Quang cảnh họp báo thường kỳ tháng 9 năm 2023

Điều này áp dụng với 3 nhà mạng lớn gồm Viettel, MobiFone và Vinaphone đã kết nối trực tiếp vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nhờ đó, ngay khi người dùng đăng ký mới SIM, hệ thống sẽ tự động đối chiếu với cơ sở dữ liệu. Chỉ khi thông tin trùng khớp, SIM mới được cấp.

Các nhà mạng còn lại chiếm 15% thị phần SIM mới, do chưa đáp ứng đủ điều kiện kỹ thuật để kết nối trực tiếp. Tuy nhiên, hàng tháng các nhà mạng này vẫn phải gửi toàn bộ dữ liệu SIM mới cho Bộ TT&TT để kiểm tra, đối chiếu. Nhờ đó, nguy cơ SIM giả, không chính chủ trong nhóm này cũng được ngăn chặn.

12,5 triệu SIM rác bị xóa sổ

Theo thông tin tại họp báo Bộ TT&TT tháng 9, đến nay đã loại bỏ được 12,5 triệu SIM rác không chính chủ. Đây là những SIM có thông tin chủ thuê bao không trùng khớp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Sau khi đối soát với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Bộ TT&TT đã phát hiện 19,6 triệu thuê bao có thông tin không trùng khớp. Trong số này, sau khi được thông báo, đã có 7,15 triệu thuê bao tiến hành chuẩn hóa lại thông tin. 12,5 triệu thuê bao còn lại không chủ động cập nhật thông tin nên đã bị các doanh nghiệp viễn thông loại bỏ khỏi hệ thống.

Việc quyết liệt xử lý SIM rác, SIM không chính chủ được Bộ TT&TT đặc biệt chú trọng. Trước đây do chưa có cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nên việc xử lý SIM giả mạo, không chính chủ gặp nhiều khó khăn. Kể từ khi được truy cập vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Bộ TT&TT đã có căn cứ để đối chiếu, phát hiện và xử lý triệt để các SIM vi phạm.

Hàng tháng có 1,5 triệu SIM mới ra thị trường

Theo thống kê của Bộ TT&TT, mỗi tháng có khoảng 1,5 triệu SIM mới được kích hoạt. Phần lớn các SIM mới này đều đã được kiểm tra đối chiếu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Cụ thể, 3 nhà mạng lớn gồm Viettel, VNPT và MobiFone chiếm tới 85% SIM phát triển mới trên thị trường. Ba nhà mạng này đã kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để đối chiếu thông tin. Chỉ khi nào thông tin khớp với cơ sở dữ liệu, SIM mới mới được kích hoạt.

Các nhà mạng còn lại như Viettelmobile, Gmobile chiếm 15% thị phần phát triển SIM mới. Do chưa đáp ứng đủ điều kiện kỹ thuật để kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, các nhà mạng này phải định kỳ hàng tháng gửi danh sách các SIM mới cho Bộ TT&TT để kiểm tra đối chiếu. Nếu phát hiện SIM nào không chính chủ, không đúng với cơ sở dữ liệu dân cư thì sẽ bị xóa khỏi hệ thống.

Thứ trưởng Phạm Đức Long, Bộ TT&TT thông tin về số lượng sim mới được các nhà mạng phát hành ra thị trường.

Nhiều người dân tiếp tay tạo ra SIM không chính chủ

Theo phân tích của Bộ TT&TT, nguyên nhân khiến tình trạng SIM không chính chủ vẫn còn tồn tại là do nhiều người dân nhận đứng tên đăng ký hộ SIM rồi chuyển giao cho người khác sử dụng mà không làm thủ tục chuyển đổi chủ thuê bao.

Khi SIM đứng tên người này nhưng thực tế lại do người khác sử dụng, nếu xảy ra vi phạm pháp luật thì người đứng tên sẽ gặp rắc rối với cơ quan chức năng. Đây chính là nguyên nhân khiến tình trạng SIM không chính chủ vẫn diễn ra.

Theo quy định, mỗi cá nhân chỉ được đăng ký tối đa 3 SIM điện thoại. Tuy nhiên, nhiều người vẫn sẵn sàng nhận đứng tên đăng ký hộ SIM rồi bán lại cho người khác để kiếm lời. Điều này đồng nghĩa họ đã gián tiếp tạo ra những SIM không chính chủ, gây khó khăn cho công tác quản lý.

Chấn chỉnh việc phát triển SIM qua đại lý, cửa hàng

Bộ TT&TT nhận định nguồn SIM không chính chủ chủ yếu đến từ các đại lý, cửa hàng được nhà mạng ủy quyền phát triển thuê bao. Thực tế cho thấy, nhiều đại lý đã lợi dụng việc này để thu lợi bất chính từ thông tin cá nhân của người dân.

Do đó, Bộ TT&TT đã yêu cầu các nhà mạng viễn thông dừng mọi hoạt động phát triển thuê bao thông qua đại lý, cửa hàng từ ngày 10/9/2023. Thay vào đó, việc phát triển SIM mới chỉ được thực hiện thông qua các kênh, đơn vị uy tín, có khả năng kiểm soát chặt chẽ.

Bộ TT&TT cũng sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo Nghị định 14/2022/NĐ-CP, trong đó có thể phạt đình chỉ hoạt động phát triển thuê bao từ 3-12 tháng tùy theo mức độ.

Gần 20 triệu SIM được đối chiếu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư

Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long cho biết, tính đến nay, cơ quan chức năng đã đối chiếu 19,6 triệu SIM với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Kết quả phát hiện 19,6 triệu SIM này có thông tin người sử dụng không trùng khớp với cơ sở dữ liệu.

Số SIM vi phạm này đã được yêu cầu chuẩn hóa lại thông tin. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 7,15 triệu thuê bao làm thủ tục cập nhật thông tin. 12,5 triệu SIM còn lại vẫn chưa làm thủ tục chuẩn hóa nên đã bị các nhà mạng khóa, loại bỏ.

Qua đợt đối chiếu và xử lý trên có thể thấy, tỷ lệ SIM không đúng thông tin, không chính chủ còn khá lớn. Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, tình trạng này đang được kiểm soát và xử lý dứt điểm.

Như vậy, với sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của các cơ quan chức năng, tình trạng SIM không chính chủ, SIM rác đang được kiểm soát và xử lý triệt để. Đồng thời, các biện pháp kỹ thuật và quản lý cũng đã được siết chặt để ngăn chặn tình trạng này tái diễn trong thời gian tới.