![Trung Quốc phóng 12 vệ tinh để xây dựng siêu máy tính đầu tiên trên quỹ đạo]( "Trung Quốc phóng 12 vệ tinh để xây dựng siêu máy tính đầu tiên trên quỹ đạo") |
| Một vệ tinh trong nhóm 12 này còn được trang bị máy dò phân cực tia X do Đại học Quảng Tây phát triển. Ảnh: CNSA |
Trung Quốc vừa phóng thành công 12 vệ tinh thuộc Chòm sao điện toán Tam Thể (Three-Body) nhằm xây dựng siêu máy tính đầu tiên trên quỹ đạo của thế giới. Tên lửa Trường Chinh 2D đã đưa các vệ tinh này lên quỹ đạo từ Trung tâm Phóng vệ tinh Tửu Tuyền hôm 14/5.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin, dự án này do Phòng thí nghiệm Chiết Giang tại Hàng Châu phối hợp với các đối tác quốc tế thực hiện. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng chòm sao gồm hàng nghìn vệ tinh với tổng công suất tính toán lên tới 1.000 peta phép tính mỗi giây (POPS) - tương đương một tỷ tỷ phép tính mỗi giây, theo báo cáo.
Các vệ tinh vừa phóng trang bị hệ thống tính toán thông minh và khả năng liên lạc giữa các vệ tinh với nhau. Nhóm 12 vệ tinh này có công suất tính toán kết hợp 5 peta phép tính mỗi giây và dung lượng lưu trữ 30 terabyte, cho phép xử lý dữ liệu trực tiếp trong không gian.
Wang Jian, thành viên Viện Hàn lâm Kỹ thuật Trung Quốc và Giám đốc Phòng thí nghiệm Chiết Giang, cho biết chòm sao này sẽ giải quyết những hạn chế hiệu quả của hệ thống vệ tinh truyền thống. Ông cũng nhấn mạnh mục tiêu nâng công suất tính toán từ teraflop lên petaflop cho mỗi vệ tinh, tạo kết nối liền mạch giống như internet kết nối các máy tính.
"Với chòm sao tính toán, ngay cả một vệ tinh duy nhất cũng tạo ra giá trị to lớn. Điều này mang ý nghĩa sâu sắc cho tương lai ngành công nghiệp không gian", Giám đốc Wang Jian chia sẻ.
Một trong những vệ tinh còn mang theo máy dò phân cực tia X do Đại học Quảng Tây và Đài quan sát Thiên văn Quốc gia phát triển, phục vụ nghiên cứu các vụ nổ tia gamma. Phòng thí nghiệm Chiết Giang dự định triển khai hơn 50 vệ tinh tính toán trong năm nay.
Theo Space News, động thái này đánh dấu bước khởi đầu của điện toán đám mây trong không gian, tạo ra sân chơi cạnh tranh mới với Mỹ. Trong khi Mỹ và châu Âu đã thử nghiệm điện toán biên trong không gian, Trung Quốc là quốc gia đầu tiên triển khai chòm sao AI chuyên dụng ở quy mô lớn.
Khả năng xử lý dữ liệu trực tiếp trên quỹ đạo sẽ giảm thiểu tắc nghẽn truyền dữ liệu từ không gian xuống Trái đất, mở ra tiềm năng ứng dụng to lớn về kinh tế, khoa học và quân sự. Dự án này hứa hẹn thay đổi cách thức khai thác không gian, đưa khả năng tính toán AI trực tiếp lên quỹ đạo lần đầu tiên trong lịch sử.
