Tổng thống Donald Trump cầm lệnh hành pháp về việc tăng thuế quan, ngày 13 tháng 2 năm 2025

Khi Tổng thống Donald Trump khẳng định ông nghiêm túc về việc áp dụng mức thuế quan mạnh tay với các đối tác thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ, người sáng lập Suvie, Robin Liss cho biết bà đang khẩn trương tìm kiếm một địa điểm thay thế để sản xuất lò nướng mini của mình vì bà không đủ khả năng chi trả thuế quan đối với các sản phẩm từ Trung Quốc.

Sản phẩm của Suvie - những thiết bị nhà bếp có thể chế biến bữa tối chỉ trong vài phút, được sản xuất tại một trong những trung tâm sản xuất lớn nhất Trung Quốc và bao gồm hơn 500 linh kiện được cung cấp từ khắp nơi trong nước này.

"Tôi sắp hết thiết bị để bán," Liss chia sẻ trước chuyến đi hai tuần đến Đài Loan và Việt Nam. "Tôi phải tìm ra giải pháp."

Suvie là một trong số nhiều nhà sản xuất thiết bị đang vật lộn để tồn tại trong bối cảnh kế hoạch thuế quan của Tổng thống Trump. Những thay đổi trong chính sách từ Nhà Trắng đã tạo ra sự biến động trên Phố Wall, nơi cổ phiếu công nghệ vừa trải qua quý tồi tệ nhất kể từ năm 2022, và gây hoảng loạn cho các doanh nghiệp nhỏ - những đơn vị có ít đệm tài chính để đối phó với chi phí gia tăng và các nút thắt trong chuỗi cung ứng.

Trump đã áp thêm thuế quan lên Trung Quốc vào đầu năm nay và hiện đang mở rộng sang các đối tác thương mại khác. Vào chiều thứ Tư, Tổng thống Trump dự kiến sẽ công bố các mức thuế đáp trả đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Canada và Mexico. Ba quốc gia này chiếm khoảng 40% tổng kim ngạch nhập khẩu của Mỹ năm ngoái, tương đương hơn 1,3 nghìn tỷ USD, theo Cục Thống kê Hoa Kỳ.

"Những công ty nghĩ rằng họ đã an toàn khi chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc bất ngờ nhận ra đó không phải quyết định sáng suốt," Peter Hanbury, đối tác tại công ty tư vấn Bain nhận xét. "Có nhiều lựa chọn khác nhau về nơi di chuyển sản xuất, nhưng không ai muốn quyết định khi chưa biết chính xác cấu trúc thuế quan sẽ đi về đâu."

Thiết bị nấu ăn của Suvie. Ảnh Suvie

Chi phí tăng, sức mua giảm

Liss cho biết công ty của bà, có trụ sở tại Massachusetts, đang tự gánh chịu các chi phí thay vì chuyển cho khách hàng. Đối với Suvie, chi phí không chỉ gắn với thiết bị nhà bếp có kích thước bằng lò vi sóng nhưng cung cấp hơn 10 chế độ nấu ăn khác nhau, mà còn phải đối mặt với giá thực phẩm cao hơn trong các bộ thực phẩm bắt đầu từ 11,49 USD mà công ty cung cấp.

Vấn đề đối với Suvie và các doanh nghiệp hướng đến người tiêu dùng khác là trong khi chi phí đang tăng vọt do thuế quan và lạm phát, người Mỹ lại đang mất đi sức mua.

Chủ tịch Fed Jerome Powell đã thừa nhận "sự giảm sút trong chi tiêu tiêu dùng" trong cuộc họp tháng 3 và cảnh báo thuế quan có thể tạo áp lực tăng giá. Một phân tích từ Yale Budget Lab ước tính thuế quan có thể khiến hộ gia đình Mỹ trung bình tốn thêm từ 1.600 đến 2.000 USD mỗi năm.

Liss ra mắt Suvie vào năm 2015 và bắt đầu vận chuyển sản phẩm vào năm 2019, sau chiến dịch Kickstarter cho "robot nhà bếp với khả năng nấu đa vùng và làm lạnh." Dù công ty tăng trưởng 80% trong năm ngoái với doanh thu hàng năm từ 20 đến 30 triệu USD, thuế quan gần đây đối với Trung Quốc đã khiến mức thuế tăng từ 3% lên 23%, đẩy công ty vào tình trạng lỗ.

"Điều quan trọng là chúng tôi phải tìm quốc gia mới cho sản xuất, bất kể Trump công bố gì vào 'Ngày Giải phóng'," Liss nói. "Dù chúng tôi đi đâu, công ty có thể mở rộng quy mô trong vòng sáu tháng - cực kỳ nhanh và gần như chưa từng có. Nhưng nếu không thực hiện được, chúng tôi có thể không có sản phẩm cho mùa lễ hội, đó là mùa bán hàng chính của chúng tôi."

Doanh nghiệp nhỏ đối mặt với nguy cơ phá sản

Deena Ghazarian, nhà sáng lập Austere, công ty sản xuất cáp, thiết bị làm sạch và sản phẩm nguồn điện có trụ sở tại Oregon, cũng đang đối mặt với tình thế tương tự. Công ty 12 người này đã chuyển khoảng một nửa hoạt động từ Trung Quốc sang Đài Loan và Việt Nam, nhưng kế hoạch chuyển sang Mexico đã đình trệ vào tháng 11 do lo ngại về thuế quan mới.

Tùy thuộc vào mặt hàng, lên đến 50% linh kiện của Ghazarian đến từ Trung Quốc. Đối với dung dịch làm sạch, cô ước tính sẽ mất hơn một năm để chuyển sản xuất sang Thái Lan.

"Tôi đang mua thời gian để tìm ra bước đi tiếp theo," Ghazarian nói sau khi bắt đầu tích trữ sản phẩm từ năm ngoái. "Nếu tôi cứ phải chi tiêu để chuyển đổi nhằm tránh thuế quan, đến một thời điểm nào đó, nó sẽ không mang lại lợi nhuận xứng đáng. Bước cuối cùng là tăng giá cho người tiêu dùng, điều mà nhiều đối tác đã lên kế hoạch thực hiện vào cuối tuần này."

Tác động lan rộng đến ngành công nghệ tiêu dùng

Hiệp hội Công nghệ Tiêu dùng (CTA) ước tính thuế quan mới có thể làm tăng giá laptop và máy tính bảng lên tới 68%, điện thoại thông minh lên tới 37%, và máy chơi game tới 58%. Thuế quan sẽ làm giảm sức mua của người tiêu dùng từ 90 tỷ đến 143 tỷ USD mỗi năm.

"Điều này thực sự tàn khốc đối với nền kinh tế Hoa Kỳ," CEO của CTA Gary Shapiro nói. "Nó gây ra lạm phát khủng khiếp."

Andrew Wilson từ Phòng Thương mại Quốc tế cảnh báo thuế quan 20-25% có thể xóa sạch toàn bộ biên lợi nhuận hoạt động của nhiều công ty, đồng thời cũng làm phức tạp khả năng hoạt động ở nước ngoài của họ.

Thách thức di dời sản xuất

Việc di dời sản xuất không hề đơn giản. Qua nhiều năm, các thành phố Trung Quốc như Thâm Quyến, Quảng Châu và Đông Quan đã trở thành trung tâm sản xuất điện tử với cơ sở cung cấp linh kiện tốt nhất, chuyên môn lao động và cơ cấu chi phí khó tái tạo ở nơi khác.

"Việc nói về thuế quan đang đẩy nhiều doanh nghiệp ra khỏi Trung Quốc, nhưng trong nhiều trường hợp, họ cũng không đến Hoa Kỳ," Terry Arbaugh từ SEACOMP nhận xét. "Các tập đoàn lớn đã chuyển sản xuất sang Đài Loan, Thái Lan và Ấn Độ, nhưng đã cạn kiệt phần lớn nguồn cung ở những thị trường nhỏ này."

Suvie hiện đang tập trung vào việc tìm một địa điểm thay thế ở châu Á thay vì đưa sản xuất về Mỹ.