Xúc tiến thương mại, phát triển thị trường cho sản phẩm công nghệ cao

Trong thời đại chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy thị trường cho các sản phẩm khoa học công nghệ tại Việt Nam còn gặp nhiều rào cản: thiếu cơ chế liên kết giữa Viện nghiên cứu, doanh nghiệp, nhà nước; hạn chế trong các hoạt động thương mại hàng hoá và sự thiếu hụt trong chính sách hỗ trợ dài hạn. Qua đó cho thấy, sự phát triển sản phẩm khoa học công nghệ không chỉ là yêu cầu tất yếu để hiện thực hoá các mục tiêu của Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị mà còn là động lực để đưa khoa học công nghệ thành nền tảng phát triển bền vững của đất nước.

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Vũ Bá Phú nhận định, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là một trong số những Nghị quyết mang tính “bản lề” làm thay đổi diện mạo của nền kinh tế Việt Nam. Theo Cục trưởng Vũ Bá Phú, ngành Công Thương đã có những đóng góp quan trọng trong việc triển khai thực hiện tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW. Đặc biệt, các Tham tán, Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài, với vai trò và chức năng của mình đã trở thành “cầu nối” để thu hút và chỉ điểm những công nghệ nguồn, hỗ trợ cho đổi mới sáng tạo của Việt Nam.

Toàn cảnh Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 7/2025. Ảnh: Phương Cúc.

Cục trưởng Vũ Bá Phú cho biết, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam đã và đang được hình thành, phát triển mạnh với hơn 3.800 startup công nghệ, 74.000 doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin; đội ngũ lao động chất lượng cao hơn 1,2 triệu. Cả nước hiện có trên 140 trường đại học, viện nghiên cứu và tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, bao gồm các vườn ươm, trung tâm và câu lạc bộ đổi mới sáng tạo, tạo thành mạng lưới quan trọng thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp công nghệ. Nhiều lĩnh vực đã ghi nhận sự vươn lên mạnh mẽ của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo như: công nghệ giáo dục, công nghệ tài chính, du lịch, bất động sản…

“Tuy nhiên, thị trường tiêu thụ sản phẩm khoa học công nghệ Việt Nam tại nước ngoài vẫn còn hạn chế. Điều này đặt ra yêu cầu phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa các Bộ, Ngành, các hiệp hội ngành hàng, cộng đồng doanh nghiệp và đặc biệt là hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài nhằm đưa sản phẩm đổi mới sáng tạo của Việt Nam ra thị trường toàn cầu” - Cục trưởng Vũ Bá Phú chia sẻ.

Tại Hội nghị, các ý kiến, đại biểu đã tập trung trao đổi về 4 chuyên đề chính: (i) Cơ chế, chính sách đổi mới sáng tạo và xúc tiến đầu tư - thương mại trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; (ii) Kết nối ngành phần mềm - công nghệ thông tin của Việt Nam với thị trường toàn cầu: tiềm năng, thách thức và kiến nghị hỗ trợ; (iii) Phát triển thị trường cho sản phẩm công nghiệp hỗ trợ công nghệ cao và giải pháp đồng hành của hệ thống Thương vụ; (iv) Phát triển thị trường sản phẩm công nghiệp xanh, tuần hoàn - vai trò kết nối của hệ thống Thương vụ. Hội nghị cũng chia sẻ các thông tin kết nối ngành phần mềm – CNTT Việt Nam với thị trường toàn cầu; Phát triển thị trường cho sản phẩm công nghiệp hỗ trợ có hàm lượng công nghệ cao; Phát triển thị trường cho sản phẩm công nghiệp xanh, tuần hoàn; Tối ưu hóa xúc tiến thương mại, phát triển thị tường cho sản phẩm khoa học công nghệ.

Các Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ, Trung Quốc, Đức, Canada cũng đã chia sẻ về thị trường, xu hướng phát triển khoa học công nghệ nước sở tại; tiềm năng tiêu thụ sản phẩm công nghệ Việt Nam. Đặc biệt, các thương vụ đã đưa ra những khuyến nghị cụ thể để doanh nghiệp và cơ quan quản lý cùng tham khảo, hướng đến tiếp cận các thị trường.

Thực tế cho thấy, thị trường khoa học và công nghệ Việt Nam vẫn còn không ít điểm nghẽn. 85% hợp đồng chuyển giao công nghệ tại Việt Nam đến từ nước ngoài, chủ yếu trong nội bộ doanh nghiệp FDI. Tỷ lệ thương mại hóa tài sản trí tuệ chỉ đạt 0,1%, thấp hơn 50 lần so với mức trung bình toàn cầu. Từ thực tế đó, Bộ Công thương đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể như ban hành Quyết định 1131/QĐ-BCT về Danh mục công nghệ chiến lược, tổ chức chuỗi hoạt động xúc tiến thương mại tại Hoa Kỳ, Ấn Độ và các thị trường trọng điểm. Đồng thời, Bộ Công thương yêu cầu các đơn vị phối hợp xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất thông minh, thúc đẩy kết nối “ba nhà” – Nhà nước, viện/trường và doanh nghiệp.

Cùng với đó, nhanh chóng thực thi các chính sách đã ban hành. Trong đó, hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài phải được coi là “cánh tay nối dài” để thu hút công nghệ nguồn, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và thúc đẩy hợp tác nghiên cứu quốc tế.

Xuất khẩu xanh để nâng cao vị thế quốc gia Ngày 4/12, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức Diễn đàn xúc tiến xuất khẩu Việt Nam 2024 với chủ đề “Xúc tiến ...

Hội thảo tập huấn về Hệ thống quản trị thông tin và điều hành xúc tiến thương mại Ngày 16/12, tại Hà Nội, Cục Xúc tiến thương mại - Bộ Công Thương đã phối hợp với Sở Công Thương, Trung tâm Xúc tiến ...

Công bố 200 doanh nghiệp tiêu biểu tham gia gian hàng quốc gia Việt Nam 2025 Ngày 12/6, tại Hà Nội, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) phối hợp với Alibaba.com chính thức công bố danh sách 200 doanh ...