7 cách đơn giản giảm phơi nhiễm bức xạ của điện thoại di động đến cơ thể người

Tác động của điện thoại đối với khả năng sinh sản của nam giới là gì?

Dùng chảo chống dính có gây hại cho sức khỏe ra sao?

Nghiến răng khi ngủ: Nguyên nhân, tác hại và cách khắc phục

Mô phỏng bức xạ điện từ phát ra khi điện thoại di động gửi và nhận tín hiệu. Ảnh: Nagaland

Điện thoại di động đã trở thành "người bạn đồng hành" trong cuộc sống hiện đại, từ công việc đến giải trí. Tuy nhiên, ít ai biết rằng những thiết bị thông minh này liên tục phát ra năng lượng tần số vô tuyến (RF) - một dạng bức xạ điện từ có thể được cơ thể hấp thụ một phần.

Năng lượng RF là gì?

Năng lượng RF, một dạng của bức xạ điện từ, được phát ra khi điện thoại di động gửi và nhận tín hiệu từ các trạm thu phát sóng. Ngoài điện thoại, cũng có các nguồn năng lượng RF khác bao gồm trạm phát sóng di động, thiết bị phát thanh và truyền hình... Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khi sử dụng điện thoại di động, các mô trên cơ thể sẽ chịu hiệu ứng tăng nhiệt do ảnh hưởng từ năng lượng RF.

Mức hấp thụ riêng SAR (Specific Absorption Rate) là chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ phơi nhiễm bức xạ tần số vô tuyến điện, có đơn vị W/kg. Các giới hạn an toàn hiện tại do Viện Kỹ thuật Điện và Điện tử (IEEE), Ủy ban quốc tế về Bảo vệ bức xạ ion hóa (ICNIRP) đề xuất và được nhiều quốc gia áp dụng, trong đó có Việt Nam.

Kết quả mô phỏng máy tính ở tần số 900 MHz cho thấy những con số đáng chú ý: khi đầu và tay đồng thời bao quanh điện thoại ở khoảng cách 0 cm (chạm trực tiếp), 66% năng lượng được hấp thụ bởi bàn tay, 28% bởi đầu, tổng cộng 94% được hấp thụ bởi cơ thể. Chỉ 6% năng lượng được phát xạ để phục vụ liên lạc.

Kết quả mô phỏng máy tính mức năng lượng RF hấp thụ vào cơ thể trước và sau khi sử dụng điện thoại di động 15 phút. Ảnh: Internet

Nguy cơ tiềm ẩn từ phơi nhiễm bức xạ điện thoại

Mặc dù năng lượng RF không mạnh như các loại bức xạ ion hóa khác như tia X hay tia cực tím từ mặt trời, WHO đã phân loại sóng radio từ điện thoại di động là "có thể gây ung thư" dựa trên các bằng chứng khoa học hạn chế.

Nghiên cứu của Cục Nghiên cứu ung thư Quốc tế năm 2011 đã xác định 15 cơ chế khác nhau của hiệu ứng bức xạ điện từ trên tế bào, có thể làm gia tăng nguy cơ ung thư thần kinh thính giác, ung thư tuyến nước bọt và ung thư não.

Phó giáo sư Đào Minh Tuấn từ Viện nghiên cứu Sức khỏe trẻ em (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết: "Trẻ em sử dụng những thiết bị điện tử có bức xạ điện từ ngày càng tăng cao. Các thiết bị này có thể gây ảnh hưởng đến thần kinh của trẻ em, làm thay đổi thần kinh thực vật".

Một nghiên cứu gần đây phát hiện rằng mối quan hệ giữa mức độ phơi nhiễm và tác hại sức khỏe có thể có tính chất không tuyến tính, nghĩa là đôi khi mức phơi nhiễm thấp hơn lại gây ra tác hại lớn hơn. Điều này cho thấy việc giảm thiểu phơi nhiễm bức xạ của điện thoại di động vẫn là biện pháp thận trọng cần thiết.

7 cách giảm thiểu phơi nhiễm hiệu quả

Giữ khoảng cách an toàn: Chỉ cần để điện thoại cách cơ thể vài chục cm khi không sử dụng đã có thể giảm đáng kể mức năng lượng RF hấp thụ vào cơ thể. Khi ở khoảng cách 6 cm, mức năng lượng hấp thụ bởi đầu chỉ còn 6% so với 28% khi chạm trực tiếp.

Sử dụng loa ngoài và tai nghe: Giữ điện thoại cách tai một chút khi gọi và ưu tiên sử dụng loa ngoài hoặc tai nghe Bluetooth/tai nghe có dây. Những thiết bị này phát ra ít năng lượng RF hơn so với việc đặt điện thoại trực tiếp lên tai.

Lựa chọn nơi cất giữ thông minh: Thay vì để điện thoại trong túi quần hay áo, hãy đặt trong túi xách, cặp hoặc ba lô khi di chuyển. Nghiên cứu cho thấy nam giới thường xuyên để điện thoại trong túi quần có lượng tinh trùng ít hơn 25% so với những người khác.

Tránh sử dụng khi tín hiệu yếu: Hạn chế gọi điện khi chỉ có 1-2 vạch sóng vì điện thoại phải phát ra năng lượng RF mạnh hơn để tìm kết nối. Tương tự, tránh sử dụng trong không gian kín như thang máy hay tàu điện ngầm.

Giảm thời gian gọi và tải dữ liệu: Hạn chế thời gian nói chuyện điện thoại liên tục, ưu tiên nhắn tin khi có thể. Khi xem video hay nghe nhạc trực tuyến, nên tải trước thay vì stream trực tiếp để giảm hoạt động truyền dữ liệu.

Thận trọng với sản phẩm "chống bức xạ": Theo Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ (FTC), nhiều thiết bị được quảng cáo là chắn bức xạ có thể khiến điện thoại hoạt động mạnh hơn, từ đó phát ra nhiều năng lượng RF hơn để duy trì kết nối.

Áp dụng giải pháp công nghệ: Một số điện thoại hiện đại đã tích hợp cảm biến để tự động giảm công suất khi phát hiện thiết bị được đặt sát cơ thể. Người dùng cũng có thể chọn chế độ máy bay khi không cần kết nối để hoàn toàn ngắt phát xạ RF.

Các nhà sản xuất điện thoại cũng đang nghiên cứu những giải pháp kỹ thuật tiên tiến như cải tiến thiết kế ăng-ten, ứng dụng vật liệu mới và tối ưu phần mềm điều khiển để giảm số lần điện thoại kết nối tới trạm gốc.

Mặc dù chưa có bằng chứng khẳng định chắc chắn ảnh hưởng nguy hại của năng lượng RF đến sức khỏe con người, việc áp dụng những biện pháp thay đổi nhỏ trong thói quen sử dụng điện thoại có thể giúp giảm thiểu những nguy cơ tiềm ẩn. Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc sử dụng các thiết bị một cách thông minh góp phần quan trọng tạo ra môi trường sống khỏe mạnh và chủ động.