Năm 2023, FPT mới quyết định thành lập FPT Automotive (FA), tuy nhiên ngay từ khi thực hiện giấc mơ FPT Automotive, FPT đã hướng tới mục tiêu 1 tỷ USD doanh thu vào năm 2030. Đối với nhiều tập đoàn lớn trên thế giới thì doanh thu 1 tỷ đô không có gì là quá khó, nhưng với một công ty non trẻ như FPT Automotive (FA), lại là một công ty công nghệ của Việt Nam thì đây là mục tiêu không dễ đạt được. Dù vậy, chúng tôi vẫn có rất nhiều cơ sở để xem mục tiêu đó không phải là “hiện thực viển vông”.

Như chúng ta thấy thì càng ngày lượng phần mềm bên trong một chiếc ô tô sẽ ngày càng nhiều. Cụ thể trong một báo cáo vào năm 2024 thì ước tính sẽ có khoảng 100 triệu dòng code bên trong mỗi chiếc xe (Báo cáo của TATA Technologies - 2032: A Jack Of All Trades SDV Approach). Có thể thấy, lượng phần mềm chạy bên trong một chiếc xe ô tô là rất lớn. Và đây chính là cơ hội cho người FPT nói riêng và người làm phần mềm nói chung.

Ngược trở lại với nền công nghiệp xe hơi Đức, nơi mà người Đức vốn rất tự hào với bề dầy hơn 100 năm và các quốc gia khác trên thế giới đều không thể có được. Tuy nhiên, ngày nay, đặc biệt là khi ô tô điện lên ngôi thì giá trị của một chiếc ô tô không còn nằm ở động cơ nữa, nó nằm ở phần mềm. Chính vì thế mà giờ đây không chỉ có các công ty chuyên làm phần mềm tập trung vào lĩnh vực phần mềm cho ô tô, mà cả các công ty chuyên sản xuất ô tô truyền thống cũng quan tâm đến phần mềm cho ô tô. Họ đang tìm cách tự làm phần mềm, tìm cách xây dựng đội ngũ IT để có thể tự thiết kế phần mềm cho riêng họ.

Ví dụ như hãng ô tô của Đức Volkswagen đã lập ra hẳn một team chuyên làm phần mềm cho họ với nhân sự lên đến mấy nghìn người. Hay một hãng ô tô Mỹ thay vì tìm đối tác bên ngoài, họ đã thành lập hẳn một team IT với vài nghìn người. Hay như Toyota của Nhật Bản cũng có chiến lược in house, có thể tự làm hết thay vì thuê bên ngoài. Để làm gì? Để họ tự kiểm soát chiến lược, chất lượng và cả giá thành sản phẩm.

Rõ ràng, ngành ô tô đã có rất nhiều thay đổi. Vậy đâu là cơ hội cho chúng ta?

Trong ngành Automotive có nhiều tầng, các tầng này được cấu trúc theo hình kim tự tháp. Trong đó, tầng cao nhất là các OEM (Original Equipment Manufacturer) đó là Các hãng sản xuất ô tô.

Ví dụ ở Việt Nam có Vinfast, ở Nhật Bản có Toyota, Honda; ở Đức có BMW…

Ở tầng thứ 2 từ trên xuống chúng ta có các Tier 1 supplier (Nhà cung cấp linh kiện bán trực tiếp cho các OEM). Trong ô tô có chục nghìn linh kiện lớn nhỏ, cần nhiều nhà cung cấp đây chính là chuỗi cung ứng. Ví dụ như Bosch, Magna (Canada), Denso (Nhật) - 3 hãng to nhất

Ở tầng thứ 3, cũng là tầng cuối cùng, lúc này mới là cơ hội cho các Chip Makers, trong mỗi một chiếc xe ô tô có rất nhiều con chip chạy trên đó, và chúng ta có thể thấy sự hiện diện của NVIDIA, của Qualcomm, của NXP… Và đó cũng là câu trả lời vì sao trong các triển lãm công nghệ lớn trên thế giới như CES hay MWC hay IFA hiện nay đều có sự xuất hiện của các mẫu xe hơi.

FPT với tư cách là một công ty về dịch vụ công nghệ, đang phục vụ gián tiếp người tiêu dùng qua các sản phẩm sử dụng phần mềm ô tô số của FPT. Và khi phần mềm lên ngôi thì các hãng xe sẽ cạnh tranh nhau về lợi nhuận trong mảng phát triển phần mềm, thay vì phần cứng và vỏ xe.

Sự chuyển dịch đã giúp các hãng ô tô tự làm phần mềm, tự làm luôn linh kiện, và đây rõ ràng là cơ hội cho FPT có thể thiết kế phần mềm cho các hãng ô tô. FPT cũng có thể chủ động phát triển phần mềm, trở thành đối tác tư vấn cho khách hàng về các giải pháp phần mềm. Thật may mắn là Việt Nam chúng ta cũng đã có một thương hiệu xe ô tô của riêng mình, và Vinfast chính là cơ hội vàng để FPT có thể chung tay tạo nên một thương hiệu xe hơi made in Việt Nam.

Đây cũng là lý do vì sao software mới có cụm SDV (Software defined vehicle), đây là giá trị của xe, lõi của xe được quyết định bởi phần mềm. Hiện nay, đang có xu hướng là các công ty trong ngành đang hợp tác để cùng nhau tạo ra các nền tảng mở cho ngành ô tô.

Ví dụ như các hãng xe hơi Nhật Bản như Honda, Nissan vừa công bố hợp tác chiến lược để cùng phát triển. Hay Toyota, Mazda, Suzuki cũng đã sớm liên kết với nhau bắt tay với một loạt công ty bên ngoài để tạo ra một hệ sinh thái hoàn hảo cho xe hơi. Đây cũng chính là cơ hội to lớn cho FPT nói riêng và các công ty công nghệ nói chung. Lúc này là thời đại AI, lấy software làm nòng cốt để tạo ra open platform cho ngành ô tô.

Chúng tôi mong rằng, FPT sẽ là một trong những công ty tiên phong trong việc tích hợp AI để thiết kế và phát triển SDV (software-defined vehicles). Trong ngành ô tô, Ai có thể tìm thấy ở tính năng xe tự lái của Tesla, chúng ta có thể trải nghiệm bản full self driving.

Nhờ được luyện tập mỗi ngày mà AI đã có thể lái smooth, thông minh hơn và Tesla cũng là hãng xe đầu tiên đã đưa công nghệ xe không người lái vào trong thực tế. Nhờ sử dụng End to end learning trong AI, mà chiếc xe hơi ngày nay đã có thể tự lái như người.

Sau nhiều năm đầu tư vào AI, đến thời điểm hiện tại FPT đã trở thành một trong những tập đoàn công nghệ hàng đầu.

Với niềm tin vững chắc vào sự phát triển của công nghệ AI, chúng ta có quá nhiều cơ hội và kỹ sư VN hoàn toàn có thể đóng góp những giá trị lớn lao. Việc thành lập chuyên ngành khoa công nghệ ô tô số (Automotive Software Engineering) tại ĐH FPT chính là một quyết định đúng đắn và lâu dài, giúp góp phần chủ động đào tạo nguồn nhân lực trong ngành Automotive.

Hiện tại, FPT Automotive cũng đang có kế hoạch liên kết với một số trường ĐH trong nước để mở ngành công nghệ ô tô số, đồng thời cung cấp giáo trình để thực hành lập trình đúng về automotive, AI, bán dẫn, cấp học bổng, chia sẻ các kiến thức chuyên môn với các thầy … Tuy nhiên đây là bước đường dài, còn ở thời ‘hiện tại tiếp diễn’ thì chúng tôi mong muốn lan tỏa đến các bạn học sinh sinh viên đang theo đuổi ngành công nghệ ô tô có thể đầu tư theo đuổi lĩnh vực này ngay từ năm thứ 1 đại học.

Ngoài ra, với sự lên ngôi của phần mềm ô tô, cơ hội của FPT và VN trong ngành bán dẫn cũng rất rộng mở. Cụ thể là con chip chạy trong ô tô khuyến khích các bạn sinh viên trau dồi kiến thức để phát triển lĩnh vực này.