Bị Mỹ trừng phạt, Huawei lật ngược tình thế bằng công nghệ AI

Huawei không chỉ đại diện cho câu trả lời của Bắc Kinh cho Nvidia, mà còn đang tạo ra toàn bộ hệ sinh thái AI xung quanh chip AI của mình, cung cấp các trung tâm dữ liệu và phần mềm. Ảnh: CNBC.

Thay đổi để sinh tồn

Kể từ khi bị Washington đưa vào danh sách đen thương mại vào năm 2019, Huawei buộc phải tái định hình toàn bộ chiến lược kinh doanh. Doanh thu từ mảng tiêu dùng, từng là lĩnh vực chủ lực của tập đoàn, giảm hơn một nửa chỉ trong hai năm. Nhưng thay vì lùi bước, gã khổng lồ công nghệ có trụ sở tại Thâm Quyến đã chọn cách tiến lên bằng việc đặt cược vào AI – lĩnh vực được Trung Quốc xác định là “mũi nhọn chiến lược quốc gia”.

Paul Triolo, Phó Chủ tịch cấp cao tại DGA-Albright Stonebridge Group, nhận định: “Huawei đã buộc phải mở rộng trọng tâm cốt lõi của mình do áp lực bên ngoài. Giờ đây, không có công ty công nghệ nào khác có thể cạnh tranh với Huawei về độ bao phủ rộng và chiều sâu kỹ thuật trong chuỗi giá trị AI”.

Ascend: Vũ khí phần cứng thách thức Nvidia

Một trong những bước ngoặt của Huawei là sự ra đời của dòng chip Ascend, đặc biệt là Ascend 910, được giới thiệu năm 2019 như một phần trong chiến lược “AI toàn cảnh – mọi tình huống”. Dù không còn quyền tiếp cận các nhà sản xuất chip tiên tiến như TSMC, Huawei vẫn chứng minh khả năng “tự lực” bằng cách hợp tác với SMIC – nhà sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc, dù cũng đang chịu trừng phạt từ Mỹ.

Sự xuất hiện của mẫu điện thoại 5G tích hợp chip nội địa vào năm 2023 gây chấn động giới công nghệ, cho thấy Huawei đã trở lại đường đua chip tiên tiến một cách đáng gờm.

Không dừng lại ở đó, Huawei còn ra mắt hệ thống AI CloudMatrix 384, kết nối 384 chip Ascend 910C – sản phẩm được đánh giá là có khả năng cạnh tranh trực tiếp với GPU cao cấp của Nvidia. Theo báo cáo của Forrester, CloudMatrix thậm chí có thể “vượt trội hơn” Nvidia GB200 NVL72 ở một số chỉ số.

CANN: Đối trọng của CUDA trong phần mềm AI

Thay vì chỉ cạnh tranh phần cứng, Huawei còn phát triển hệ sinh thái phần mềm AI của riêng mình. Nổi bật trong đó là CANN (Compute Architecture for Neural Networks) – được ví như "CUDA phiên bản Trung Quốc", cho phép tối ưu hóa khả năng tính toán của các chip Ascend.

Theo các nhà phân tích, chiến thắng trong cuộc đua AI không chỉ là về phần cứng nhanh hơn mà còn nằm ở việc cung cấp công cụ hiệu quả cho nhà phát triển. Dù hệ sinh thái CANN chưa tích hợp hoàn toàn với các nền tảng mã nguồn mở phổ biến, Huawei vẫn cho thấy tốc độ bắt kịp đáng kinh ngạc.

Mô hình Pangu: Khác biệt để bền vững

Một phần quan trọng trong “chiến lược AI đa năng” của Huawei là dòng mô hình ngôn ngữ lớn Pangu, được thiết kế để phục vụ các ứng dụng chuyên biệt theo ngành. Không chạy theo mô hình AI đa năng như GPT-4 của OpenAI hay Gemini của Google, Pangu được triển khai thực tế trong hơn 20 lĩnh vực, từ y tế, tài chính, chính phủ cho tới dầu khí và khai thác mỏ.

Huawei cũng đã mã nguồn mở Pangu, nhằm mở rộng khả năng hợp tác và ảnh hưởng quốc tế – một bước đi chiến lược để thúc đẩy "chiến lược hệ sinh thái Ascend".

Huawei Cloud và hệ sinh thái AI toàn diện

Từ chip, phần mềm, đến mô hình và ứng dụng, Huawei hiện đang sở hữu chuỗi giá trị AI khép kín. Trung tâm của hệ sinh thái này là Huawei Cloud, đơn vị được thành lập từ năm 2017 để cạnh tranh với Amazon Web Services và Oracle.

Huawei Cloud triển khai các cụm chip Ascend AI, cung cấp hạ tầng đào tạo cho các mô hình Pangu, đồng thời hỗ trợ các ứng dụng AI triển khai thực tế trong công nghiệp. Năm 2023, mảng “Cơ sở hạ tầng CNTT” của Huawei – bao gồm cả AI và mạng 5.5G – đã đóng góp hơn 362 tỷ nhân dân tệ, trở thành động lực doanh thu lớn nhất.

Một ví dụ điển hình là việc triển khai 100 xe tải điện tự động vận hành bằng 5G và AI tại các mỏ than xa xôi ở Trung Quốc, mở ra hướng ứng dụng quy mô lớn ở Trung Á, Châu Phi và Mỹ Latinh – những khu vực nằm trong chiến lược Vành đai và Con đường.

Thay đổi từ bên trong, mở rộng ra bên ngoài

Các chuyên gia như Patrick Moorhead cho rằng, Huawei đang tận dụng chính những lệnh cấm của Mỹ để tạo ra “hệ sinh thái độc lập”, sẵn sàng nhân rộng ra thị trường mới nổi – nơi Nvidia và các công ty phương Tây khó tiếp cận do rào cản địa chính trị.

“Trớ trêu thay, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ lại khiến Huawei gắn bó chặt chẽ hơn với chính phủ Trung Quốc – điều mà nhà sáng lập Nhậm Chính Phi trước đây từng cố gắng tránh. Giờ đây, Huawei không chỉ là một công ty, mà là biểu tượng chiến lược công nghệ quốc gia”, Triolo nhận định.

Cuộc đua AI toàn cầu đang nóng hơn bao giờ hết, và Huawei nổi lên như một thách thức nghiêm túc đối với các ông lớn phương Tây. Dù còn khoảng cách về quy mô và công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực phần mềm mã nguồn mở, Huawei đã chứng minh rằng: trong thế giới AI – không có điều gì là bất khả thi nếu có đủ quyết tâm và hệ sinh thái.

Từ một công ty viễn thông bị dồn vào thế thủ, Huawei đang viết lại câu chuyện phục hưng bằng chính vũ khí bị cấm đoán: công nghệ cao.