![sô cô la trong kẹo Giáng sinh năm nay có thể là hàng giả]( "sô cô la trong kẹo Giáng sinh năm nay có thể là hàng giả") |
| Thị trường ca cao biến động khó lường đã khiến một số nhà sản xuất bánh kẹo phải xem xét lại cách thức thu mua sô cô la của họ. |
Ca cao khan hiếm, giá cả biến động dữ dội
Ghana và Bờ Biển Ngà, hai quốc gia chiếm hơn một nửa sản lượng ca cao toàn cầu đã liên tiếp đối mặt với điều kiện canh tác bất lợi trong những năm gần đây. Hệ quả là giá ca cao từng tăng vọt lên hơn 12.000 USD/tấn vào cuối năm 2024, mức cao kỷ lục trong lịch sử.
Dù giá hợp đồng tương lai ca cao đã giảm hơn 50% trong năm 2025 nhờ triển vọng mùa màng cải thiện, tác động của giai đoạn giá cao vẫn đang “ngấm” vào thị trường bán lẻ. Dữ liệu từ Circana và Cục Thống kê Lao động Mỹ cho thấy giá sô cô la đã tăng khoảng 30% trong vòng một năm tính đến tháng 10.
Trong báo cáo tài chính quý III, Mondelez International, chủ sở hữu các thương hiệu Cadbury, Milka và Toblerone cũng mới thừa nhận sự biến động của giá ca cao và rủi ro phòng hộ là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến mục tiêu lợi nhuận.
![Vì sao sô cô la trong kẹo Giáng sinh năm nay có thể là “hàng giả”?]( "Vì sao sô cô la trong kẹo Giáng sinh năm nay có thể là “hàng giả”?") |
| Vì sao sô cô la trong kẹo Giáng sinh năm nay có thể là “hàng giả”? |
Khi “sô cô la” không còn là sô cô la
Trước áp lực chi phí, nhiều doanh nghiệp đã lựa chọn cách giảm hàm lượng ca cao trong sản phẩm. Tại Anh, các thanh kẹo McVitie’s Club và Penguin gần đây buộc phải đổi nhãn thành “có hương vị sô cô la”, sau khi công ty mẹ Pladis điều chỉnh công thức để tiết kiệm chi phí.
Xu hướng này không chỉ dừng lại ở vài thương hiệu. Theo Massimo Sabatini, đồng sáng lập kiêm CEO của startup Foreverland (Ý), việc thay thế ca cao bằng các nguyên liệu khác như bột carob, hạt bí ngô hay đậu gà đang ngày càng phổ biến, đặc biệt với các sản phẩm giá rẻ.
“Sô cô la nguyên chất có thể dần trở thành mặt hàng xa xỉ, trong khi các sản phẩm thay thế sẽ chiếm lĩnh phân khúc đại chúng,” ông Sabatini nhận định.
Sabatini cho rằng thị trường đang phân hóa rõ rệt:
Sô cô la thanh nguyên chất phục vụ nhóm khách hàng cao cấp, sẵn sàng chi trả cao
Sản phẩm ‘vị sô cô la’ dành cho bánh quy, ngũ cốc, kem và đồ ăn vặt, nơi ca cao chỉ còn là thành phần phụ
Ông dẫn chứng trào lưu sô cô la Dubai, với giá có thể lên tới 80 euro/kg, như minh họa cho sự “xa xỉ hóa” của sô cô la truyền thống.
Ngoài yếu tố chi phí, các nhà sản xuất sô cô la thay thế còn quảng bá sản phẩm của họ như giải pháp cho những vấn đề tồn tại lâu nay của ngành ca cao, từ phá rừng, phát thải carbon đến lao động trẻ em.
Planet A Foods (Đức) – công ty sản xuất sô cô la từ hạt hướng dương cho biết nhu cầu đang tăng mạnh. Theo giám đốc tiếp thị Jessica Karch, ngay cả khi giá ca cao ổn định, khó có khả năng quay lại mức rẻ như trước đây, trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu tăng nhanh, đặc biệt tại Trung Quốc và Ấn Độ.
“Hội chứng PTSD” của thị trường ca cao
Theo Drew Geraghty, nhà môi giới hàng hóa tại ICAP (Mỹ), cú sốc giá ca cao giai đoạn 2023–2025 đã để lại “hội chứng căng thẳng hậu sang chấn” cho thị trường.
“Khi giá bơ ca cao từng cao gấp ba lần giá ca cao kỳ hạn, các nhà sản xuất buộc phải xoay xở: làm thanh nhỏ hơn, pha trộn nguyên liệu, hoặc thay thế hoàn toàn nếu có thể,” ông nói.
Dù giá hiện đã hạ nhiệt, nhiều doanh nghiệp vẫn đặt câu hỏi: tại sao phải quay lại ca cao đắt đỏ khi có những lựa chọn rẻ hơn và khó bị người tiêu dùng phát hiện?
Các chuyên gia dự đoán, trong thời gian tới, thị trường sẽ chứng kiến:
Thứ nhất, nhiều sản phẩm kết hợp ca cao với nhân kem, bánh giòn, sữa để giảm tỷ lệ ca cao
Thứ hai, sô cô la thay thế xuất hiện nhiều hơn ở lớp phủ, nhân bánh và đồ ăn vặt.
Riêng sô cô la thanh truyền thống vẫn giữ ca cao làm thành phần chính, do gắn liền với kỳ vọng hương vị và giá trị cảm xúc
Với người tiêu dùng, điều đó đồng nghĩa: không phải thanh “sô cô la” nào trong mùa lễ hội cũng thực sự là sô cô la.
