Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến Dự thảo Thông tư Quy định việc phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ về hoạt động công nghệ cao. Nếu Dự thảo được chấp nhận và có hiệu lực sẽ thay đổi căn bản cách thức quản lý hoạt động công nghệ cao tại Việt Nam. Thay vì phải xin phép ở cấp Bộ như trước đây, các doanh nghiệp giờ đây chỉ cần nộp hồ sơ tại UBND cấp tỉnh nơi đặt trụ sở chính.
 |
| Một sản phẩm của Vườn ươm Doanh nghiệp Công nghệ cao, thuộc Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM. Ảnh: shtpic |
Dựa thảo Thông tư quy định rõ hai loại giấy chứng nhận chính mà UBND cấp tỉnh có thẩm quyền cấp. Loại đầu tiên dành cho doanh nghiệp thành lập mới từ dự án đầu tư sản xuất sản phẩm thuộc danh mục công nghệ cao được khuyến khích phát triển. Loại thứ hai cấp cho các cơ sở ươm tạo công nghệ cao và ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao.
Trước đó, Nghị định số 133/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ được ban hành thúc đẩy mạnh phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước về khoa học và công nghệ (KH&CN). Nghị định này đã trao cho UBND cấp tỉnh nhiều thẩm quyền quan trọng, góp phần tăng sự chủ động, sáng tạo và trách nhiệm của địa phương trong quá trình phát triển khai các chính sách KH&CN.
Theo Dự thảo, UBND cấp tỉnh sẽ có 30 ngày làm việc để thẩm định hồ sơ và 15 ngày để cấp giấy chứng nhận sau khi có kết luận thẩm định. Tổng thời gian xử lý không quá 45 ngày làm việc, nhanh hơn nhiều so với quy trình cũ.
| Xem thêm: Việt Nam đặt mục tiêu 100% doanh nghiệp chuyển đổi số vào 2030 |
Doanh nghiệp chỉ cần chuẩn bị ba loại giấy tờ chính. Đầu tiên là đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận theo mẫu quy định. Tiếp theo là bản sao có chứng thực giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Cuối cùng là bản thuyết minh chứng minh doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chí dự án đầu tư sản xuất sản phẩm công nghệ cao.
Nhiều chuyên gia đánh giá thông tư mới sẽ tạo ra nhiều tác động tích cực. Doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ cao sẽ tiếp cận dễ dàng hơn với các ưu đãi từ Nhà nước. Thời gian chờ đợi giấy phép ngắn hơn giúp các startup tiết kiệm chi phí vận hành và nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường.
UBND các tỉnh cũng có động lực mạnh hơn trong việc thu hút đầu tư công nghệ cao. Họ có thể chủ động đưa ra các chính sách hỗ trợ phù hợp với đặc thù địa phương, tạo sức cạnh tranh giữa các vùng trong việc phát triển công nghệ cao.
Các cơ sở ươm tạo công nghệ cao sẽ được hưởng lợi đặc biệt từ quy định mới. Thủ tục cấp phép đơn giản hơn khuyến khích nhiều tổ chức, cá nhân tham gia vào hoạt động ươm tạo. Điều này góp phần mở rộng hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp trên toàn quốc.
 |
| Hà Nội quyết tâm thu hút đầu tư công nghệ mới |
Tuy nhiên, việc chuyển giao thẩm quyền cũng đặt ra những thách thức không nhỏ. UBND các tỉnh cần có đội ngũ cán bộ am hiểu về công nghệ cao để thẩm định hồ sơ một cách chính xác. Thiếu kiến thức chuyên môn có thể dẫn đến việc cấp phép sai đối tượng hoặc từ chối những dự án có tiềm năng.
Vấn đề thống nhất tiêu chuẩn thẩm định giữa các địa phương cũng cần được quan tâm. Mỗi tỉnh có thể có cách hiểu khác nhau về các tiêu chí đánh giá, tạo ra sự không đồng nhất trong việc cấp phép. Bộ Khoa học và Công nghệ cần có hướng dẫn chi tiết và tổ chức tập huấn cho cán bộ địa phương.
Năng lực giám sát sau cấp phép của các tỉnh cũng là một điểm cần lưu ý. Việc đảm bảo các doanh nghiệp được cấp chứng nhận thực sự hoạt động đúng cam kết đòi hỏi một hệ thống kiểm tra, giám sát hiệu quả.
Những địa phương có chính sách thu hút đầu tư tốt và thủ tục hành chính thuận lợi sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho các doanh nghiệp công nghệ.
Sự cạnh tranh lành mạnh giữa các địa phương sẽ thúc đẩy việc cải thiện chất lượng dịch vụ công. Các tỉnh buộc phải nâng cao năng lực xử lý hồ sơ và tạo môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút doanh nghiệp.
Đặc biệt, các tỉnh có lợi thế về nguồn nhân lực chất lượng cao hoặc hạ tầng công nghệ tốt sẽ có điều kiện phát huy thế mạnh. Họ có thể xây dựng các cụm công nghệ cao đặc thù, tập trung vào những lĩnh vực mà địa phương có tiềm năng.
 Các ông lớn công nghệ đổ xô đầu tư hạ tầng AI tại Việt Nam Nvidia, Qualcomm, FPT liên tiếp rót vốn xây dựng nhà máy chip và trung tâm dữ liệu AI tại Việt Nam, mở ra kỷ nguyên ... |
 Năm lĩnh vực ưu tiên hợp tác công tư nhằm thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ Việt Nam Nghị định 180/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, thiết lập năm lĩnh vực ưu tiên hợp tác công tư, mở ra cơ hội đầu ... |
 Doanh nghiệp được hỗ trợ 70% vốn đầu tư khoa học công nghệ Nghị định Nghị định 180/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 mang đến loạt chính sách ưu đãi hỗ trợ toàn diện, từ hỗ trợ vốn 70% tổng đầu ... |
