Mẫu concept Nissan EV. Nguồn: Nissan

Thị trường Trung Quốc - miếng bánh béo bở nhưng khó nuốt

Trung Quốc từ lâu đã là thị trường trọng điểm của Nissan, chiếm gần 1/3 doanh số và lợi nhuận toàn cầu của hãng. Tuy nhiên, vị thế của Nissan tại đây đang bị lung lay mạnh mẽ. Năm 2022, hãng xe Nhật Bản đã rơi khỏi top 5 nhà sản xuất ô tô lớn nhất tại Trung Quốc. Doanh số sụt giảm 16% trong năm ngoái và xu hướng này vẫn tiếp diễn trong năm 2024.

Chỉ riêng tháng trước, Nissan đã bán được 64.233 xe tại Trung Quốc, giảm 2,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Hãng buộc phải hạ mục tiêu doanh số xuống còn 800.000 xe trong năm tài chính 2024, giảm 23% so với kế hoạch ban đầu.

Theo báo cáo của Nikkei, Nissan đang đóng cửa nhà máy tại Thường Châu. Đây là cơ sở sản xuất chiếm khoảng 8% công suất của Nissan tại Trung Quốc, với khả năng sản xuất 130.000 xe mỗi năm.

Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Nissan đang sản xuất nhiều hơn số xe có thể bán ra. Tổng công suất hàng năm của 8 nhà máy Nissan tại Trung Quốc (thuộc liên doanh với Dongfeng Motor) lên tới 1,6 triệu xe - gấp đôi so với dự kiến doanh số trong năm tài chính 2024.

Mẫu BYD (Dolphin Mini) Seagull EV. Nguồn: Nissan

BYD - Kẻ thách thức đáng gờm

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này của Nissan là sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ nội địa, đặc biệt là BYD - nhà sản xuất ô tô lớn nhất Trung Quốc. BYD đã phát động "cuộc chiến giải phóng" nhằm giành thị phần từ các xe chạy xăng bằng cách tung ra thị trường những mẫu xe điện giá rẻ.

Chiến lược này của BYD đang phát huy hiệu quả rõ rệt. Hãng xe Trung Quốc liên tục cắt giảm giá bán và tung ra các mẫu xe điện giá rẻ. Điển hình là mẫu Seagull EV có giá khởi điểm chỉ 69.800 nhân dân tệ (khoảng 10.000 USD).

Wang Chaunfu, CEO của BYD, khẳng định rằng thị trường xe điện đã bước vào "vòng đấu quyết định" và hai năm tới sẽ là thời điểm then chốt để các hãng xe bắt kịp xu thế.

Mẫu SUV chạy điện Nissan Ariya. Nguồn: Nissan

Tương lai ảm đạm cho các liên doanh ô tô tại Trung Quốc?

BYD dự đoán thị phần của các thương hiệu liên doanh (như Nissan) tại Trung Quốc sẽ giảm mạnh từ 40% xuống còn 10%. Không chỉ Nissan, các đối thủ Nhật Bản khác như Toyota, Mitsubishi và Honda cũng đang phải thu hẹp hoạt động tại thị trường tỷ dân này do doanh số sụt giảm.

Trong khi đó, BYD đang mở rộng tầm ảnh hưởng ra toàn cầu. Hãng xe Trung Quốc sắp hoàn tất thỏa thuận xây dựng một nhà máy lớn tại Mexico, với kỳ vọng bán được 50.000 xe tại đây trong năm nay. BYD thậm chí còn đang thâm nhập "sân nhà" của Nissan và Toyota, chiếm hơn 20% lượng xe điện nhập khẩu vào Nhật Bản trong tháng 1 vừa qua.

Với các mẫu xe có phạm vi hoạt động dài hơn, giá thành thấp hơn, cùng việc mở rộng sang các phân khúc mới như xe bán tải, SUV cỡ trung và xe hạng sang, BYD được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới.

Cuộc chiến giành thị phần trên thị trường ô tô Trung Quốc đang ngày càng khốc liệt. Liệu Nissan và các hãng xe truyền thống khác có thể tìm ra lối thoát, hay sẽ phải chấp nhận rút lui khỏi "miếng bánh béo bở" này? Câu trả lời sẽ được hé lộ trong những năm tới.