Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ: 'Bộ KH&CN bây giờ là 5 ngón tay trên một bàn tay: KHCN, Sở hữu trí tuệ, Đổi mới sáng tạo, Tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng, Chuyển đổi số.
Chương trình Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 vừa được VietNamNet truyền hình trực tiếp tại Cổng TTĐT Bộ Khoa học và Công nghệ (https://www.most.gov.vn/vn), Vietnamnet.vn, Vnexpress.net, fanpage Vietnamnet và fanpage Vnexpress.
Chương trình do Bộ KH&CN chủ trì tổ chức với chủ đề: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số: Đột phá đưa đất nước bước vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng”. Sự kiện đồng thời được thực hiện cầu truyền hình tại trụ sở 63 Sở KH&CN trên toàn quốc.
Chương trình có sự tham dự của ông Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; ông Phạm Gia Khiêm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, Nguyên Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN.
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng tham dự Chương trình Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Cùng với đại diện lãnh đạo của các Ban, bộ, ngành, trung ương và địa phương, chương trình còn có sự tham dự của ngài Iain Frew - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh tại Việt Nam và đại diện đến từ Đại sứ quán các nước: Mỹ, Úc, Singapore, Hàn Quốc, Lào, Pháp, Italia, Phần Lan, Liên minh Châu Âu, Tổ chức hợp tác quốc tế Đức (GIZ).
Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng và Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng thăm gian hàng giới thiệu sản phẩm và giải pháp công nghệ của các doanh nghiệp Việt Nam
Cách đây 62 năm, ngày 18/5/1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gặp mặt giới trí thức, nhà khoa học tại Đại hội lần thứ nhất Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật Việt Nam. Tại đây, Người đã căn dặn: “Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động và không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho Chủ nghĩa xã hội thắng lợi”.
Lời dạy của Người không chỉ soi sáng một thời kỳ lịch sử, mà đã trở thành tuyên ngôn sứ mệnh của khoa học công nghệ Việt Nam suốt hơn sáu thập kỷ.
Đến năm 2013, Việt Nam đã chọn ngày này để kỷ niệm, tôn vinh những người làm khoa học.
Bộ KH&CN: 5 ngón tay trên một bàn tay
Phát biểu khai mạc Ngày hội, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng bày tỏ: "Nhìn lại chặng đường đã qua, mỗi cán bộ ngành Khoa học và Công nghệ đều hết sức tự hào và tri ân sâu sắc công lao, trí tuệ và sự cống hiến thầm lặng của các thế hệ cha anh đi trước đã đặt nền móng vững chắc cho những thành tựu hôm nay - những thành tựu đã góp phần làm nên diện mạo Việt Nam tươi sáng hơn, mạnh mẽ hơn."
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng
Một lần nữa nêu lại 10 điểm đổi mới mạnh mẽ, mang tính cách mạng của Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (Luật KHCN và ĐMST), Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ: "KHCN là nền của một quốc gia. KHCN mà hưng thịnh thì quốc gia mới hưng thịnh. KHCN mà mạnh thì quốc gia mới mạnh. Một quốc gia muốn trở thành cường quốc thì phải là cường quốc KHCN. Một quốc gia muốn trở thành nước phát triển thì phải là một quốc gia có KHCN phát triển".
"Bộ KH&CN bây giờ là 5 ngón tay trên một bàn tay: KHCN, Sở hữu trí tuệ (SHTT), Đổi mới sáng tạo (ĐMST), Tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng (TĐC), Chuyển đổi số (CĐS)", bộ trưởng Hùng nói.
Ông diễn giải: "KHCN là cái máy cái sản xuất ra tri thức; SHTT là biến cái tri thức đó thành tài sản để giao dịch được, tạo thành trị trường tài sản trí tuệ, giúp cho tri thức ra khỏi phòng thí nghiệm và đi xa được; ĐMST là mang cái trí ấy sáng tạo ra sản phẩm, của cải cho xã hội; TĐC là sự đảm bảo hình hài, chất lượng cho sản phẩm hàng loạt; CĐS là môi trường mới, mảnh đất mới, công cụ mới cho sự phát triển. 5 ngón tay này là một chỉnh thể toàn diện cho KHCN phát triển".
Đặc biệt, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay: "Những nhà KHCN có nhiều đóng góp cho sự phát triển của đất nước, của nhân loại phải được tôn vinh muôn đời. Bộ KH&CN sẽ đề xuất Chính phủ xây dựng một công viên với các tượng đài của các nhà KHCN có thành tựu nghiên cứu, có đóng góp xuất sắc cho đất nước và thế giới. Giống như các quốc gia có nghĩa trang danh nhân, nghĩa trang nhà khoa học nổi tiếng".
Nghị quyết 57 là động lực lớn cho các nhà khoa học tiếp tục khám phá, tìm tòi những bí mật của trời đất
Phát biểu tại chương trình, bà Nguyễn Thị Mai Hương- Giám đốc vận hành Công ty CP Công nghệ Hachi Việt Nam bày tỏ: "Chúng ta đang bước vào một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ của ngành nông nghiệp Việt Nam. Nghị quyết 57-NQ/TW không chỉ là kim chỉ nam cho phát triển nông nghiệp sinh thái, nông dân văn minh, mà còn là lời hiệu triệu cho tất cả chúng ta cùng hành động, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu, già hóa lao động nông thôn và áp lực cạnh tranh toàn cầu. Trong hành trình đó, chúng tôi đồng hành cùng người nông dân. Họ cần được tiếp cận với công nghệ, với thị trường, với tri thức và đặc biệt là với những mô hình nông nghiệp thông minh, chi phí phù hợp".
Bà Nguyễn Thị Mai Hương- Giám đốc vận hành Công ty cổ phần công nghệ Hachi Việt Nam
Được biết, Hachi là một startup công nghệ nông nghiệp được ươm tạo từ Dự án Trung tâm Đổi mới sáng tạo ứng phó với Biến đổi khí hậu (VCIC), thuộc Bộ KH&CN. Đến nay, đơn vị đã triển khai hơn 250 mô hình nhà kính thông minh, đồng hành cùng 16 hộ dân tại Sơn La, trong đó có nhiều hộ là phụ nữ làm chủ kinh tế gia đình và đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng 2,2 ha nhà kính thông minh dưới sự ài trợ của FAO, mở ra mô hình chuyển đổi nông nghiệp mới cho vùng trung du miền núi phía Bắc.
"Chúng tôi tin rằng việc tiếp cận công nghệ không chỉ là đặc quyền của những người có điều kiện mà phải là cơ hội dành cho tất cả, đặc biệt là những nhóm yếu thế. Hachi cam kết xây dựng các mô hình nông nghiệp thông minh hướng đến tính bao trùm, tạo điều kiện cho phụ nữ, thanh niên và đồng bào dân tộc thiểu số chủ động làm chủ tri thức, công nghệ và sinh kế bền vững", bà Nguyễn Thị Mai Hương nói.
PG.TS. Phạm Thị Thanh Ngà, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu
Chia sẻ tại Ngày hội, PG.TS. Phạm Thị Thanh Ngà, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu bày tỏ: "Nghị quyết 57 đã khẳng định vai trò then chốt của nhà khoa học trong tiến trình phát triển KH, CN và ĐMST quốc gia. Đây là động lực lớn cho các nhà khoa học tiếp tục khám phá, tìm tòi những bí mật của trời đất, như chính nhận định của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: "nghiên cứu khoa học là lấy bí mật của Trời, là hoạt động tìm ra, khám phá, còn phát triển công nghệ mới là không gian sáng tạo của con người".
"Nhận định này đặc biệt quan trọng với lĩnh vực khoa học của tôi là khoa học Trái đất, khi chúng ta chứng kiến biến đổi khí hậu đang thực sự diễn ra với những kỷ lục về nhiệt độ liên tục bị phá vỡ", nữ nhà khoa học này nói.
Đại sứ Iain Frew: Rất ấn tượng với sự đổi mới chính sách KHCN của Việt Nam
Đại diện cho các Đại sứ, cơ quan ngoại giao, ông Iain Frew - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh tại Việt Nam nhận định: "Đây là một thời điểm thú vị cho KH, CN và CĐS trên toàn thế giới. Chưa bao giờ trong lịch sử, chúng ta thấy vai trò của KH&CN trong việc thúc đẩy năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng năng suất và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Chưa bao giờ trong lịch sử, chúng ta thấy KH&CN thâm nhập vào cuộc sống con người như bây giờ."
Ông Iain Frew - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh tại Việt Nam
"Hai phần ba dân số thế giới được kết nối với internet. Tỷ lệ này ở Việt Nam là 80%. Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một thuật ngữ quen thuộc. Việt Nam có các công ty lớn sẵn sàng đầu tư và cạnh tranh trên thị trường AI toàn cầu", ông Iain Frew nói.
Đặc biệt, Đại sứ Iain Frew cho biết ông rất ấn tượng trước sự đổi mới chính sách nhanh chóng gần đây của Đảng Cộng sản và Chính phủ Việt Nam. "Nghị quyết 57 là một cột mốc trong tư duy của Việt Nam để nhận ra vai trò quan trọng của KH, CN, ĐMST và CĐS trong thời đại mới. Nó cho thấy quyết tâm của Việt Nam trong việc giải quyết các rào cản về thể chế, đầu tư vào nhân tài và cơ sở hạ tầng để nắm bắt cơ hội", Đại sứ nói.
Đại sứ cho biết thêm, hợp tác nghiên cứu và ĐMST giữa Vương quốc Anh và Việt Nam đã kéo dài hơn 10 năm, tập trung vào phát triển bền vững với 80 dự án nghiên cứu chung trong lĩnh vực bệnh truyền nhiễm, nông nghiệp, khả năng phục hồi môi trường, công nghệ chuyển đổi và quản trị nghiên cứu.
"Gần đây, chúng tôi đã công bố 6 dự án hợp tác lớn về kháng thuốc kháng sinh và các bệnh nhiệt đới bị lãng quên, 3 dự án lớn về nuôi trồng thủy sản bền vững và một số dự án về AI, chất bán dẫn và năng lượng tái tạo. Rất vui mừng khi những dự án này quy tụ các trường đại học hàng đầu từ hai quốc gia như Đại học Oxford, King's College London, Imperial College London, Đại học Stirling, Đại học Y Hà Nội, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Cần Thơ, v.v., cho thấy chất lượng công việc chung của chúng tôi", ông Iain Frew bày tỏ.
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: Cần khơi dậy niềm đam mê trong toàn dân về KHCN, ĐMST
Phát biểu tại chương trình Ngày hội, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng dẫn lại lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tầm quan trọng của KHCN trong cuộc gặp mặt các nhà tri thức, nhà khoa học 62 năm trước.
"Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh là kim chỉ nam xuyên suốt các giai đoạn phát triển của đất nước. Đảng và Nhà nước luôn nhất quán quan điểm, KHCN là quốc sách hàng đầu, là điểm quan trọng nhất để phát triển kinh tế xã hội và đã được khẳng định tại văn kiện Đại hội Đảng XIII".
Theo đó, KHCN được xác định là chìa khóa quan trọng hàng đầu và là động lực chính để cơ cấu lại nền kinh tế, xác lập mô hình tăng trưởng mới, đưa Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.
Phó Thủ tướng đánh giá: "Nhìn lại chặng đường vừa qua, những thành tựu KHCN của Việt Nam là minh chứng sống động cho trí tuệ, lòng say mê và nhiệt huyết cống hiến của các nhà tri thức, các nhà khoa học Việt Nam".
Trong bối cảnh thế giới đã bước sang giai đoạn chuyển đổi sâu sắc với AI, IoT, với chuyển đổi xanh, Việt Nam có nhiều thách thức và cơ hội bứt phá. Chính phủ xác định, KHCN, ĐMST là con đường ngắn nhất, là yếu tố sống còn để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, bao trùm, tự chủ, tự lực, thực hiện thành công mục tiêu 100 năm của đất nước.
Trong đó, KHCN, ĐMST là động lực cho tăng trưởng kinh ế, là nền tảng cho Việt Nam thịnh vượng, là công cụ chiến lược để nâng cao năng suất lao động, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
Phát huy tinh thần đó, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã nêu 8 giải pháp đề nghị các bộ ngành và cộng đồng các chuyên gia, nhà khoa học triển khai đồng bộ.
Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý, thông thoáng, minh bạch, cởi trói cho KHCN và ĐMST. Đặc biệt, cần sớm cụ thể hóa Nghị quyết 57 và các dự án luật, chính sách mà Quốc hội đang xem xét thông qua để đưa thể chế thực sự trở thành cầu nối lan tỏa cho chuyển đổi số trong kinh tế xã hội
Thứ hai, tiếp tục phát triển hệ sinh thái ĐMST quốc gia theo hướng toàn diện, đặc biệt cần sự quan tâm mô hình hợp tác công tư, có định hướng hỗ trợ về chính sách để người dân, doanh nghiệp trở thành trung tâm của hệ sinh thái.
Thứ ba, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu cơ bản để tiến tới làm chủ các công nghệ chiến lược, công nghệ lõi. Nhà nước giữ vai trò dẫn dắt, đầu tư mồi để thúc đẩy phát triển phù hợp với xu hương của thế giới như AI, bán dẫn, công nghệ sinh học, năng lượng mới.
Thứ tư, tiếp tục phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho KHCN, cần có cơ chế đãi ngộ xứng đáng, tạo lập môi trường thuận lợi, trao mô hình tự chủ cho các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ, tri thức người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp.
Thứ năm, thúc đẩy ứng dụng KHCN trong quản lý chuyển đổi số kinh tế, coi đầu tư cho KHCN, ĐMST, CĐS là yếu tố sống còn, là công cụ then chốt nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn tới của đất nước.
Thứ sáu, đẩy mạnh ngoại giao khoa học, chủ động hội nhập sâu rộng về KHCN, ĐMST, tranh chủ tri thức, công nghệ tiên tiến trên thế giới, tham gia tích cực vào các mạng lưới tri thức toàn cầu. Ngoại giao khoa học phải là biểu hiện của một quốc gia biết lắng nghe bằng lý trí, đối thoại bằng tri thức, đưa khoa học Việt Nam vươn ra thế giới, là cầu nối mang giá trị tinh hoa đến Việt Nam.
Thứ bảy, tăng cường vai trò của tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng để đáp ứng yêu cầu hội nhập và bảo vệ người tiêu dùng, nâng cao vị thế hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Cuói cùng, khơi dậy niềm đam mê KHCN, ĐMST trong toàn xã hội, tôn vinh các nhà khoa học, các sáng kiến, mô hình thành công để truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, đưa Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam thực sự là một ngày hội của toàn dân, nơi mà mỗi người dân, doanh nghiệp đều có thể đóng góp thành quả của mình vào sự nghiệp phát triển của đất nước.
"Cùng với đội ngũ cán bộ nhà khoa học nhiệt huyết cống hiến, Bộ KH&CN tiếp tục là ngọn cờ đầu trong sự nghiệp đột phá chiến lược, đưa Việt Nam bước vững chắc trên con đường trở thành quốc gia thịnh vượng, giàu mạnh vào 2045", Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
Nhiều sản phẩm và sáng kiến được tôn vinh tại Ngày hội Khoa học công nghệ Việt Nam
Trong khuôn khổ chương trình là Triển lãm thành tựu khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN/ĐMST/CĐS) với nhiều doanh nghiệp tham gia ở 6 khối gian hàng. Chủ đề trưng bày gồm: Trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số; Sáng kiến khoa học và công nghệ; Các sản phẩm KH&CN nổi bật trong các lĩnh vực; Giáo dục STEM; Các sản phẩm của Khối doanh nghiệp khởi nghiệp; Sản phẩm báo chí, truyền thông, xuất bản KHCN/ĐMST/CĐS,…
Robot tự hành của Học viện Kỹ thuật quân sự tại Triển lãm
Tại sự kiện, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng sẽ chính thức công bố Chương trình hành động và sứ mệnh mới của Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) – một thiết chế tài trợ khoa học được tái cấu trúc nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ KH&CN.
Các nhà khoa học và doanh nghiệp được tôn vinh vì những thành tựu đóng góp cho KHCN, ĐMST Việt Nam.
Đặc biệt, 10 đơn vị tiêu biểu đến từ các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp và nhà sáng chế sẽ cùng nhau ký cam kết triển khai các công trình nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ trọng điểm, hướng đến các lĩnh vực ưu tiên như: Nghiên cứu sản xuất thuốc điều trị ung thư theo cơ chế di truyền; Phát triển chip AI ứng dụng cho thiết bị thông minh tại biên (Edge-AI); Thiết kế máy móc phục vụ nông nghiệp tuần hoàn; Làm chủ công nghệ y tế tiên tiến như nút mạch não và hỗ trợ tim; Sản xuất phần mềm trí tuệ nhân tạo ngôn ngữ tiếng Việt “Make in Vietnam”.
Đây là lần đầu tiên một lễ công bố cam kết khoa học quy mô quốc gia được tổ chức đồng thời giữa các nhà khoa học, nhà sáng chế và doanh nghiệp cho thấy tính thực chất và định hướng ứng dụng mạnh mẽ của ngành KH&CN trong giai đoạn phát triển mới.
Đồng thời, trong khuôn khổ chương trình năm nay còn vinh danh các sáng kiến tiêu biểu từ Cuộc thi “Sáng kiến Khoa học 2025” do Báo VnExpress phối hợp tổ chức, với tổng giá trị giải thưởng gần 1 tỷ đồng.
Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 mang thông điệp mạnh mẽ: KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là chìa khóa phát triển, mà chính là sứ mệnh kiến tạo tương lai Việt Nam. Với tinh thần tiên phong, Bộ KH&CN cam kết tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng khoa học, doanh nghiệp và người dân, kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới toàn diện – nơi mỗi ý tưởng sáng tạo đều có cơ hội trở thành hiện thực, mỗi sản phẩm khoa học đều góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo vệ môi trường và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 không chỉ là dịp tôn vinh trí tuệ Việt Nam, mà còn là lời hiệu triệu hành động – để mỗi người dân, mỗi tổ chức, mỗi nhà khoa học cùng chung tay hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường - sáng tạo - thịnh vượng.
Nhân Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng đã có những chia sẻ về nghề báo, trong đó nhấn mạnh báo chí cách mạng cần tiên phong, phát triển từ việc truyền tải thông tin lên các cấp độ cao hơn như tri thức, hiểu biết và thấu hiểu, đồng thời ứng dụng công nghệ mới để cạnh tranh với mạng xã hội. Tạp chí Điện tử và Ứng dụng trân trọng giới thiệu nội dung chia sẻ của Bộ trưởng. Tạp chí Điện tử và Ứng dụng trân trọng giới thiệu nội dung chia sẻ của Bộ trưởng.
"Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Nhưng mỗi thời đại cần một phương pháp riêng để hiện thực hóa quốc sách đó. Với thời đại này, không có cách nào khác là dùng công nghệ để đổi mới giáo dục".
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định Báo chí Cách mạng Việt Nam phải đổi mới tư duy, nâng cao chuyên môn để xứng đáng truyền thống 100 năm.
Tại Lễ Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đề ra 5 nhiệm vụ trọng tâm cho báo chí trong kỷ nguyên mới, nhấn mạnh vai trò tiên phong chuyển đổi số.
