thông số đầu vào theo thị trường. Tuy vậy, chuyên gia này nhấn mạnh cần phải công khai, minh bạch chi phí sản xuất - kinh doanh điện, làm cơ sở cho các lần điều chỉnh tăng giá.

Lý giải về đề xuất rút ngắn thời gian điều chỉnh giá điện từ 6 tháng xuống 3 tháng, ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực - Bộ Công Thương, cho biết thực tế điều chỉnh giá bán điện bình quân các năm cho thấy để giảm thiểu ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô và sản xuất của doanh nghiệp cũng như đời sống của người dân, mức điều chỉnh thực tế có thể thấp hơn so với phương án đề xuất của EVN và so với kết quả rà soát, kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. "Tuy nhiên, điều này dẫn đến chi phí bị dồn tích do mức điều chỉnh không đủ để thu hồi phát sinh" - ông Hòa nhận xét.

Do đó, việc rút ngắn chu kỳ tối thiểu điều chỉnh giá điện để bảo đảm chi phí không bị dồn tích quá nhiều có thể gây ảnh hưởng đến cân bằng tài chính của EVN. Bên cạnh đó, việc này cũng dần đưa giá điện thích ứng với sự biến động của các thông số đầu vào theo thị trường.

Cục trưởng Trần Việt Hòa nhấn mạnh đề xuất rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện xuống còn 3 tháng cũng phù hợp với quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 55-NQ/TW ngày 11-2-2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Theo đó, áp dụng giá thị trường đối với mọi loại hình năng lượng.

Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực lưu ý dự thảo quyết định đề xuất rút ngắn thời gian tối thiểu giữa 2 lần điều chỉnh giá từ 6 tháng còn 3 tháng không có nghĩa là cứ 3 tháng điều chỉnh giá điện một lần. Bởi lẽ, việc điều chỉnh giá điện còn tùy thuộc vào sự đánh giá tác động tới kinh tế vĩ mô, kết quả tính toán cập nhật giá điện đã đủ mức để được xem xét điều chỉnh theo quy định hay chưa.