 |
| Ấn Độ đã nối lại việc cấp thị thực du lịch cho công dân Trung Quốc lần đầu tiên sau 5 năm. Ảnh minh họa: AI. |
Ấn Độ vừa quyết định nối lại việc cấp thị thực du lịch cho công dân Trung Quốc sau 5 năm gián đoạn, đây là một động thái được đánh giá là tích cực trong nỗ lực giảm căng thẳng song phương.
Quan hệ giữa hai quốc gia trở nên lạnh giá sau vụ đụng độ chết người tại biên giới Himalaya vào năm 2020. Ấn Độ sau đó đã siết đầu tư từ Trung Quốc và cấm hàng loạt ứng dụng như TikTok, Weibo và Shein.
Tuy nhiên, các dấu hiệu tan băng đã xuất hiện trong những năm gần đây với nhiều cuộc gặp cấp cao, đặc biệt là giữa ông Tập Cận Bình và Thủ tướng Modi tại thượng đỉnh BRICS 2024.
Trung Quốc gọi quyết định này là “động thái tích cực” và cho biết sẽ tiếp tục thúc đẩy đi lại xuyên biên giới. Hai bên dự kiến gặp lại vào cuối năm nay để bàn về vấn đề biên giới.
Quyết định của Ấn Độ về việc nối lại thị thực du lịch cho công dân Trung Quốc sau 5 năm im ắng không phải là hành động ngẫu nhiên. Nó đến sau một giai đoạn dài quan hệ song phương bị phủ bóng bởi căng thẳng địa chính trị và khởi nguồn từ một cuộc đụng độ đẫm máu bên rìa dãy Himalaya vào năm 2020.
Khi ấy, khu vực Galwan là một điểm nóng tranh chấp biên giới giữa hai cường quốc châu Á - trở thành tâm chấn của một cuộc đối đầu vũ trang hiếm hoi. Binh lính hai bên, không sử dụng súng mà bằng gậy gộc và đá, đã khiến hàng chục người thiệt mạng. Tại Ấn Độ, nỗi đau thương vong của 20 binh sĩ nhanh chóng được chuyển hóa thành làn sóng phản đối Trung Quốc trên diện rộng, kéo theo hàng loạt biện pháp cứng rắn từ chính phủ.
Trong vài tháng ngắn ngủi sau đó, Ấn Độ lần lượt cấm hàng loạt ứng dụng Trung Quốc như TikTok, Weibo, Shein – không chỉ vì lý do an ninh, mà còn như một thông điệp ngoại giao rõ ràng. Thị thực với công dân Trung Quốc gần như bị đóng băng, trong khi đầu tư từ Bắc Kinh vào New Delhi rơi vào tình trạng kiểm soát chặt chẽ.
Không chỉ dừng lại ở chính sách, một bức tường tâm lý đã dần hình thành giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu lục. Mọi dấu hiệu hợp tác đều trở nên dè dặt, còn các cuộc đối thoại chính thức, nếu có, cũng diễn ra trong trạng thái thăm dò, cầm chừng.
Tuy vậy, thời gian dường như đã làm dịu đi phần nào những vết xước chính trị. Từ sau đại dịch, những nỗ lực khôi phục lòng tin đã được khởi động lại một cách lặng lẽ. Các cuộc gặp ngoại giao cấp cao tái xuất hiện trên các diễn đàn đa phương. Và mới đây nhất, cuộc gặp trực tiếp giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Narendra Modi bên lề hội nghị thượng đỉnh BRICS 2024 được xem như bước khởi đầu cho một tiến trình hàn gắn.
Việc nối lại cấp thị thực du lịch - tuy mang tính biểu tượng - lại là một động thái cho thấy mong muốn bình thường hóa quan hệ. Nó gửi đi thông điệp rằng hai quốc gia không muốn để quá khứ chi phối tương lai, ít nhất là trong các lĩnh vực nhân văn như giao lưu nhân dân và du lịch. Nhưng liệu lớp băng dày của ngờ vực có thực sự tan chảy, vẫn là câu hỏi chưa có lời giải.
