Theo cập nhật của Hãng tin AFP sáng 10-6 (giờ Việt Nam), các đảng cực hữu đã đạt được những thắng lợi quan trọng, đặc biệt ở các quốc gia lớn như Pháp và Đức. Mặc dù chưa đạt đa số ghế, sự thành công của phe cực hữu có thể dẫn đến những thay đổi sâu sắc trong chính trị châu Âu và tác động mạnh mẽ đến thế giới.
Nghị viện châu Âu (EP) là một trong bảy cơ quan trực thuộc Liên minh châu Âu (EU) và là cơ quan duy nhất do cử tri châu Âu trực tiếp bầu ra. EP đóng vai trò quan trọng như một trong hai cơ quan lập pháp của EU, bên cạnh Hội đồng Liên minh châu Âu. Khác với Hội đồng Liên minh châu Âu, bao gồm 27 bộ trưởng đại diện cho mỗi nước thành viên, EP được bầu trực tiếp bởi lá phiếu của gần 450 triệu người dân châu Âu. Đến nay, EP vẫn là cơ quan lập pháp đa quốc gia được bầu trực tiếp duy nhất trên thế giới.
Về chức năng, EP đóng vai trò giống hạ viện trong một chế độ lưỡng viện, với Hội đồng Liên minh châu Âu là thượng viện. Quyền lực lập pháp của hai cơ quan này tương đương nhau. Mỗi dự luật chung của EU trước tiên đều phải được Ủy ban châu Âu (EC) - cơ quan hành pháp chung của khối - đề xuất với hai cơ quan lập pháp. Dự luật này sau đó cần có sự thông qua của cả hai cơ quan để trở thành luật.
Bên cạnh đó, EP còn nắm quyền phủ quyết việc bổ nhiệm chủ tịch Ủy ban châu Âu nói riêng và toàn bộ thành viên của cơ quan này. Bầu cử EP diễn ra 5 năm một lần, với toàn bộ các đảng phái chính trị ở 27 nước thành viên EU đều được tham gia tranh cử. Trong cuộc bầu cử năm 2024, số ghế tại EP đã được nâng từ 705 lên thành 720 ghế nhằm phản ánh sự thay đổi trong cơ cấu dân số các nước thành viên.
Kết quả của cuộc bầu cử EP 2024 sẽ có những tác động sâu rộng đến chính sách nội khối EU và quan hệ quốc tế. Dưới đây là một số tác động chính:
Nhập cư và an ninh: Các đảng cực hữu thường có quan điểm cứng rắn về nhập cư, điều này có thể dẫn đến các biện pháp kiểm soát biên giới chặt chẽ hơn và chính sách nhập cư hạn chế hơn. Điều này có thể gây ra căng thẳng giữa các quốc gia thành viên và ảnh hưởng đến chính sách chung của EU về quyền con người và tự do di chuyển.
Kinh tế và tài chính: Sự gia tăng quyền lực của các đảng cực hữu có thể dẫn đến sự thay đổi trong chính sách kinh tế của EU, với sự tập trung nhiều hơn vào chủ nghĩa bảo hộ và giảm bớt sự hỗ trợ cho các quốc gia thành viên yếu hơn. Điều này có thể gây ra bất ổn kinh tế và ảnh hưởng đến sự đoàn kết nội khối.
Hoa Kỳ: Chính sách đối ngoại của EU có thể thay đổi, ảnh hưởng đến mối quan hệ thương mại và an ninh với Hoa Kỳ. Sự thay đổi này có thể làm phức tạp thêm mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương và ảnh hưởng đến các thỏa thuận thương mại và an ninh.
Nga và Trung Quốc: EU có thể có lập trường cứng rắn hơn đối với Nga và Trung Quốc, đặc biệt về các vấn đề an ninh và thương mại. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng gia tăng trong quan hệ quốc tế và ảnh hưởng đến các chính sách đối ngoại của các quốc gia liên quan.
Biến đổi khí hậu: Sự gia tăng quyền lực của các đảng cực hữu có thể làm giảm cam kết của EU đối với các thỏa thuận quốc tế về biến đổi khí hậu. Điều này có thể ảnh hưởng đến các nỗ lực toàn cầu trong việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường.
Chủ nghĩa dân túy: Sự thành công của các đảng cực hữu ở châu Âu có thể thúc đẩy xu hướng dân túy toàn cầu, gây căng thẳng chính trị và xã hội. Điều này có thể làm phức tạp thêm các mối quan hệ quốc tế và ảnh hưởng đến sự ổn định chính trị ở nhiều quốc gia.
Cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu năm 2024 có thể dẫn đến những thay đổi quan trọng trong chính sách nội khối EU và quan hệ quốc tế. Sự gia tăng quyền lực của các đảng cực hữu có thể ảnh hưởng đến các chính sách nhập cư, kinh tế, ngoại giao và môi trường của EU, đồng thời thúc đẩy xu hướng dân túy toàn cầu. Các quốc gia và tổ chức quốc tế cần theo dõi chặt chẽ và điều chỉnh chiến lược của mình để thích ứng với tình hình mới.
