Ảnh minh họa

Luật Thủ đô năm 2012 chưa đặc thù hóa về tổ chức chính quyền tại thành phố Hà Nội. Do đó, thực tế về việc này được thực hiện dựa trên Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 và các văn bản liên quan.

Cụ thể hơn, Nghị quyết số 97/2019/QH14 của Quốc hội ra đời hai năm trước đã giúp tối ưu hóa bộ máy chính quyền tại Thủ đô. Việc loại bỏ Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp phường và cải thiện hoạt động của cơ quan chính quyền và ủy ban nhân dân cấp phường đã tạo điều kiện cho tính linh hoạt và tự chủ trong quản lý công việc. Tuy nhiên, mô hình tổ chức chính quyền tại Hà Nội theo Nghị quyết 97 vẫn còn một số thách thức như sự không thống nhất giữa đô thị và nông thôn, bộ máy chính quyền chưa đạt tối ưu và phù hợp với nhiệm vụ và thẩm quyền đã được giao.

Ngoài ra, việc tổ chức các cơ quan chuyên môn tại thành phố cũng gặp khó khăn khi hoạt động của các sở, phòng và ban chuyên môn gặp trở ngại về tương tác và quản lý thống nhất trong việc phát triển kinh tế-xã hội, ngành nghề, cơ sở hạ tầng đô thị (điện, giao thông, thoát nước, quản lý rác thải, phát triển đô thị...).

Với mục tiêu tạo ra mô hình chính quyền thành phố trực thuộc Thủ đô bên cạnh hệ thống chính quyền cấp quận, huyện, thị xã, các chuyên gia như Thạc sĩ Nguyễn Mai Thuyên (Trường Đại học Luật Hà Nội) đã nhấn mạnh rằng dù thành phố thuộc cấp huyện nhưng vẫn có những đặc thù riêng biệt so với đơn vị hành chính cấp tương đương.

Chính vì vậy, việc áp dụng mô hình tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của chính quyền ở cấp huyện, quận, thị xã vào thành phố thuộc cấp huyện là không thích hợp. Các chuyên gia đã đồng tình rằng cần nâng cao trách nhiệm và khả năng sáng tạo của lãnh đạo chính quyền thành phố để tạo ra mô hình hoạt động hiệu quả, linh hoạt và đáp ứng yêu cầu quản lý hành chính.

Tuy vậy, cũng có ý kiến cho rằng Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) chưa đủ rõ ràng về quan hệ giữa chính quyền các cấp tại Hà Nội và các tổ chức chính trị-xã hội trên địa bàn. Do đó, cần củng cố chức năng giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, xác định rõ trách nhiệm và quyền hạn của Mặt trận Tổ quốc cấp phường, mở rộng phạm vi quyền hạn của Mặt trận Tổ quốc phù hợp với mô hình chính quyền đô thị.

Hiện nay, quá trình xây dựng Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần tiếp tục nghiên cứu và đảm bảo sự tương thích với các quy định hiện hành như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Nghị quyết 97/2019/QH14 về mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội. Mục tiêu tối quan trọng là đảm bảo sự phân quyền tối đa, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của Thủ đô.